،"آنتیبیوتیک" یکی از مهمترین و موثرترین داروهاست که در بهبود بسیاری از بیماریهای جدی تاثیر دارد. اما افراط در مصرف این دارو میتواند موجب مقاومت باکتریهای بیماریزا شده و روند مقابله با آنها را مشکل کند.
آنتیبیوتیک باکتریهای مفید و مضر را همزمان از بین میبرد. از همینرو، مطالعات بسیاری حاکی از آن است که ارتباطی بین مصرف این داروها و بیماریهای التهابی روده و همچنین چاقی وجود دارد.
نقش باکتریهای طبیعی رودهای در سرطان روده بزرگ کاملا تایید شده و منطقی است که آنتیبیوتیک با تغییر باکتریهای طبیعی رودهای میتواند در بروز این بیماری نقش داشته باشد.
مطالعه گسترده در آمریکا
براساس مطالعهای که سال 2017 در نشریه Gut منتشر شد، خانمهایی که مدت طولانی تحت درمان آنتیبیوتیکی قرار داشتند، بیشتر مبتلا به پولیپهای روده بزرگ شدند. برای رسیدن به این نتیجه، دانشمندان هاروارد وضعیت بیش از 16 هزار خانم با سن بالاتر از 60 سال را بررسی کردند. آزمایش کولونوسکوپی در آنها نشاندهنده وجود پولیپ در 1195 خانم بود.
پولیپ روده بزرگ یک آدنوما یا غده خوشخیم از مخاط روده است که معمولا بدون عارضه بوده و میتوان از طریق کولونوسکوپی آن را برداشت. اما اغلب این پولیپها میتوانند منشا سرطان روده باشند.
در مقایسه با خانمهایی که آنتیبیوتیک مصرف نکردهبودند، مصرف بیش از دو ماه دارو بین سنین 20 تا 39 سالگی باعث ابتلا به پولیپ در خانمها بود؛ بهعبارتی 36% افزایش زمینه خطر! افرادی که بین سنین 40 تا 59 سال نیز کمتر از دو ماه دارو مصرف کردهبودند نیز با افزایش خطر 69% مواجه بودند. اما مصرف آنتیبیوتیک طی چهار سال اخیر پیش از مطالعه، تاثیری در زمینه خطر نداشت.
این مطالعه نشان داد که مصرف طولانیمدت آنتیبیوتیکها در افزایش زمینه خطر ابتلا به پولیپ نقش دارد.
مطالعهای دیگر در سوئد
روند تشخیص و بررسی این مسئله باعث شد تا مطالعهای دیگر اخیرا در سوئد انجام گیرد. در این پژوهش، وضعیت 45 هزار بیمار مبتلا به پولیپ روده صورت گرفت. نتایج نشان داد مصرف آنتیبیوتیکهایی نظیر تتراسایکلین و کینولونها در بروز بیماری نقش دارد و احتمال ابتلا در افراد کمتر از 50 سال بیشتر است.
سبک زندگی سالم و پیشگیری از سرطان روده
به گفته محققان، این مطالعه الزاما به معنای ارتباط علت و معلولی آنتیبیوتیک و پولیپ روده نیست بلکه میتواند در پیشرفت بیماری نقش داشته باشند. در واقع، آنتیبیوتیکها اساسا میکروبیوم (مجموعه باکتریهای طبیعی) روده را تغییر میدهند، تنوع و تعداد باکتریها را کاهش میدهد و مقاومت باکتریهای میزبان روده را کمتر میکند. چنین تغییراتی میتواند بهتدریج زمینه پیشرفت سرطان روده را ایجاد کند.
سبک زندگی نیز در ابتلا به این بیماری تاثیر دارد که چاقی، بیتحرکی، استعمال دخانیات و الکل، مصرف زیاد گوشت قرمز و گوشتهای فرآوری مهمترین آنهاست. ازهمین رو، رعایت سبک زندگی سالم در پیشگیری از ابتلا به این بیماری موثر خواهدبود.