تشخیص دیابت بارداری برای جلوگیری از سقط جنین چگونه انجام میشود؟

به گزارش محیانیوز،حس زیبای مادرشدن از همان آغازین روزهای حضور موجودی معصوم در وجود مادر،  قابل درک و مشاهده است. خوردن، خوابیدن،  راه رفتن،  نشستن و تک تک رفتارهای عادی و روزمره با آمدن فرزند شکلی متفاوت به خود می‌گیرد. مثلا برخی بیماری‌ها که در دوران بارداری مادر را به چالش می‌کشند تا برای حفظ صحت و سلامت جنینش تا می‌تواند مادری کند. «فاطمه عدالت فر»، کارشناس مامایی درباره دیابت دوران بارداری می‌گوید.

ژنتیک، عاملی مؤثر در وجود دیا

*انواع دیابت باداری

دو مدل دیابت بارداری داریم؛ یکی دیابت آشکار که مادر قبل از بارداری به آن مبتلا بوده است و نوع دیگرِ دیابت که در دوران بارداری به آن مبتلا می‌شود. در دیابت دوران بارداری یک سری علل وجود دارد که یک سری خانم‌ها در معرض ابتلا به آن هستند. یکی بحث ژنتیک است. یعنی خانمی که در بارداری های قبلی‌ خود مبتلا به دیابت بارداری بوده است. همین‌طور خانمی که اضافه وزن اضافه وزن دارد و یا مادرانی که داخل شرح‌حال خانوادگی خود اذعان دارند که افراد دیگری از خانواده یعنی  پدر، مادر، خواهر یا برادر  دیابت دارند. بنابراین این‌ها افرادی هستند که در معرض ابتلا به دیابت در دوران بارداری قرار دارند.

«فاطمه عدالت فر»، کارشناس مامایی

* تشخیص دیابت بارداری و کنترل آن

آزمایش شربت شیرین بین هفته ۲۴ تا ۲۸ انجام می‌شود

در دوران بارداری دو آزمایش مهم داریم تا قند خون ناشتای مادر باردار اندازه‌گیری شود؛ ممکن است به‌محض این‌که مادر متوجه بارداری شود به مراکز بهداشت و درمان مراجعه کند و برای او درخواست بررسی قند خون داده شود که ممکن است در آن آزمایش میزان قند خون مادر بالا باشد. بنابراین برای بررسی بیشتر آزمایش دوم انجام می‌شود. این آزمایش معروف به «شربت شیرین» است که بین هفته ۲۴ تا ۲۸ انجام می‌شود. خانم باردار در حالت ناشتا آزمایش خون می‌دهد و سپس یک شربت شیرین محتوی گلوکز میل می‌کند و مجدداً قند خون او اندازه‌گیری می‌شود. ممکن است اگر اعداد قند خون آزمایش شربت شیرین هم بالا باشند برای مادر تشخیص دیابت دوران بارداری داده شود. جدا از این آزمایش‌ها ممکن است مادر با یک سری از علائم مراجعه کند. مثلاً علامت معروف دیابت پرنوشی و پرادراری که در خارج از بارداری هم جزء نشانه های مربوط به  ابتلا به دیابت است. مثلاً از پرنوشی و به دنبال آن پر ادراری و تکرر ادرار شکایت داشته باشد و شک ابتلا به دیابت و قند خون بالا به وجود بیاید. چون در بارداری، مادر ممکن است پیش دیابت باشد یعنی قند خون بالا باشد اما با رژیم غذایی و قرص‌های معمولی بتوان قند خون را کنترل کرد. یا مادر با آن علائم مراجعه می‌کند و با آزمایش معلوم می‌شود پیش دیابت است و یا  به‌طورکلی مشخص می شود آن‌قدر قند خون مادر بالاست که نیاز به مداخله جدی دارد و به دیابت بارداری مبتلا شده‌است.

*آزمایش شربت شیرین حتماً باید انجام شود

ممکن است خوردن شربت شیرین هنگام ناشتا حس ناخوشایندی را برای اکثر مادران باردار داشته باشد و معمولاً اکثر خانم‌ها از این مسئله گله دارند اما باید بدانند که این آزمایش برای همه مادران باردار اجباری است مگراین‌که  قبل‌از هفته 24 تا 28 ثابت شده باشد که قند خون مادر بالاست و به‌همین دلیل قطعاً به خانمی که قند خون بالا دارد گلوکز نمی‌دهند. پس توجه به این نکته ضروریست که این آزمایش باید حتماً انجام شود.

