به گزارش محیانیوز،حجت‌الاسلام والمسلمین حسین مهدیزاده، مدیر میز نظریه اجتماعی فرهنگستان علوم اسلامی ، با بیان اینکه تا قبل از دنیای مدرن بخشی بزرگی از معیشت مردم در یک وضعیت نابازار اداره می‌شد، گفت: در اقتصاد نابازار مباحثی مانند امتیازات اشرافی یا هدیه مطرح می‌شوند و در گذشته در ایران، اقتصاد نابازار بیشتر از نوع هدیه و یاری‌گری بوده و اصلاً از جنس مبادله‌ای نیست و برروی آن قیمت گذاشته نشده که پایاپای پرداخت شود یا پای واسطه‌ها در میان باشد بلکه یک رابطه متقابل بر مبنای محبت است.
وی افزود: در فضای نابازار نیازی به کارهای واسطه‌ای نیست و از سوی دیگر روایات بسیاری درباره اینکه بخشی از روابط انسان‌ها باید مبتنی بر این فضا باشد وجود دارد. در باب ۷۲ کتاب ایمان و کفر آمده است: «المُؤمنُ أخو المؤمنِ» یعنی رابطه مؤمنان باید براساس اخوت پی‌ریزی شده باشد. چند باب قبل از این هم درباره صلحه رحم سخن گفته که در آن هیچ کالای واسطی رد و بدل نمی‌شود.
هدیه و یاری‌گری؛ مبنای کار نابازارها
مدیر میز نظریه اجتماعی فرهنگستان علوم اسلامی بیان کرد: در علوم اجتماعی مدرن مبحثی به‌نام منفعت‌خواهی مطرح و شدت گرفت و نابازارها که بر مبنای هدیه و یاری‌گری شکل گرفته بودند تا حدودی رنگ باختند و امروز لازم است خودآگاهی در این باره به وجود آید و یادآور شویم که در خانواده ما براساس منفعت‌خواهی زندگی نمی‌کنیم.
مهدیزاده با بیان اینکه دنیای مدرن دنیای بازارهاست، گفت: ما امروز شعار مرگ بر آمریکا را سر می‌دهیم ولی از یخچال و تلویزیون و مبلمان غربی و آمریکایی استفاده می‌کنیم و این چه معنایی دارد؟! اما اگر واقعیت نابازار را بپذیریم و کشور را یک خانواده بزرگ فرض کنیم و در آن با روحیه خیرخواهی و اخوت دست به تولیدات مولد بزنیم آن وقت سر دادن شعار مرگ بر آمریکا معنا خواهد داشت.
وی اضافه کرد: پس در نابازارها بخشی از بازار که نیاز به کالای واسط دارد انکار می‌شود و از سوی دیگر جامعه نابازار عصر ظهور از جنس محبت است نه از جنس سلطه‌گری که در دنیا رواج دارد.
مدیر میز نظریه اجتماعی فرهنگستان علوم اسلامی ادامه داد: نابازارها نیاز ما را به پول از بین می‌برند و کمک می‌کنند تا بخشی از زندگی‌مان بدون نیاز به قیمت‌گذاری و کالای واسط گذرانده شود و در اینجا روابط حسنه و مبتنی بر احسان یا تعاون اهمیت بسزایی دارد.
اهمیت زکات و حکمرانی مردم در نابازارها
مهدیزاده با بیان اینکه در شرایط نابازار وقتی انسان‌ها امکاناتی را به دست می‌آورند با عشق و اشتیاق در راه انسان‌ها هزینه می‌کنند، گفت: در شرایط نابازار مفاهیمی مانند زکات و حکمرانی مردمی اهمیت و جایگاه پیدا می‌کنند.
مدیر میز نظریه اجتماعی فرهنگستان علوم اسلامی با اشاره به فلسفه تشکیل پول گفت: ساده‌ترین تعریفی که می‌توان از معنای پول ارائه داد این است که پول یک کالای واسطه‌ای است اما هرچقدر جامعه نابازار شود نیاز افراد به پول کاهش پیدا می‌کند و تعریف دیگری که از پول می‌توان ارائه داد این است که پول ذخیره ارزش است ولی با توسعه نابازارها می‌توان درایت اجتماعی را تقویت کرد و ذخایر ارزش را متنوع ساخت.
مهدیرزاده بیان کرد: از سوی دیگر در نابازارها انحصار معنا ندارد و کسی که دست به اختراعی می‌زند نمی‌تواند بگوید من مالک این اختراع هستم و آن را به کسی نخواهم داد تا کالایی را تولید کند و این جرم تلقی می‌شود و همچنین در نابازارها انحصار در توزیع و حتی ارائه بهره بانکی معنا و مفهوم ندارند.