زندگی مشترک به معنای یافتن شریک زندگی مناسب و پایدار، یکی از چالشهایی است که در مسیر زندگی برای بسیاری از افراد پیش میآید. با این حال، برخی از آنها از این چالش با موفقیت عبور میکنند و رابطهای پایدار و موثر برای آینده خود برقرار میکنند. بر اساس تحقیقات انجام شده، یکی از مهمترین عوامل انتخاب شریک زندگی، تطابق شخصیتی است. شخصیت دو فرد باید با یکدیگر سازگاری داشته باشد و به طور کلی عقاید و انتظارات آنها باید به هم نزدیک باشد.
عوامل دیگری که در انتخاب همسر موثر هستند، شامل موضوعاتی مانند محبت، احترام، اعتماد و توجه به نیازهای دیگر شخص است. همچنین، مهارتهای ارتباطی و ارتباطات خانوادگی نیز باید در نظر گرفته شوند. برای پایداری رابطه زندگی مشترک، افراد باید تواناییهای مساعدی داشته باشند که از جمله آنها میتوان به قدرت مذاکره، توانایی درک و شنیدن نیازهای همدیگر و توانایی در مدیریت خشم و تنشهای رابطه اشاره کرد.
گاهی افراد پس از چند سال یا حتی سالیان دراز زندگی مشترک به جایی میرسند که تازه از خودشان میپرسند: «آیا همسری که انتخاب کردم، همان کسی است که دلم بخواهد تا پایان عمر در کنارش زندگی کنم؟» روابط زن و شوهری بهقدری پیچیده است که شمار زیادی از دانشمندان جهان به واکاوی مسائل مرتبط با این موضوع کشیده شدهاند تا بدانند واقعا چه عواملی موجب پایداری عشق دوطرفه و تداوم زندگی مشترک میشوند. در ادامه، مجموعهای از جالبتوجهترینِ این قبیل تحقیقات را گرد آوردهایم که اطلاعاتی را پیرامون معیارهای انتخاب همسر در اختیارتان قرار میدهد. البته ناگفته نماند که در این مطلب روی سخنمان بهویژه با آقایان است؛ اگر خانمی که بهعنوان همسر آیندهتان انتخاب میکنید ۱۳ ویژگی زیر را داشته باشد، به احتمال زیاد از انتخاب خود پشیمان نخواهید شد.
وقتی به دنبال شریک زندگی میگردید، اطمینان حاصل کنید که همسر آیندهتان از شما باهوشتر باشد. پارهای از پژوهشهای علمی نیز این قضیه را ثابت کردهاند که اگر زن از شوهرش باهوشتر باشد، مرد حداقل در مورد سلامت عقلی از هوش بالاتر همسر خود سود خواهد برد. «لارِنس والی»، استاد بازنشستهی دانشگاه آبِردین، مطالعات زیادی پیرامون زوال عقل انجام داده و دریافته است که زنان باهوش میتوانند از ابتلای همسرشان به زوال عقل در سالخوردگی جلوگیری کنند، چراکه یک زن باهوش مدام شوهرش را به لحاظ فکری به چالش میکشد و باعث میشود قوای ذهنی همسرش هرگز تحلیل نرود. به همین دلیل، والی به پسرانی که خواستار عمر طولانی هستند توصیه میکند که در فکر ازدواج با یک دخترخانم باهوش باشند.
آیا همسر آیندهتان از آن دسته افرادی است که معمولا نیمهی پر لیوان را میبیند؟ نکند گاهی از بابت این خوشبینی لب به شکایت باز میکنید؟ اما شاکی نباشید و در عوض به خودتان یادآوری کنید که انسانهای منفیباف سمی هستند و میتوانند در درازمدت به سلامتیتان آسیب برسانند. طبق پژوهش «ایلِین هَتفیلد»، استاد روانشناسیِ دانشگاه هاوایی، منفیبافیِ افرادی که زمان زیادی را در کنارشان سپری میکنید ممکن است به خودتان نیز سرایت کند و این نهادینهشدن منفینگری در وجود شما، موجب افزایش ضربان قلب، دیرهضمی و کاهش تمرکز میشود.
