تالش، نام خود را از قوم تالش گرفته است و به استناد منابع و شواهدی بسیار، بازمانده اقوام کادوس باستان و از همسایگان دیرین قوم گیل به حساب می‌آید.
این شهر از سه جهت به کوه‌های تالش (ادامه رشته‌کوه‌های البرز) و از طرف دیگر به دریای خزر منتهی شده است. با ما همسفر شوید تا جاذبه‌های گردشگری و طبیعی این شهرستان زیبا را به شما معرفی کنیم.
پارک جنگلی سیاه داران
شهرستان تالش (هشتپر) با توجه به موقعیت جغرافیایی خاص از یک سو به جلگه، شهر و دریا و از سوی دیگر به کوهپایه‌های جنگلی محدود می‌شود. تالش جاذبه‌های گردشگری بسیاری دارد که یکی از این مناطق سیاه داران است.
سیاه داران در گذشته درختان بزرگی از بلوط داشت که سر به فلک کشیده بودند و توده عظیم آن‌ها مانع ورود افراد به داخل جنگل می‌شد. بعد از سکونت افراد ییلاق‌نشین، این محدوده به «سیاه داران» معروف شد؛ به این معنی که پوشیده از درختان سیاه (بلوط و آزاد) بود.
این منطقه در جنوب غربی تالش واقع است و در سال‌های اخیر توسط شهرداری تالش به مکانی برای گذران اوقات فراغت و تفریح تبدیل شده است. پس از احداث راه و پله‌گذاری بخش‌هایی از دامنه تپه، در بلندترین نقطه تفریحگاهی بکر و دیدنی با امکاناتی نظیر رستوران، آلاچیق، سرویس بهداشتی قرار دارد.
سورتمه ریلی در دامنه‌های جنگل‌پوش، از دیگر تفریحات سیاه داران است که برای مسافران تجربه‌ای بسیار هیجان‌انگیز را ارمغان می‌آورد. همچنین حیات وحش طبیعی سیاه داران با حیواناتی مثل آهو و غزال وحشی می‌تواند برای بسیاری از گردشگران جالب باشد.
منطقه ییلاقی دوخاله کوه تالش
منطقه ییلاقی دوخاله کوه تالش از مناطق بکر و خوش آب هوای استان گیلان است. این منطقه با برخورداری از آب‌و‌هوای تمیز و طبیعتی دیدنی، از بهترین مقاصد برای کسب آرامش به دور از هیاهوی شهری است. بهترین زمان سفر به منطقه ییلاقی دوخاله کوه، نیمه اول سال است.
غار سوباتان
غار سوباتان که با نام غار گنج خانه نیز شناخته می‌شود، در ضلع شمال شرقی منطقه بکر و سرسبز سوباتان واقع شده است. برای دسترسی به این غار باید از روستا پیاده‌روی سبک ۱۵ دقیقه‌ای داشته باشید و حضور راهنما نیز لازم است. مسیر دسترسی چشم‌اندازی سرسبز با گل‌هایی زیبا دارد و هوایی بی‌نظیر که همه را از خود بی‌خود می‌کند. غار گنج خانه بین صخره‌هایی به ارتفاع ۵ تا ۱۵ متر پنهان است. دهانه غار باریک است و برای طبیعت‌گردی مناسب نیست؛ اما می‌تواند مقصدی قابل‌توجه برای غارنوردان باشد.
مردم محلی گنج خانه را می‌شناسند و به‌عنوان یکی از جاذبه‌های سوباتان به مسافران معرفی می‌کنند؛ اما باور دارند غار طلسم شده است و اگر کسی وارد آن شود، صدمه می‌بیند. به همین دلیل کمتر کسی جرات ورود به آن را دارد. اولین بار در سال ۱۳۹۴، این غار پیموده و نقشه آن مشخص شد.
دریاچه سراگاه
به گزارش رویداد۲۴ دریاچه سراگاه در حدود ۱۰ کیلومتری بخش مرکزی شهرستان تالش، در روستایی به نام سراگاه قرار دارد و آب آن از چشمه‌های زیرزمینی متعدد در بستر دریاچه تامین می‌شود. این دریاچه محل پرورش ماهی است و ملکی خصوصی به شمار می‌رود که با اجازه مالک، بازدید و گردش پیرامون آن آزاد است. بهترین زمان برای بازدید از دریاچه سراگاه، بهار و تابستان محسوب می‌شود و امکان چادرزنی در نزدیکی دریاچه یا اقامت در کلبه چوبی روستایی وجود دارد.
