محمد جمالو؛ معاون پیشگیری ستاد مبارزه با مواد مخدر هم در یک برنامه تلویزیونی با ارائه آمار و ارقامی از وضعیت اعتیاد اظهار کرد: بر اساس آمار سال ۱۳۹۵، در حوزه دانش‌آموزی ۲.۱ درصد جمعیت دانش‌آموزان دچار شیوع مواد مخدر بودند که اعتیاد در بین دانش‌آموزان هنرستانی بیش‌تر بود و ۰.۱۵ درصد دانش‌آموزان هنرستان شیشه، ۰.۳۶ درصد حشیش، ۰.۹۶ درصد ماریجوانا و ۵.۴ درصد مصرف الکل داشتند.
وی با اشاره به اینکه شیوع‌شناسی اعتیاد هر ۵ سال یک‌بار انجام می‌شود و شیوع شناسی جدید در حال اجراست، افزود: دانش‌آموزان دبیرستان ۰.۱۹ درصد مصرف شیشه، ۰.۲۴ درصد حشیش، ۰.۵۷ درصد ماریجوانا و ۳.۵۳ درصد مصرف الکل داشتند همچنین ۵.۳۹ درصد جامعه فعال کشور یعنی ۴ میلیون و ۴۰۲ هزار و ۸۰۰ نفر در سنین ۱۵ تا ۶۴ سال آلودگی به اعتیاد دارند و این رقم در کل دنیا نیز تقریباً بدین صورت است.
کاهش سن اعتیاد به ۱۰ سال مهری سادات موسوی؛ معاون اجتماعی سازمان بهزیستی هم گفته که سن اعتیاد کاهش پیدا کرده و به ۱۰ سال رسیده است همچنین اعتیاد زنانه شده، در کنار این موارد قیمت پایین مواد مخدر، صنعتی شدن و تغییر الگوی مصرف مواد مخدر را شاهد هستیم، به عنوان مثال خانواده‌ها تصور می‌کنند که فرزندشان در اتاق خود و در فضای امن است اما در حال مصرف مواد مخدر صنعتی است. قیمت پایین مواد مخدر معاون اجتماعی سازمان بهزیستی با اشاره به آسیب‌های اجتماعی گفت: با افزایش مصرف مواد مخدر صنعتی اعضای خانواده هم آسیب می‌بینند به عنوان مثال پدری که مصرف مواد مخدر صنعتی دارد دچار توهم شده و به اعمال خشونت علیه خانواده اقدام می‌کند از سوی دیگر قیمت مواد مخدر با توجه به تورم سال‌های اخیر چندان افزایش نداشته است. اسکندر مؤمنی دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر جمهوری اسلامی ایران هم اعلام کرده که میانگین سن اعتیاد در کشور ما ۲۴ سال است که در مقایسه با میانگین دنیا، شرایط ایران بهتر است.
