به گزارش محیانیوز، این روستای زیبا و تاریخی به علت نزدیک بودن به ارتفاعات از آب و هوای بسیار خوبی برخوردار است در زبان محلی نام این روستا وانشون نیز خطاب می شود البته در نوشته های دیگر نیز ونیشون هم میشناسند.
قدمت روستای وانشان
قدمت تاریخی این روستا را وجود بقعه امامزاده ابوالفتوح سلیمان بن موسی بن جعفر مربوط به قرن دهم هجری و نیز وجود درخت فوق العاده بزرگ و قدیمی کنار دیوار امامزاده با هزار سال عمر به رخ می کشد.
باکشف بقایای استخوان چندین انسان و ظروف سفال شکسته در کوه تیر روستای وانشان در آبان ماه سال 1391 و با بررسی هایی که توسط میراث فرهنگی استان اصفهان صورت گرفت قدمت سه هزار ساله این بقایا محرز شد که نشان دهنده آن است که در زمان های قدیم حیات و زندگی در این روستا حاکم بود.
وانشان گلپایگان
گویش مردموانشان گلپایگان
گویش لهجه اهالی وانشان، وانشانی یا همان به زبان مردم اونشونی می باشد که شباهت های زیادی به گویش خوانساری داشته و جزء گویش های شمال غربی و ایران مرکزی محسوب می شود.
مکان های دیدنی روستای وانشان
شمعون میرزا سلیمان کلیمی و در عتیقه شاهزاده ابوالفتوح
شخصی به نام شمعون میرزا سلیمان کلیمی در سال 1309 هجری شمسی برای خریدن در عتیقه شاهزاده ابوالفتوح روستای وانشان به نزد خادم آن رفته و از ایشان حکم شرعی فروش درب را از شیخ محمد صادق علامه روحانی محل می پرسد.
کهنسالان این روستا نقل کرده اند که جواب روحانی این چنین بود که اگر درب قابل استفاده نباشد مانعی به فروش آن نیست و بایستی پول آن را صرف هزینه مرمت و تعمیر زیارتگاه شاه ابوالفتوح کنید.
ضریح امامزاده ابوالفتوح
بعد از این فتوا درب امامزاده فروخته می شود اما پس از مدتها که شمعون در حال خارج شدن از ایران بود به دام می افتد و در بازجویی هایی که از وی به عمل می اید اعتراف می کند که این درب را خادم زیارتگاه شاهزاده ابوالفتوح به او فروخته است.
پس از بازجویی از شمعون مأموران حکومتی با مراجعه به خادم شاهزاده ابوالفتوح در می یابند:خادم به حکم مجتهد محلشان اقدام به فروش این درب کرده است که در نهایت شیخ محمد صادق علامه برای محاکمه به اراک احضار می شود.سال ها طول می کشد تا این محاکمه تمام شود بنا بر این در تاریخ 5 فروردین 1319 دادگاه تهران روحانی مزبور را تبرئه می کند چرا که تاریخ معامله درب امامزاده در سال 1309 انجام شده در صورتی که اول آذر سال 1310 در لیست آثار ملی قرار گرفته است.