عسل دارای خواص ضد باکتریایی و تعادل pH بی نظیری است که اکسیژن و ترکیبات درمانی را به زخم هدایت می کند .

قبل از آنکه به قفسه ی خوار و بار هایتان برای برداشتن عسل مراجعه کنید ،  بدانید که متخصصان مراقبت از زخم برای بهبود زخم های مزمن و سایر آسیب ها از عسل پزشکی استفاده می کنند.

آیا عسل برای بهبودی مؤثر است؟

عسل ماده ای شیرین و شربت مانند ، که نشان داده شده دارای اجزای فعال زیستی ای است که می تواند به بهبود زخم کمک کند.

طبق یکی از مقالات منتشر شده در مجله ی Wound  ؛ عسل مزایای درمانی زیر را برای بهبود زخم در اختیار شما قرار می دهد :

pH اسیدی باعث افزایش بهبودی می شود : عسل دارای pH اسیدی بین ۳.۲ تا ۴.۵ است. هنگامی که عسل بر روی زخم گذاشته می شود ، PH اسیدی آن خون را برای ترشح اکسیژن ترغیب می کند که این عامل تاثیر به سزایی در بهبود زخم دارد .همچنین pH اسیدی ، وجود موادی به نام پروتئاز ها را کاهش می دهد ؛ پروتئاز ها روند بهبود زخم را مختل می کنند .

شکر خاصیت اسمزی دارد : قندی که به طور طبیعی در عسل وجود دارد ، می تواند آب اضافی را از بافت آسیب دیده خارج کند (این فرایند به عنوان اثر اُسمزی شناخته می شود ) . همچنین شکر آب را از سلول های باکتریایی بیرون کشیده، که می تواند در جلوگیری از تکثیر آنها کمک کننده باشد .

اثر ضد باکتریایی : نشان داده شده است که عسل دارای اثر ضد باکتریایی بر باکتری هایی است که معمولاً در زخم ها وجود دارند ، مانند : استافیلوکوکوس اورئوس مقاوم به متی سیلین (MRSA) و انتروکوک های مقاوم به ونکومایسین (VRE) ؛ بخشی از این مقاومت باکتری ها ممکن است به خاطر اثر اسمزی آن ها باشد .

بیشتر متخصصان پزشکی از نوع خاصی از عسل بر روی زخم ها به نام عسل مانوکا استفاده می کنند. این عسل از درختان مانوکا تهیه می شود. عسل مانوکا از آن جهت که حاوی ترکیب متیل گلوکسال است نسبت به سایر عسل ها خاص و بی مانند است زیرا این ترکیب باکتری کُش (cytotoxic) بوده و مولکول های کوچک آن ممکن است راحت تر به باکتری ها نفوذ کرده و آن ها را از بین ببرد .

عسل و انواع زخم ها

متخصصان درمان زخم از عسل برای درمان بیماری های زیر استفاده می کنند :

کورک

سوختگی

زخم ها و جای زخم های بهبود نیافته

سینوس پیلونیدال

زخم پای وریدی و دیابتی

محققان مطالعات مختلفی را در مورد اثربخشی عسل به عنوان درمانی برای انواع زخم ها انجام داده اند. The Cochrane Review یک مقاله با مقیاسی بزرگ را ، که در آن ۲۶ کار آزمایی بالینی که در مجموع ۳۰۱۱ شرکت کننده را شامل می شد ، منتشر کرد ؛ محققان نتیجه گرفتند که به نظر می رسد عسل در بهبودیِ سوختگی ها با ضخامت جزئی و زخم های آلوده بعد از عمل ، بهتر از بسیاری از درمان های معمول عمل می کند . با این وجود مطالعات کافی با کیفیت علمی بالا و  جامعه ی آماری بالا وجود ندارد تا به طور قطع در مورد تاثیر عسل بر روی سایر زخم ها توصیه هایی را ارائه دهد .

چگونه عسل را بر روی زخم گذاشته شود ؟

اگر زخم یا سوختگی دارید که بهبود نمی یابد ، مهم است که قبل از استفاده از عسل بر روی زخم ، با پزشک خود مشورت کنید . از پزشک خود سوال کنید که آیا با عسل امکان درمان وجود دارد یا خیر .

در مورد زخم های جدی بهتر است پزشک یا پرستار مراقبت از زخم ، به شما نشان دهد که اولین بار چگونه عسل را بمالید ؛ این امر به این دلیل است که مقدار عسل و نحوه ی استفاده از پانسمان می تواند در بهبود زخم تاثیر داشته باشد.