روانشناسان دانشگاه یوسیاِلاِی در یک پژوهش ۱۷۲ زوج را به مدت ۱۱ سال مورد مطالعه قرار دادند. زندگی مشترک ۷۸,۵ درصد این زوجها در پایان دورهی پژوهش هنوز ادامه داشت و ازدواج ۲۱,۵ درصدشان به جدایی کشیده شده بود. بررسی رابطهی زوجهای شرکتکننده نشان داد زن و شوهرهایی که در این مدت حاضر شدند بهخاطر ازدواجشان از خودگذشتگی کنند، زندگی مشترک بادوامتری داشتند. در این پژوهش ثابت شد متعهد بودن به رابطهای که خوب پیش میرود خیلی سخت نیست، بلکه به گفتهی «توماس برَدبِری»، نویسندهی ارشد این پژوهش، تعهد واقعی یعنی اینکه در زمان اختلاف حاضر باشید برای بهبود رابطهتان کاری کنید و حتی اگر لازم شد از برخی خواستههای خود کوتاه بیایید
همهی ما از همراهی کسی که واقعا از ته دل به جوکهایمان بخندد لذت میبریم. اما پژوهشی که در سال ۲۰۰۶ توسط روانشناسان دانشگاه ایالتی وِستفیلد انجام شد، نشان داد که در یک رابطه مردان بیشتر از زنان دلشان میخواهد از سوی طرف مقابلشان بامزه تلقی بشوند.
داشتن همسری که در جمع بدرخشد و بتواند بهراحتی مخاطب خود را پای صحبتش بنشاند، زندگی را خیلی آسان میکند. براساس پژوهشی که در دانشگاه وِستمینستِر انجام شد، افرادی که دل و زبانشان یکی است یا به عبارتی بیشیلهپیله هستند و همچنین در مورد زندگی شخصیشان صحبت میکنند، از سوی مخاطبانشان جذابتر پنداشته میشوند. حتی در نتایج این پژوهش ادعا شده است این ویژگی به قدری اهمیت دارد که مردم، زنان یا مردانی را که دارای این ویژگی هستند خوشقیافهتر میپندارند.
سالها دانشمندان در تلاش بودند که ثابت کنند مردان ترجیح میدهند با زنان ضعیف ازدواج کنند. «کریستین سی وِلان» در کتاب «چرا مردان باهوش با زنان باهوش ازدواج میکنند» بهطور دقیق به رد این فرضیه پرداخته است و به استناد آمار و ارقام ثابت کرده نرخ ازدواج زنان موفق، تحصیلکرده و با درآمد بالا کمتر از سایر زنان نیست. فراموش نکنید که اگر همسر آیندهتان قوی باشد، دیگر به شما وابسته نخواهد بود و حتی میتواند در خود شما نیز انگیزه ایجاد کند. به عبارت دیگر، در اینصورت لازم نیست مدام نگران همسرتان باشید و خود او نیز دائما در همهی کارها به مُهر تأیید شما نیاز نخواهد داشت.
در پژوهشی که در دانشگاه بریتیش کلمبیا انجام شد، پژوهشگران دریافتند که افراد ضعیف معمولا در زندگی مشترک همهی توجه خود را به اهداف همسرشان معطوف میکنند و اهداف خودشان را از یاد میبرند. این افراد اهداف همسرشان را اولویتبندی میکنند و پابهپای او برای تحقق این اهداف وقت و انرژی صرف میکنند و گاهی تا حدی پیش میروند که اهداف او را کاملا بهجای اهداف خودشان قرار میدهند. نکته این است که هریک از زوجین باید بتواند بین اهداف شخصی خودش و اهداف مشترک با همسرش تعادل برقرار کند و به ترکیبی متعادل از اهداف شخصی و مشترک برسد.
اگر میخواهید بدانید که رفتار همسر آیندهتان با شما مثلا در ۳۰ سال آینده چگونه خواهد بود، به رفتار الان او با والدینش نگاه کنید. مطالعات نشان داده است رفتار افراد با والدینشان تا حدی گویای کیفیت رابطهی آنها با همسر آیندهشان است. پژوهشگران دانشگاه آلبِرتا، ۲۹۷۰ نفر از سنین مختلف را مورد پرسش قرار دادند و دریافتند که بین چگونگی رابطهی افراد با والدینشان در دورهی نوجوانی و کیفیت زندگی زناشویی آنها در سالیان بعد ارتباط نزدیک وجود دارد.
البته مقصود این نیست که رابطهی همسر آیندهتان با والدینش باید در همه حال عالی و بدون نقص باشد. به گفتهی «مَت جانسون»، نویسندهی ارشد این پژوهش، «درک شما از سهم خود در رفتار با والدینتان در شناخت هرگونه تمایلی به تکرار همان رفتارها (مثبت یا منفی) در روابط زن و شوهری نقش بسزایی دارد.» بنابراین تا زمانی که نسبت به رفتار فعلی خود آگاه نباشید، نمیتوانید آن را در روابط آیندهی خود اصلاح کنید.
