آب‌انبار سنتی کیش در سال ۱۳۷۳ جهت جمع آوری آب‌های سطحی در اطراف شهر باستانی حریره ساخته شد که با ظهور دستگاه‌های مدرنی مانند دستگاه‌های آب شیرین‌کن، دیگر از آن استفاده نمی‌شود. امروزه این بنا از جاهای دیدنی کیش به شمار می‌رود. هنگامی که برای اولین بار آب‌انبار کیش را ببینید، بدون شک معماری متداول شهر یزد در ذهن‌تان تداعی خواهد شد. این آب‌انبار با معماری جالب توجه، دارای دو گنبد و پنج بادگیر در اطراف آن‌ها است که وظیفه‌ی ورود و خروج هوا و خنک کردن آب درون آب‌انبار را به عهده دارند.

آشنایی با آب انبار کیش

یکی از جاذبه‌های گردشگری کیش، آب انبار سنتی جزیره کیش است. این بنا علاوه بر دارا بودن معماری کهن ایرانی، از زیباترین سازه‌های ایران نیز به‌حساب می‌آید. لازم به ذکر است که آب انبار سنتی کیش به «آب انبار دوقلو جزیره کیش» یا «آب انبار پنج بادگیر کیش» معروف است. ایران از کشورهایی است که در آن باران کم می‌بارد. ازاین‌رو، از زمان‌های خیلی دور، تأمین آب شرب در فصل‌های گرم سال، هدف اصلی ساکنین آن به‌حساب می‌آید.

آب انبار، بنایی هوشمندانه جهت تأمین آب شیرین در همه فصل‌ها و روزهای گرم است. این سازه در اغلب شهرهای ایران وجود دارد. جزیره کیش در استان هرمزگان قرار دارد. این جزیره یکی از مناطقی است که آب‌وهوای آن در بیشتر روزها گرم است. اهالی جزیره کیش از طریق ساختن این سازه، آب آشامیدنی خود را به‌راحتی تأمین می‌کردند. در صورتی قصد سفر به جزیره کیش را دارید؛ پیشنهاد می‌کنیم که از آب انبار سنتی جزیره کیش بازدید نمایید.

اغلب مردم تصور می‌کنند که کیش شهری نوساز است و پاساژها و تفریحات مدرنی در آن وجود دارند. جالب است بدانید که این جزیره از گذشته محل سکونت و زندگی مردمان زیادی بوده است. همچنین در زمان حکومت هخامنشیان در ایران نیز مرکز اصلی صید مروارید بوده است. در ضمن بازرگانان معروف دنیا به جزیره کیش می‌رفتند و به خریدوفروش محصولات گوناگونی می‌پرداختند.

این جزیره با دارابودن موقعیت استراتژیک جغرافیایی، محل عبور و مرور کشتی‌های بازرگانی بوده است. به همین دلیل افراد بسیاری به آن رفت‌وآمد می‌کردند. همچنین در ساحل جزیره کیش کشتی به‌گل‌نشسته پرتغالی‌ها قرار دارد. این کشتی امروزه به کشتی یونانی کیش معروف است. کشتی یونانی کیش یکی از پرطرف‌دارترین جاذبه‌های گردشگری ایران است.

کیش مانند بقیه شهرهای کویری ایران، دارای آب‌وهوای گرمی است. همچنین باران کمی در این جزیره می‌بارد. این اصلی‌ترین دلیلی است که سبب می‌شود ساکنان آن همواره به دنبال راه حلی اساسی جهت تأمین آب شرب خود باشند.

آب انبار سنتی جزیره کیش به دلیل جمع‌آوری و ذخیره کردن آب‌های سطحی، بر روی خرابه‌های آب انبار قدیمی، بنا شد. به‌مرورزمان و با افزایش ساخت‌وساز شهری، مسیر جریان آب‌های سطحی تغییر کرد. ازاین‌رو آب انبار جزیره کیش با گذشت زمان دیگر کاربردی ندارد. جایگزین آن دستگاه آب‌شیرین‌کن است. اما این روزها آب انبار سنتی کیش، یکی از جاذبه‌های گردشگری ایران است و ساکنین از آن استفاده نمی‌کنند.

معماری خاص و دیدنی آب انبار کیش

به طور کلی آب انبارها دارای فضای گود همانند استخر در زیر زمین، سقفی گنبدی شکل و بادگیرهایی برای خنک ماندن آب دارند. آب انبار سنتی کیش هم از این قاعده جدا نیست بنابراین در نگاه اول با دیدن بادگیرهای این آب انبار معماری شهر یزد برایتان تداعی می‌شود.

اما چیزی که این آب آنبار را به یکی از جاذبه‌های مهم شهر کیش تبدیل کرده است معماری و زیبایی آن است که در ظاهر آن کاملا مشهود است. آب انبار سنتی کیش دارای دو گنبد و پنج بادگیر است بنابراین به نام‌های دیگری چون آب آنبار دوقولو و پنج بادگیر نیز معروف است. وجود دو گنبد در این آب انبار نشان‌دهنده عظمت آن است.

همچنین در قسمت‌های بالایی آن روزنه‌هایی دیده می‌شود که وظیفه متعادل ساختن هوای داخل آب‌انبار در فصول گرم سال را برعهده دارد همچنین بادگیرها نیز برای خنک نگه‌داشتن آب را احداث شده اند. در واقع ساز و کار آب انبارهایی که دارای بادگیر می‌باشد به این گونه است که هوا از یک سمت بادگیر وارد فضای آب انبار می‌شود و به قسمت پایینی منتقل می‌شود و با برخود با آب‌هایی که در پایین وجود دارد باعث خنک کردن آب می‌شده است.

امروزه فضای داخل آب انبار به گونه‌ای سنگ فرش شده است تا امکان بازدید عموم از داخل این آب انبار را فراهم کند. اگرچه به دلیل خشک بودن این آب انبار سرما و باد داخل فضای آن کمتر از گذشته است اما با وارد شدن و پایین رفتن از پله‌های آب انبار سنتی کیش کاهش دما را به وضوح احساس می‌کنید.

اگر قصد رفتن به شهر تاریخی حریره در شمال جزیره کیش را دارید می‌توانید در میان راه از این آب انبار زیبا دید کنید و در کنارمجموعه درخت سبز کمی استراحت کنید و سپس به راه خود ادامه دهید. بهترین راه دسترسی به بلوار میرمهنا و بعد وارد شدن به بلوارالمپیک پس از رد کردنمیدان و وارد شدن به خیابان درخت سبز بادگیرهای آب انبار به راحتی قابل مشاهده هستند.