نکاتی در مورد گذاشتن عسل بر روی زخم ها

در صورتی که در منزل قصد دارید بر روی زخم خود عسل بگذارید ، در ادامه ی سری نکات کلی ارائه شده است :

همیشه با دست و لوازم تمیز مانند گاز های استریل و گوش پاک تمیز کار را شروع کنید.

ابتدا عسل را بر روی پانسمان مالیده و سپس پانسمان را بر روی زخم قرار دهید ، این کار از کثیف کاری شدن هنگام استفاده مستقیم بر روی زخم جلوگیری می کند . یک استثناء وجود دارد ، زمانی که زخم شما بستر عمیقی داشته باشد ، مانند آبسه ، عسل باید ابتدا بستر عمیق زخم را پر کرده پیش از آنکه پانسمان بر روی زخم قرار گیرد .

یک پانسمان تمیز و خشک را روی عسل قرار دهید. این پانسمان می تواند گاز های استریل و یا چسب زخم باشد . پانسمان هایی که عسل نتواند از آن ها به بیرون بریزد انتخاب های بهتری هستند .

هنگامی که ترشحات از زخم خارج می شود ، لازم است تا پانسمان عوض شود ، به مراتب که عسل باعث بهبودی زخم می شود ، احتمالا به تعداد دفعات کم تری برای تعویض پانسمان لازم است .

بعد از پانسمان زخم دستان خود را بشویید.

اگر در مورد استفاده از عسل بر روی زخم خود سؤالی دارید ، با پزشک مشورت کنید.

انواع عسل مورد استفاده برای زخم ها

در حالت ایده آل ، فرد باید از عسل درجه پزشکی استفاده کند ، عسلی که استریلیزه شده و احتمال آنکه موجب واکنش سیستم ایمنی بدن شود بسیار کم است .

علاوه بر عسل مانوکا ، انواع دیگری که برای بهبودی زخم به فروش می رسد شامل : عسل Gelam ، عسل Tualang و عسل MediHoney است .

عوارض احتمالی عسل برای زخم ها چیست؟

همیشه ممکن است که عسل یا ظرف آن آلوده شده باشد و یا ممکن است فرد یک واکنش آلرژیک به عسل نشان دهد که بعضی اوقات به دلیل گرده زنبور عسل است که به طور طبیعی در عسل وجود دارد.

عکس العمل های آلرژیتیک

علائمی که نشان می دهند احتمالاً به عسل حساسیت دارید ، عبارتند از:

سرگیجه

تورم شدید

حالت تهوع

سوزش یا سوزش بعد از استفاده موضعی

اختلال در نفس کشیدن

استفراغ

اگر این علائم را تجربه کردید ، پوست خود را از عسل تمیز کرده و به سراغ مراقبت های پزشکی بروید و تا وقتی که با پزشک صحبت نکرده اید ، دوباره عسل مصرف نکنید.

خطرات استفاده از عسل خام

نگرانی برخی محققان در مورد استفاده از عسل خام افزایش پیدا کرده است  ، عسل خام ، عسلی است که از لانه زنبور و بدون عبور فیلتر مخصوص برای درمان زخم ، به دست آمده است  . محققان تصور می کنند که با استفاده از این نوع عسل خطرات بیشتری برای عفونت وجود دارد.

به گفته ژورنال Wilderness & Environmental Medicine این هشدار خیلی فراتر از یک ایده ی آزمایش شده است و بسیار مهم است که از خطرات استفاده از این گونه عسل ها آگاه باشید .

عدم رسیدن به نتیجه

این امکان نیز وجود دارد که عسل تاثیری بر بهبود زخم شما نداشته باشد ؛ استفاده ی مکرر برای مشاهده ی تاثیر گذاری عسل لازم است ؛ این فرایند می تواند یک هفته یا بیشتر نیز طول بکشد . اگر هیچ گونه تغییری در روند بهبودی زخم خود مشاهده نکردید با پزشک یا پرستار خود مشورت کنید .

در نهایت :

مشاهده شده است استفاده از عسل پزشکی برای زخم ها ، به افراد دارای زخم های مزمن و خوب نشدنی کمک می کند . عسل پزشکی دارای خاصیت ضد باکتریایی ، ضد التهابی بوده و حتی بدون بو است که می تواند به مبتلایان به زخم های مزمن کمک کند .

قبل از استفاده از این نوع عسل همیشه باید با پزشک خود مشورت کنید تا مطمئن شوید استفاده از عسل بر روی زخم ضرری برای شما نداشته باشد .