علم میگوید رمز روابط پایدار و سعادتمندانه در مهربانی و بخشندگی است. «جان گاتمَن»، استاد بازنشستهی رشتهی روانشناسی در دانشگاه واشینگتون، حدود ۴۰ سال است دربارهی زندگی زن و شوهری تحقیق میکند. گاتمَن، متأهلان را به دو گروه تقسیم کرده است: زوجهای بنیانساز و زوجهای بنیانبرانداز. زوجهای بنیانبرانداز همانطور که از نامشان مشخص است، زندگی مشترکشان در همان شش سال نخست به انتها میرسد، در حالیکه زوجهای بنیانساز سالهای طولانی در کنار یکدیگر میمانند. گاتمَن در مورد ویژگی مشترک زوجهای بنیانساز در مصاحبه با خبرگزاری آتلانتیک میگوید: «زوجهای بنیانساز در محیط اجتماعی به دنبال چیزهایی میگردند که بتوانند وجودشان را قدر بدانند و سپاس بگویند. آنها بسیار هدفمندانه در پی بنیان نهادن فرهنگ احترام و تقدیر هستند.»
کاملا طبیعی است که در هر رابطهای گاهی اختلاف و مشاجره پیش بیاید. اینکه هرگز اختلاف نظر نداشته باشید، نشانهی یک رابطهی پایدار نیست. نکتهی مهم این است که باید بلد باشید چگونه اختلاف نظرها را پشت سر بگذارید و رابطهتان را از سر بگیرید. طبق پژوهشی که در دو دانشگاه بِرکلی و نورثوِست انجام شد، زندگی مشترک ۸۰ زوج به مدت ۱۳ سال مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که اگر در یک رابطه زن بتواند در زمان مشاجره آرامش خود را حفظ کند و این آرامش را به همسرش نیز انتقال بدهد، آن رابطه بیشترین دوام را خواهد داشت. این در حالی است که اگر مرد در برقراری آرامش هنگام مشاجره پیشقدم شود، نتیجه یکسان نخواهد بود.
امکانِ داشتن فضا و حریم خصوصی در زندگی متأهلی حتی بیشتر از رضایت جنسی در تداوم ازدواج نقش دارد. صحت این ادعا در یک پژوهش طولانیمدت در دانشگاه میشیگان ثابت شده است. «تِری اورباچ»، پژوهشگر مؤسسهی تحقیقات اجتماعی دانشگاه میشیگان، در مصاحبه با وال اِستریت ژورنال در این باره میگوید: «وقتی افراد دوستان خودشان را داشته باشند، علایق خودشان را داشته باشند، وقتی بتوانند خودشان را مستقل از شریک زندگی یا رابطهشان تعریف کنند، خوشحالتر خواهند بود و کمتر بیحوصله میشوند.»
در بسیاری از از روابط زن و شوهری این فقط یکی از زوجین است که از رفتارهای آزاردهندهی دیگری انتقاد میکند. اما اگر همسر آیندهتان کسی است که میتواند کاستیهایتان را بپذیرد، جای خوشحالی دارد. تِری اورباچ در هافینگتون پُست مینویسد: «رویکرد خوشبینانه چیزی است که به شما نیز سرایت میکند و جذب افرادی خواهید شد که دنیا را با نیمهی پر آن میبینند.»
اگر همسر آیندهتان میتواند دیگران را ببخشد، مطمئن باشید که زندگی مشترکتان سالهای طولانی دوام خواهد داشت. طبق پژوهشی که توسط جمعی از پژوهشگران کالج لوثِر، دانشگاه دوک و دانشکدهی الهیات هاروارد انجام شد، افرادی که میتوانند دیگران را بدون هیچ قید و شرطی ببخشند، طولانیتر عمر میکنند. مهمتر اینکه بخشندگی بنیان یک رابطهی سالم است.
هیچکس کامل نیست و خودتان هم عاری از خطا نیستید. گاهی ممکن است بدون اینکه عمدی در کار باشد رفتاری بکنید که موجب آزردگی همسرتان شود. در چنین مواقعی داشتن همسری که بتواند از اشتباهتان بگذرد، نعمت بزرگی است.
اگر خانمی که برای ازدواج مد نظرتان است این ویژگیها را دارد، سعی کنید از دستش ندهید و به خوشبختیتان در کنار او امیدوار باشید.