درصد جوانان معتاد توان نه گفتن نداشتند مومنی گفت: براساس نتایج یک پژوهش حدود ۳۰ درصد جوانان و نوجوانان گرفتار اعتیاد فکر نمی‌کردند با یکی ۲ بار مصرف معتاد شوند و حدود ۳۰ درصد دیگر آنان نیز در مقابل تعارف همسالان توان نه گفتن نداشتند؛ بنابراین با کمک نهادهای فرهنگ‌ساز و خانواده‌ها؛ جوانان و نوجوانان باید به راحتی بتوانند در مقابل این پیشنهادهای مخرب نه بگویند. موضوع مهارت‌های اجتماعی و توانایی نه گفتن مسئله مهمی است که خانواده‌ها باید به آن توجه داشته باشند. کارشناسان معتقدند که فاصله گرفتن نوجوان از خانواده می‌تواند باعث گرایش وی به سمت جمع‌های ناسالم شده و زمینه تمایل به رفتارهای پرخطر مانند مصرف مواد مخدر در وی ایجاد شود. شکاف نسلی موجود در خانواده‌ها بستر دور شدن نوجوان از جمع خانواده را فراهم می‌کند. شکاف نسلی زمینه‌ساز دور شدن نوجوان از خانواده حسین روزبهانی روانشناس در گفت‌وگو با ایسکانیوز در این باره گفت: افرادی که توسط خانواده‌های‌شان درک نشدند، سعی می‌کنند نیازهای عاطفی و روانی خود را در جامعه برطرف کنند و رفتارهایی نشان دهند که مناسب آن جامعه نیست. مهمترین پایه برای حل این مشکل خانواده است؛ نوجوان ارزش‌ها، نگرش‌ها و رفتارهایش را در تماس مستقیم با دیگران و افراد مهمی از زندگی‌اش دریاف می‌کند، پس خیلی مهم است که با خانواده‌اش ارتباط خوبی داشته باشد. وی در رابطه با پیامدهایی که از بین بردن شکاف نسلی به همراه دارد نودادامروزعنوان کرد: اولین پیامد از بین بردن شکاف نسلی، از بین رفتن آسیب‌های اجتماعی است. آمار خودکشی، اعتیاد، مصرف مشروبات الکی، فرار از منزل و ترک تحصیل کمتر می‌شود. وقتی که جوان و نوجوان نیازهای محبت و همدلی را در خانه تجربه کند، عزت نفسش بالا می‌رود و سمت بزهکاری و رفتارهای بزهکارانه نیز نمی‌رود.
روانشاس گفت: برخی کارها هستند که کمک می‌کنند اختلاف نسلی کمتر شود اول این که خانواده آگاهی خودشان را راجب جامعه رفتارهای نوجوانان بالا ببرند و سعی کنند خودشان را تغییر دهند و به علایق نسل جدید احترام بگذارند و اگریک اختلاف نظری وجود دارد، در موردش صحبت کنند. خانواده‌ها باید تلاش کنند تا از راههای منطقی به توافق برسند و با حرف نمی‌شود نوجوانان را تغییر داد بلکه باید الگوی مناسبی برای‌شان پیدا کنیم و باید مواظب باشیم که خود، الگوی مناسبی باشیم. خانواده باید اطلاعات خود را راجب آسیب‌های اجتماعی بالا ببرند و با فرزندشان راجب دوست‌های ناباب صحبت کنند تا بتوانند جلوی بسیاری از آسیب‌ها را بگیرند. کمبود مراکز درمانی اعتیاد یکی از چالش‌های پیش روی مبارزه با مواد مخدر کمبود مراکز درمانی برای در مان مصرف کنندگان است. بنابه گفته دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر جمهوری اسلامی ایران برای حدود ۲ میلیون و ۴۰۰ هزار نفر مصرف‌کننده مستمر مواد مخدر در کشور، حدود هشت هزار مرکز درمان سرپایی وجود دارد که برای درمان‌های سرپایی کفایت لازم را دارد اما برای اقامت افراد معتاد داوطلب و متجاهران با کمبود مواجه هستیم. مؤمنی گفت: ماده ۱۶ قانون مبارزه با مواد مخدر می‌گوید که معتادان متجاهر حداکثر تا ۶ ماه می‌توانند در مراکز ترک اعتیاد حضور داشته باشند و بزرگترین چالش ما قانون است، چون اصلاح قانون یک فرایند طولانی‌ای دارد، معتادی که به چندین سال مواد مصرف کرده است و دیگر نمی‌تواند خودش را اداره کند، کارتن خواب و خیابان خواب شده است آیا می‌تواند با یک تا سه ماه درمان شود؟ به گزارش ایسکانیوز، درگیری ۱۵ میلیون خانواده با معضل آمار کمی نیست که بتوان به سادگی از کنار آن عبور کرد و با توجه به کاهش سن اعتیاد در کشور لازم است که نهادهایی که توانایی انجام کار فرهنگی را دارند قدم در این عرصه گذاشته برای آگاه‌سازی خانواده‌ها و کاهش شکاف نسلی کاری کنند چراکه دور شدن نوجوان از خانواده زمینه‌ساز گرایش وی به سمت حضور در جمع‌های ناسالم خواهد بود.