هورمون هایی که از جفت ترشح می‌شوند و مادر را مستعد ابتلا به دیابت می‌کنند

* حساسیت غربالگری در دیابت دوران بارداری و انواع و اقسام درگیر شدن با این معضل

یکی از دلایلی که مادر در دوران بارداری مستعد ابتلا به دیابت است و یک مقدار حساسیت غربالگری دیابت دوران بارداری زیادتر است، نوسانات و تغییرات هورمونی بدن مادر است. هورمون هایی که از جفت ترشح می‌شوند و مادر را مستعد ابتلا به دیابت می‌کنند. گاهی مادر قبل‌ از بارداری مبتلا نیست و حین بارداری مبتلا می‌شود و بعد از زایمان و پایان دوران بارداری دیابت را دارد و تا آخر عمر همراه اوست و گاهی هم مادر در بارداری دیابت دارد و بعد از بارداری بررسی های لازم  انجام می‌شود و مشاهده می شود که مشکلی ندارد و مجدداً در بارداری بعدی مبتلا می‌شود و دیابت بارداری برایش اتفاق می‌افتد. مادری که دیابت بارداری دارد  که یا پیش دیابت است و یا کلاً قبل‌از بارداری مبتلا به دیابت بوده به فاصله یک تا سه ماه بعد از زایمان باید به مراکز درمانی مراجعه کند تا مجدداً قند خونش بررسی بشود تا خدای نکرده دیابت اصطلاحاً به او نمانده باشد و بعد از بارداری هم با آن درگیر نباشد.

امکان  سقط جنین با افزایش قند خون مادر 

به‌دنبال افزایش قند خون مادر افزایش قند خون جنین و به‌دنبال آن افزایش چربی و درنتیجه افزایش وزن را داریم.

*وقتی مادر در دوران بارداری دیابت می‌گیرد چه خطراتی برای جنین وجود دارد؟

اولین، مهم‌ترین و خطرناک‌ترین خطری که ممکن است جنین را تهدید کند سقط است و قند خون بالای مادریکی از علائمی است که منجر به سقط می شود. البته مادری که متوجه می‌شود قند خونش بالاست و دارو مصرف می‌کند و آن را کنترل می‌کند نباید نگرانی داشته باشد. خیلی از خانم‌هایی که مشکلات سقط‌های مکرر دارند در بررسی‌های پزشکی بیشتر به قند خونشان توجه و دقت می شود که سابقه ابتلا به دیابت نداشته باشند. مورد بعدی مشکلاتی است که ممکن است برای جنین اتفاق بیفتد. به‌دنبال افزایش قند خون مادر افزایش قند خون جنین و به‌دنبال آن افزایش چربی و درنتیجه افزایش وزن را داریم. وقتی‌که وزن نوزاد بیش  از حد بالا می‌رود و به عبارتی پیش‌از اندازه وزن می‌گیرد به‌دنبال آن یک سری مشکلات در هنگام زایمان می‌تواند وجود داشته باشد که مادر را کاندید زایمان سزارین می‌کند و اگر تمایل به زایمان طبیعی داشته باشد از آن‌جا که بیشتر چربی در قسمت شانه‌ها تجمع پیدا می‌کند ممکن است در حین زایمان طبیعی  به شانه نوزاد آسیب برسد. یکی دیگر از مشکلات این است که وقتی جنین داخل رحم مادر است قند خون خیلی بالایی دارد و وقتی ارتباط خونی با جفت و مادر قطع می‌شود ممکن است افت قند خون به وجود بیاید. البته این مشکلات نگران‌کننده نیستند چراکه مادر داخل بیمارستان و زیر نظر تیم پزشکی و درمانی زایمان می‌کند و به تمام این موارد رسیدگی می‌شود و اصلاً نیازی نیست که مادر نگران باشد.

ورزش و رژیم غذایی دو عامل مؤثر در کنترل دیابت

*مراقبت‌هایی برای جلوگیری از عوارض دیابت دوران بارداری برای مادری که قصد اقدام به بارداری دارد 

بحث ژنتیکی را که نمی‌توان کاری کرد ولی مادری که می‌خواهد اقدام به بارداری کند و مشغول برنامه‌ریزی برای این اتفاق است باید اول از همه به رژیم غذایی توجه کند. پس مادری که می‌خواهد باردار شود یا یا متوجه بارداری خود می‌شود باید سعی کند در رژیم غذایی موارد مضر را حذف و یا خیلی خیلی کم کند. مورد بعد ورزش است. حتی مادرهایی که مبتلا به دیابت هم هستند و حین بارداری متوجه دیابت بارداریشان می‌شوند توصیه می‌ شود ورزش را حتی اگر شده به‌اندازه‌ یک پیاده‌روی ساده در برنامه خود داشته باشند که می‌تواند تأثیر خیلی زیادی بر روی قند خون بگذارد و باعث کنترل افزایش قند خون در دوران بارداری شود.

اصلاح  سبک زندگی، تضمین سلامت مادر و فرزند 

*نگران نباشیم! سبک زندگی را اصلاح کنیم!

مادرانی که به دیابت بارداری مبتلا می‌شوند و پس‌از بارداری نیز این مسئله ادامه پیدا می‌کند به‌هیچ‌وجه نگران نباشند چراکه دیابت در ابتدا درمان دارویی دارد و به‌دنبال درمان دارویی اصلاح سبک زندگی و من دنبال درمان دارویی برای کنترل آن باید سبک زندگی اصلاح شود بنابراین ممکن است دوز داروها به‌مرور کم بشود و یا فواصل استفاده از آن‌ها کم بشود و گاهی هم داروها قطع شوند بنابراین باید حتماً به مراکز درمانی مراجعه کنند.