رودخانه کرگان رود
رودخانه دائمی کرگان رود بزرگ‌ترین و پرآب‌ترین رودخانه ناحیه غربی استان گیلان در شهرستان تالش به حساب می‌آید. این رودخانه دارای سه سرشاخه اصلی به نام‌های آق اولر، وزنه سر و رزه چای است که شاخه‌های اصلی و میانی آن از ارتفاع ۳۰۰۰ متری کوه‌های تالش، در امتداد البرز غربی سرچشمه می‌گیرند و در ارتفاع ۳۵۰ متری، به شاخه شمالی می‌پیوندند. طول شاخه اصلی رودخانه ۴۲٫۵ کیلومتر است و متوسط آب‌دهی سالانه آن حدود هشت متر مکعب در ثانیه تعیین شده است. این رود در ماه‌های خرداد تا مهر نسبتا کم‌آب می‌شود. کرگان رود پس از عبور از میان شهر تالش در ۶ کیلومتری شرق این شهر و در روستای قروق به دریای خزر می‌ریزد. این رود زیستگاه انواع ماهی از جمله ماهی سفید و ماهی آزاد است.
پارک جنگلی گیسوم
یکی از جاهای دیدنی استان گیلان و شهرستان تالش، پارک جنگلی گیسوم است. مسیر زیبا و دیدنی گیسوم با درختان سر به فلک کشیده، شبیه به تونلی جنگلی است که دل هر بیننده‌ای را می‌برد. این جاده با نسیم خنک کوهستان‌های تالش درآمیخته است و تن و جان هر رهگذری را آرامش ببخشد.
گيسوم جایی است که جنگل و دریا به یک‌دیگر می‌رسند. اگرچه بهترین زمان بازدید از گیسوم نیمه اول سال است؛ اما زیبایی‌های طبیعی این منطقه در فصل پاییز و زمستان کمتر از بهار و تابستان نیست. درختان جنگلی انبوه و انواع گونه‌های گیاهی به‌ویژه درختان انجیلی (آسون دار)، چشم‌اندازی رویایی را در فصل پاییز به همراه دارد و زمستان با پوششی از برف، جلوه‌ای خاص به گیسوم می‌بخشد.
جنگل گیسوم در محور رشت به آستارا و ۱۰ کیلومتر مانده به جاده اسالم به خلخال قرار دارد و برخی از امکانات رفاهی آن شامل پارکینگ، سرویس‌های بهداشتی، بازار، رستوران، آلاچیق، جت اسکی، پارالاکس، دوچرخه‌سواری، اسب‌سواری، قایق‌سواری، پاراگلایدر، ترامپولین (برای کودکان).و پارک بادی (برای کودکان) می‌شود.
منطقه ییلاقی سوباتان
منطقه ییلاقی سوباتان در ۲۲ کیلومتری شهر لیسار و ۳۶ کیلومتری شهر تالش واقع شده است و در ارتفاع ۱۹۰۰ تا ۲۵۰۰ متری از سطح دریا قرار دارد. طبیعت زیبای سوباتان برای هر گردشگری دلفریب است و وجود خانه‌های چوبی در آن، بر جذابیتش می‌افزاید. مسیر دسترسی به این منطقه از سمت تالش در برخی قسمت‌ها خاکی است و در روزهای بارانی عبور از آن می‌تواند مشکل باشد. بهترین زمان سفر به سوباتان، از نیمه دوم اردیبهشت‌ماه تا اواسط تابستان است.
آبشار ورزان
آبشار ورزان یا ورازان در استان گیلان واقع است و در فاصله ۳۶ کیلومتری شمال غرب شهر تالش، در ارتفاع ۱۹۰۰-۱۹۷۰ متری از سطح دریاهای آزاد قرار دارد. این آبشار در روستای ورزان جای گرفته است و سوباتان چهار کیلومتر فاصله دارد. با ارتفاع بیش از ۱۰۰ متر، آبشار ورزان از صخره‌هایی عظیم فرومی‌ریزد و چشم‌اندازی فوق‌العاده را موجب می‌شود.
ییلاق شکردشت
شکردشت، از ییلاق‌های منحصربه‌فرد و بکر شمال ایران و از جاهای دیدنی تالش به حساب می‌آید که جنگل‌های زیبای راش و افرا، پوشش گیاهی فوق‌العاده جذاب، دشت گل‌ها، سکونتگاه‌های منحصربه‌فرد و زندگی روستایی، مناظر چشم‌نواز آن را تشکیل داده‌اند. به‌دلیل ارتفاع زیاد این منطقه از سطح دریا، توده‌ابرهایی در ارتفاعات سرسبز آن شکل می‌گیرد و هنگام قدم‌زدن و رانندگی در شکردشت احساس می‌کنید در حال حرکت روی ابرها هستید. دشت شقایق‌های تالش نیز از زیباترین اتفاقات این منطقه به شمار می‌رود که با خلق منظره‌ای زیبا، هوش از سر هر بیننده‌ای می‌برد؛ اما آیا می‌دانید شکردشت کجاست؟
ییلاق شکردشت تالش در مرکز کوه‌های تالش، در ۲۹ کیلومتری شهر تالش، ۱۳۰ کیلومتری شهر رشت و حد فاصل استان‌های گیلان و اردبیل واقع شده است و در نزدیکی ییلاق معروف سوباتان قرار دارد.
