.
روزنامه گاردین در گزارشی به ادعای اوکراین و کشورهای غربی مبنی بر حمایت نظامی ایران از روسیه در جنگ اوکراین از طریق ارائه پهپادهای جنگی به آن، پرداخته و با استناد به سندی محرمانه که کییف برای متحدان غربیاش فرستاده، نوشت که پهپادهای به کار رفته در حملات اخیر به شهرهای اوکراین توسط روسیه، پر از قطعات اروپایی بودند.
این روزنامه در ادامه نوشت: در سندی ۴۷ صفحهای که اوکراین در ماه اوت برای دولتهای گروه۷ (آلمان، فرانسه، انگلیس، ایتالیا، کانادا، ژاپن و آمریکا) فرستاده، ادعا شده که بیش از ۶۰۰ حمله پهپادی به شهرهای اوکراین انجام شده است که در سه ماه گذشته، در پهپادهای به کار رفته در این حملات، فناوری غربی یافت شده است.
طبق این سند که گاردین آن را رویت کرده است، ۵۲ قطعه الکتریکی ساخت شرکتهای غربی در پهپاد شاهد-۱۳۱ و ۵۷ قطعه نیز در مدل شاهد-۱۳۶ یافت شده که برد آن ۲ هزار کیلومتر و سرعت آن ۱۸۰کیلومتر بر ساعت است.
در این سند به نام پنج شرکت اروپایی، از جمله شعبه لهستانی یک شرکت بینالمللی انگلیسی به عنوان سازندگان اصلی قطعات شناساییشده اشاره شده است.
طبق این سند «در میان سازندگان، شرکتهایی مستقر در کشورهای ائتلاف تحریمی، یعنی آمریکا، سوئیس، هلند، آلمان، کانادا، ژاپن و لهستان وجود دارد.»
گاردین در ادامه نوشته کییف در پیشنهاداتش به متحدان غربی برای اقدام در این زمینه که احتمالا از سوی آنها رد خواهد شد، «حمله موشکی به تاسیسات تولید این پهپادها در ایران، سوریه و یک تاسیسات بالقوه تولید این پهپادها در روسیه را مطرح کرده است.»
کییف در این باره گفت: «اگر شرکا ابزارهای تخریبی لازم را فراهم کنند، این موارد توسط نیروهای دفاعی اوکراین قابل انجام است.»
این سند به هیچگونه خطایی از سوی شرکتهای غربی اشاره نمیکند که ادعا شده قطعاتشان در این پهپادها شناسایی شده و تنها بیان میکند: «تولیدات پهپادی ایران از قطعات تجاری موجود الگوبرداری کرده و بیشتر از قطعات در دسترس استفاده میکند که کنترل تامین آنها (برای ایران) یا ضعیف است یا اصلا انجام نمیشود.»
اطلاعات گمرکی مورد اشاره توسط اوکراین دراین گزارش نشان میدهد که «تقریبا تمامی واردات به ایران از ترکیه، هند، قزاقستان، ازبکستان، ویتنام و کاستاریکا بوده است.».
اما «بارت گروثیوس» یکی از اعضای پارلمان اروپا در کمیته فرعی دفاعی و امنیتی این پارلمان اروپایی میگوید هماهنگی میان نهادهای اطلاعاتی اتحادیه اروپا برای پرداختن به سوءاستفاده از قطعات تولید غرب ناکافی بوده است. او گفت «فکر میکنم بسیاری از نهادهای اطلاعاتی اروپایی حتی به تحریمها نگاهی نمیاندازند.»
شرکت انگلیسی تیآی فلود سیستمز که به آن اشاره شد، به درخواست توضیح در این باره پاسخی نداد. تجهیزات آنها آزادانه از شرکتهای توزیعکننده در اروپا قابل تهیه است و این شرکت، پیشتر گفته بود که فروشی به ایران انجام نمیدهد.
یک سخنگوی شرکت سوییسی استیمیکروالکترونیکز که کییف در این سند مدعی شده است بازدارنده به کار رفته در یک تنظیمکننده با ولتاژ کم به کار رفته در پهپاد شاهد-۱۳۶ ساخت این شرکت بوده است، گفت: ما با بیش از ۲۰۰ هزار مشتری و هزاران شریک در سراسر جهان کار میکنیم. اجازه استفاده از محصولاتمان بر خلاف اهداف تعیینشده آنها را نمیدهیم و آن را نادیده نیز نمیگیریم.