صداوسیما مجبور به برگرداندن این سه نفر شده است

این روزها خبر بازگشت چند چهره از دوره‌های قبلی به تلویزیون، در رسانه‌ها و افکارعمومی خبرساز شده است. محمدرضا گلزار، رضا رشیدپور و محسن تنابنده از جمله این چهره‌ها هستند که مقدمات برای حضور مجدد آنها در شبکه سوم و شبکه اول سیما فراهم شده و سؤالات درباره میزان انطباق دعاوی پیشین مدیران جدید تلویزیون را با محتواهایی که  برخی چهره‌ها به دنبال خود به رسانه ملی می‌آوردند بالا برده است. منتقدان می‌گویند مواضع برخی از این چهره‌ها با دعاوی و جهت‌گیری‌های مدیران جدید تلویزیون همخوانی ندارد و حضور آنان در رسانه ملی، تناقض‌های زیادی را به همراه می‌آورد.

بازگشت مجری‌ای که به «سیم آخر» زد

رضا رشیدپور، از مجریان سرشناس ادوار قبلی تلویزیون بود که مهم‌ترین برنامه‌های او در دهه 80 با نام «شب شیشه‌ای» و «مثلث شیشه‌ای» موفق شدند مخاطبان زیادی را به خود جلب کنند. اما همواره همکاری‌ها و عدم همکاری‌های او با صداوسیما در دوره‌های مختلف خبرساز شده و همچنین در موضع‌گیری‌های شخصی در برخی بحران‌های اجتماعی و فرهنگی و سیاسی، چهره‌ای مخالف‌خوان و زاویه‌دار با سوگیری‌های رسمی تلویزیون را از خود نشان داده است. او در آخرین همکاری‌اش با شبکه سوم سیما در سال 1399 برنامه «سیم آخر» را روی آنتن برد که علی‌رغم تولید بزرگ و دکور پرطمطراقش مانند برخی دیگر از برنامه‌های این شبکه، نتوانست مخاطبان را راضی نگه دارد و در مدت نسبتاً کوتاهی، تولید و پخش این برنامه متوقف شد. خبرهای جدید اما حاکی از آن است که رضا رشیدپور قرار است با برنامه دیگری به شبکه سوم بازگردد. این درحالی‌ست که مواضع او در اتفاقات آبان‌ماه سال گذشته مورد انتقاد جریان‌های سیاسی هم‌سو با مدیریت جدید تلویزیون بود.

بازگشت مبلغ ازدواج خیلی سخت

محمدرضا گلزار یکی دیگر از افرادی است که نامش این روزها در میان چهره‌های خبرسازی که امکان بازگشت به تلویزیون را دارند، مطرح شده است. او که چندی پیش با مراسم ازدواج پرهزینه و جنجالی‌اش در شبکه‌های اجتماعی موضوع افکار عمومی شده بود، در ابتدای حضور علی فروغی در مقام مدیریت شبکه سوم سیما، از اولین کسانی بود که با سرمایه‌گذاری‌های سنگین این شبکه در ریلیتی‌شوها همراه شد و مسابقه «برنده شو» را روی آنتن برد. اما دیری نپایید که این مسابقه هم با شائبه شرکت دادن مخاطبان در نوعی قمار از آنتن پایین کشیده شد و گلزار از اجرای تلویزیونی مجدداً کناره گرفت.

بازگشت نقی غیرمعمولی در پوشش معمولی

محسن تنابنده هم که شش فصل از مجموعه تلویزیونی موفق «پایتخت» را سال‌های اخیر روی آنتن برده، نامش در میان همکاران بازگشته به تلویزیون مطرح شده است. اگرچه بدون تردید، فصل هفتم «پایتخت» هنوز می‌تواند مخاطبان نسبتاً زیادی را به تلویزیون بازگرداند اما محسن تنابنده در برندینگ شخصی‌اش همواره چهره‌ای غیرهم‌سو با مواضع مدیریت جدید صداوسیما بوده و انتظار نمی‌رفت همکاری مجدد او با تلویزیون میسر باشد. او در یکی از آخرین پست‌های اینستاگرامی‌اش ضمن انتشار تصویری از پیوستن بازیگران هالیوودی به اعتصاب‌های اخیر در امریکا، به گلایه و اعتراض نوشته بود: «اونا چرا؟ ما بازیگرامون خداحافظی اجباری میکنن؛ ما بازیگرامون شغلشونو عوض میکنن؛ ما یه دو جین بازیگر ممنوع الکار داریم؛ ما…» و در پست قبلترش در کنار تصویر یکی از بازیگران خانم معترض به حجاب، تصریح کرده بود: «این شتری است که بالاخره در هر خونه‌ای (نمی‌خوابد) می‌خوابانند! قابل توجه جماعت همیشه خاموش سینما».

