با وجودی که ویتامین ب 12 برای سلامت کلی بدن ضروری است ولی معمولا مقداری که از رژیم غذایی وارد بدن می شود بسیار کم است. ویتامین ب 12 به تولید بهتر گلبولهای قرمز سالم خون و حفظ عملکرد مناسب اعصاب کمک می کند.
با وجودی که دریافت کافی این ویتامین از رژیم غذایی برای همه ضروری است ولی برای زنان باردار و مادران شیرده از اهمیت بالاتری برخوردار است. کمبود ویتامین ب 12 در هر فردی ممکن است بروز کند ولی سالمندان بالای 50 سال ، مادران باردار و افرادی که داروهای سوزش سر دل مصرف میکنند بیشتر در معرض کمبود این ویتامین هستند.
با افزایش سن اسید معده کمتر شده و توانایی بدن برای جذب ویتامین ب 12 کاهش پیدا می کند. کمبود ویتامین ب 12 در سالمندان علایمی شبیه زوال عقل دارد بنابراین تشخیص آن کمی مشکل است.
بهترین روش برای جبران کمبود ویتامین ب12 تزریق آن است. آمپولهای تزریقی ویتامین ب12 حاوی مقادیر بالایی سانوکوبالامین هستند که به سرعت سطح ویتامین ب12 در بدن را بالا می برد.
منابع غذایی ویتامین ب 12
مهم ترین مود غذایی که منبع ویتامین ب 12 محسوب می شوند عبارتند از :
- گوشت قرمز
- لبنیات
- نرم تنان صدف دار
- تخم مرغ
- قزل آلا
- بوقلمون
- پنیر کاتیج
- بادام
- پنیر فتا
- غلات صبحانه غنی شده
ویتامین ب 12 چه نقشی در بدن دارد؟
ویتامین ب 12 یکی از ویتامین های ضروری بدن و محلول در چربی است که در عملکردهای حیاتی بدن نقش مهمی ایفا می کند از جمله :
- سنتز DNA و ساختار ژنتیکی
- تولید انرژی
- سلامت سلول های عصبی
- تشکیل گلبولهای قرمز
- عملکرد عصبی
علایم کمبود ویتامین B12
- کاهش عملکرد شناختی ، حافظه و درک
- خستگی
- بی حالی
- یبوست
- احساس ضعف
- افسردگی و تحریک پذیری
- سردرد
- مشکل حفظ تعادل
- زخم ، تورم زبان که ممکن است زرد یا قرمز باشد
- تپش قلب
- زخم دهانی
- احساس سوزش و سوزن سوزن شدن
- تغییر در بینایی
کمبود ویتامین ب 12 و احساس خستگی
ویتامین ب 12 در تولید DNA ، اعصاب و سلولهای خونی اهمیت ویژه ای دارد و برای حفظ سلامت مغز و عملکرد سیستم ایمنی بدن مهم است.
به سوخت و ساز مواد مغذی و تبدیل آنها به انرژی کمک میکند.
کمبود این ویتامین به طور کلی میتواند باعث خستگی مزمن و سبکی سر شود.
اهمیت ویتامین ب 12 برای مادران باردار
معمولا پزشکان برای معاینات دوران بارداری با آزمایش خون کمبود ویتامین ها را بررسی می کنند تا در صورت نیاز به مادران مکمل تجویز کنند. در صورتی که خام خوار یا گیاهخوار هستید حتما از پزشک خود درخواست بررسی آزمایش ویتامین ب 12 را بدهید.
مغز و سیستم عصبی جنین و نوزاد به خصوص در دوران شیردهی به سرعت بسیار زیادی در حال رشد و تکامل است و یکی از ویتامین های ضروری برای حفظ سلامت عمومی ، رشد مناسب مغز و توانایی هوش و شناخت جنین ، ویتامین ب 12 است.
مادران باردار و مادران شیرده نسبت به دیگران نیاز بیشتری به ویتامین ب 12 دارند و باید به طور روزانه 2.8 میکروگرم از این ماده مغذی را دریافت کنند.
یک عدد تخم مرغ 0.6 میکروگرم و 1 فنجان شیر 1.2 میکروگرم ویتامین ب 12 دارد.
فواید تزریق ب12 در بارداری
تزریق ویتامین B12 در بارداری به رشد و عملکرد صحیح مغز و سیستم عصبی و حفظ سلامت عمومی بدن نقش مهمی دارد و برای اطمینان از رشد مناسب جنین لازم است.
غلظت ویتامین B12 یا کوبالامین در جفت و خون نوزاد حود دو برابر بیشتر از بدن ماد راست که نشان دهنده اهمیت این ویتامین برای مراحل رشد سریع جنین دارد.
میانگین مصرف ویتامین ب 12 ، 2.4 میکروگرم برای مردان و زنان بالای 14 سال است که در زنان باردار و شیرده باید کمی بیشتر و به اندازه 2.6 و 2.8 میکروگرم در روز باشد.
کمبود ویتامین B12 در بارداری میتواند عوارضی مشابه با کمبود ویتامین B9 یا اسید فولیک برای جنین داشته باشد.
کمبود بسیار شدید این ویتامین میتواند منجر به زایمان زودرس ، کما یا آسیب های نورولوژیک شود.
در مواردی که کودک دچار کمبود مختصر این ویتامین باشد معمولا عوارض بعد از یک دوره درمان کوتاه مدت چند ماهه رفع شده و اختلالات رشد ، توانایی های ذهنی ، جسمی و حرکتی کودک دوباره بهبود پیدا میکند.