فروش خودرو با مکانیزم نوبت دهی و از مسیر سامانه یکپارچه فروش تا کنون دو مرحله انجام شده، متقاضیان منتظر مرحله سوم هستند، اما به نظر میرسد پیش از برگزاری مرحله سوم تغییراتی در ساز و کار فروش محصولات تولیدی شرکتهای خودروساز ایجاد شود.
فروش خودرو از مسیر سامانه یکپارچه با مکانیزم قرعه کشی به پایان راه نزدیک میشود و شرکتهای خودروسازان چشم انتظار هستند تا مدیران صمت مسیر جدیدی را برای عرضه محصولات پیش پای آنها قرار دهند.
بررسی آخرین فراخوان سایپا برای تکمیل وجه نشان میدهد این خودروساز برای تامین منابع مالی به چالش خورده و از آنجایی که اجازه ندارد تا محصولات خود را از مسیری غیر از سامانه یکپارچه به متقاضیان عرضه کند مجبور شده تا پیش پرداخت شاهین را از متقاضیان این خودرو دریافت کند، اما خودرو را یکسال آینده به خریداران تحویل دهد. این در شرایطی است که پیشتر خودروسازان محصولاتی را که پیش فروش میکردند حدود سه تا پنج ماه بعد از واریز وجه به خریداران تحویل میدادند.
اما خودروسازی سایپا در اطلاعیه خود به ثبت نام کنندگان شاهین که موعد تحویل خودروی آنها تابستان ۱۴۰۳ است طی پیامکی اعلام کرده میتوانند با مراجعه به سایت سایپا و ثبت نام در آن نسبت به واریز مبلغ پیش پرداخت در نظر گرفته شده برای شاهین اقدام کرده و خودروی خود را در بازه خرداد تا شهریور ۱۴۰۳ تحویل گیرند. این در حالیست که بسیاری از متقاضیان آمادگی برای واریز رقم اعلامی از سوی سایپا را ندارد. اتفاق دیگری که ثبت نام کنندگان شاهین را تهدید میکند افزایش قیمت خودروی مورد نظر آنها طی بازه پیش رو تا زمان تحویل است. شرکتهای خودروساز بر اساس قانون الباقی مبلغ محصولات پیش فروش شده را در زمان تحویل بر اساس قیمت روز از متقاضیان دریافت میکنند.
فراموش نکنیم چندی پیش خبری به نقل از یکی از مدیران صمت منتشر شد و در آن اعلام شد حدود ۵۰ درصد متقاضیانی که برای محصولات خودروسازی سایپا در سامانه یکپارچه فروش ثبت نام کرده اند، در زمان واریز مبلغ پیش پرداخت انصراف داده اند. این اتفاق به آن معناست که ۵۰ درصد ظرفیت فروش خودروسازی سایپا خالی مانده و آنها نتوانسته اند برای محصولات تولیدی خود، مشتری پیدا کنند.
به نظر میرسد سیاست گذار که اصرار بر فروش خودرو از مسیر سامانه یکپارچه و ساز و کار نوبت دهی دارد باید فکری به حال خودرویی که ثبت نام کنندگان از واریز وجه و تحویل آنها امتناع کرده اند، بکند. شرکتهای خودروساز در حال حاضر از ناحیه سیاست قیمت گذاری دستوری به چالش جدی روبرو هستند و به نوع حیات آنها تهدید میشود چنانچه آنها نتوانند محصولات خود ر بفروشند بیش از پیش دچار چالش میشوند.
این احتمال وجود دارد که سیاست گذار خودرویی به فکر راه جدیدی برای عرضه محصولات تولیدی خودروسازان به بازار باشد. چنانچه تغییر مسیری در فروش محصولات شرکتهای خودروساز اتفاق بیفتد این به معنای عقب نشینی سیاست گذار از سیاستی است به رغم مخالفت کارشناسان از همان ابتدا، بسیار بر آن اصرار داشت.