سورتمه تالش
سورتمه تالش در بام تالش و در دل جنگل سیاهداران، چشم‌اندازی رویایی از شهر را در اختیار گردشگران می‌گذارد. لذت سرعت و هیجان و همچنین زیبایی حیرت‌انگیز کوه، جنگل و دریا در کنار هم، سورتمه ریلی تالش را به یکی از زیباترین مسیرهای سورتمه‌سواری کشور و جاهای دیدنی گیلان تبدیل کرده است. سورتمه تالش در بام شهر و در قسمت جنوب شرقی شهر، در دل جنگل سیاهداران احداث شده است. برای دسترسی به سورتمه ریلی تالش کافی است خود را از شهر هشتپر به روستا و جنگل سیاهداران برسانید. از مرکز شهر به طرف جاده اسالم حرکت کنید؛ بعد از گذر از میدان امام علی وارد خیابان جعفر طیار شوید و مسیر را ادامه دهید تا به پارک جنگلی سیاهداران برسید. خودروی خود را در پارکینگ مجموعه سورتمه‌سواری پارک کنید و به صف افراد منتظر سورتمه بپیوندید.
قلعه سلسال
قلعه سلسال قلعه‌ای بر فراز کوه در روستای قلعه بین در ۱ کیلومتری لیسار است و از جمله دیدنی های تالش به شمار می‌آید. بنای اولیه قلعه در دوران ساسانیان و قبل از اسلام بوده است ولی دوران اوج استفاده از این کهن‌دژ در دوره ظهور اسماعلیه بوده است آخرین بازسازی قلعه مربوط به اوایل دوران صفوی است. قلعه صلصال را بر روی صخره ای در ابعاد ۴۰ در ۵۰ متر مربع ساخته‌اند و داری دو قسمت خارجی و داخلی است، قسمت خارجی قلعه محوطه‌ای نسبتا وسیع بوده که از سنگ‌های رودخانه‌ای برای ساخت آن استفاده شده، قسمت داخلی شامل ارگ قلعه، اقامتگاه فرمانروای وقت، آب انبار، جایگاه نگهبانی، سرویس‌های بهداشتی، شبکه آب‌رسانی و درگاه اصلی آن است.
حمام قدیمی آق اولر
حمام قدیمی آق اولر از جاهای دیدنی تالش در روستای آق اولر است و بعد از حمام مریان قرار دارد. این حمام از نظر سابقه تاریخی و تمدنی تفاوتی با نمونه دیگر ندارد. حمام آق اولر بازمانده آن دوران پر هیاهو و دیر گذر است. این حمام توسط سازمان میراث فرهنگی بازسازی شده است.
تپه تول ۱
تپه تول ۱ مربوط به دوران پیش از تاریخ ایران باستان تا دوران‌های تاریخی پس از اسلام است و از جاهای دیدنی تالش در روستای تول محسوب می‌شود. این اثر در تاریخ ۱۱ شهریور ۱۳۸۲ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. تپه تول۲ نیز مربوط به دوران‌های تاریخی پس از اسلام است و در تاریخ ۱۶ شهریور ۱۳۸۳ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
کاخ های سردار امجد
کاخ‌های قشلاقی و ییلاقی نصرالله خان (معروف به سردار امجد) از جاهای دیدنی تالش به شمار می‌روند و در روستای ییلاقی–تاریخی آق اولر قرار دارند. کاخ زمستانی نصرت اله خان سردار امجد از مهم‌ترین بناهای حکومتی گیلان در شهر تالش است. بنایی معظم در دو طبقه که طاق‌ها و دهلیزهای زیادی دارد. دو ساختمان متعلق به سردار است. بنای اول در حکم ورودی و رتق و فتق امور اداری و استراحتگاه تفگنچی‌ها بود و بنای دوم که در گوشه دیگر باغ قرار دارد کاخ سردار است.
روستای ییلاقی مریان
روستای ییلاقی مریان یکی از جاهای دیدنی تالش به حساب می‌آید که به‌لطف آب و هوای خنک در ماه‌های گرم سال، به مقصد گردشگری بسیاری از ایرانی‌ها تبدیل شده است. این روستای زیبا محل سکونت نیاکان تالش بوده است و جزو مناطق با ارزش باستانی محسوب می‌شود. گورستان تاریخی، کاخ سردار امجد و حمام مریان از جمله جاذبه‌های گردشگری روستا هستند.