صدای اعتراض از درون شبکه دو به درون شبکه سه

مسأله بازگشت این چهره‌ها به تلویزیون البته موضوعی است که در میان خود اهالی صداوسیما هم محل اختلاف و اعتراض است. محمدرضا شهبازی مجری برنامه «سید خندان» درباره این اخبار در توئیتی موضع‌گیری کرده که اولاً نشان می‌دهد اخبار تا اندازه‌ای صحت دارد و ثانیاً مسأله‌ای مورد اختلاف در میان اهالی تلویزیون است. او ضمن انتشار تصویری از اینستاگرام رشیدپور نوشته: «ما اینور پاورقی می‌سازیم، میگیم سلبریتی باید در خدمت رسانه باشه، هماهنگ با سیاست‌های نظام باشه، باید با سلبریتی‌ای که وسط شلوغی‌ها آب به آسیاب دشمن می‌ریخت برخورد بشه، بعد اونور گلزار و رشیدپور دارن گرم میکنن برگردن روی آنتن. ا‌ینور بچه‌ها با بی‌پولی ساختن، فحش خوردن، خانواده‌هاشون اذیت شدن و… اونور هم طرف یه سال رفته دوراش رو زده، عشق و حالش رو کرده، به ریش نظام خندیده، توی لایو و… کلفت بار نظام کرده، حالا که به‌واسطه دوربودن از آنتن یک کم مخاطبش کم شده، قشنگ میشینه توی هواپیما از کیش میاد تهران برنامه‌ای چند ده میلیون می‌گیره و برمی‌گرده.

این وسط هم بی‌خیال آرمان و روح‌الله؛ بی‌خیال بدن عجمیان که روی آسفالت خیابان کشیده شد؛ بی‌خیال صدای بی‌رمق علی‌وردی که در لحظات آخر هم داشت رجز می‌خواند. ای دنیا!»رضا رشیدپور هم در پاسخ به این توئیت نوشته: «می‌دونی که صدا و سیما بیش از ۵۰ شبکه تلویزیونی داره. اصلاً فرض کن که من یک روزی برگردم شبکه سه. شما هنوز می‌تونی در بیش از ۴۹ شبکه دیگه توئیت‌های مردم رو بخونی و خندان باشی. نگران نباش.»

محمدرضا نجارزاده، مدیر گروه اجتماعی شبکه سوم سیما هم در توئیتی که بعداً آن را به دلیل عبارات زشت و توهین آمیز حذف کرد خطاب به شهبازی به اعتراض نوشته بود: «امروز نظرسنجی برنامه فاخرت اومد، مخاطب 5درصد! معلی 37درصد، محفل قرآنی، 4برابر شما، اعجوبه‌ها تا 30درصد رو زد، خودمونی رجبی 19درصد رو زده! به چی می‌نازید؟ به سیاه کردن چهره جبلی و جلیلی با اشتباهات‌تون؟ یا بی‌مخاطب کردن شبکه‌تون؟»

جدال دو جریان ناسازگار مدیریت سیما بر سر چالش ریزش مخاطب

هرچند که عدد اعلام شده برای برنامه‌ای نظیر «سیدخندان» از سوی مدیرگروه یک شبکه دیگر خود اقدامی عجیب است اما به نظر می‌رسد بحران کاهش تعداد مخاطبان، ناشی از عوامل بیرونی و درونی صداوسیما، دامن همه برنامه‌های تلویزیونی را گرفته باشد و شبکه 3 هم از این قاعده مستثنی نیست. نتایج نظرسنجی‌های خردادماه امسال نشان می‌دهد که پربیننده‌ترین برنامه شبکه سه، «اعجوبه‌ها» بوده که میزان بیننده آن در میان پاسخگویان نظرسنجی فقط 14/6 درصد بوده که 85درصد آنها گفته‌اند این برنامه را به‌صورت پیگیر تماشا نمی‌کنند. جالب است در انتهای برنامه بدون توقف که نجارزاده خود عاملیت آن را دارد فقط دو درصد مخاطب دارد. سایر برنامه‌های این شبکه نیز زیر 10 درصد مخاطب دارند. براین‌اساس به نظر می‌رسد یک جریان در درون مدیریت صداوسیما، قائل به جذب مخاطب از طریق همکاری با چهره‌ها حتی چهره‌های غیرهم‌سو باشد و جریان دیگری معتقد است که حتی به قیمت ریزش مخاطبان، نباید از مواضع گفته‌شده و خطوط قرمز و ادعاهای دوره مدیریت جدید صداوسیما، عقب‌نشینی کرد.

نه راه پس، نه راه پیش

گذشته از آن که این اخبار تا چه اندازه صحت دارد، مدیران صداوسیما در این دوره همواره بر حفظ خطوط قرمز سیاسی و فرهنگی کشور تأکید کرده‌اند و به همین پشتوانه بسیاری از مجریان، نویسندگان، کارگردان‌ها، تهیه‌کنندگان و سایر عوامل بالاجبار یا به اختیار همکاری خود را با تلویزیون قطع کرده‌اند.بر این اساس بازگرداندن برخی چهره‌ها که رویه‌های رادیکالی را در برهه‌های پرتنش و بحران‌های اجتماعی و فرهنگی در پیش می‌گرفتند حالا این شائبه را ایجاد کرده که مدیران تلویزیون از مواضع پیشین خود عقب نشسته‌اند و پس از دو سال مدیریت بر آنتن کم‌رمق و تجربه دشواری‌های تأمین محتوای مطلوب خود برای چندین شبکه در عین فقدان نیروی کارآمد هم‌سو با مواضعشان، دست به دامان همان افرادی شده‌اند که روزی خودشان منتقد حضور آنها روی آنتن بودند.