ستی مولایی؛ داستان روزئولا و دانه‌های قرمزش ممکن است از همان ماه‌ها و سال‌های اولیه زندگی نوزادتان به سراغش بیاید. این بیماری معمولا باعث افزایش دمای بدن و راش (دانه‌های قرمز رنگ) می‌شود. اما لازم است بگویم این دانه‌ها با دانه‌های آبله مرغان فرق دارند و شما می‌توانید از کودک خود در طول دوره بیماری در خانه مراقبت کنید تا او ظرف یک هفته بهبود یابد. اما برای اینکه از دلهره‌تان کم کنیم بیشتر درباره این بیماری در این مطلب می‌پردازیم.
شاید با شنیدن اسم (روزئولا اینفانتوم) یا سرخ جوش سؤال‌های زیادی در ذهنتان مطرح شود و مانند هر مادر دیگری نگران فرزند دلبندتان شوید. اما باید به وضوح بگوییم که روزئولا (اینفانتوم) یک بیماری دوران کودکی است که توسط دو سویه ویروس تبخال در بدن نوزادان و کودکان ایجاد می‌شود. علائم شایع روزئولا تب و بثورات پوستی در تنه و گردن است. اگر فرزند شما در معرض فرد مبتلا به روزئولا قرار گیرد و به ویروس آلوده شود، احتمالاً 1 تا 2 هفته طول می‌کشد تا علائم و نشانه‌های عفونت ظاهر شود. اسم این بیماری کمتر شنیده شده است و همین امر باعث شده تا با شنیدن اسم عجیب‌وغریبش ترس و دلهره به تن والدین بیفتد. این بیماری نوع ویروسی خفیف و شایعی از گروه بیماری‌های هرپسی است که در این روزها در بین کودکان علاوه بر ویروس آنفولانزا شایع شده و علی‌رغم اینکه تب و دانه‌های قرمزرنگ حاصل از این بیماری خطرناک به نظر می‌رسد، اگر آن را به‌خوبی بشناسید بسیاری از دغدغه‌هایتان به‌عنوان مادر و پدر رفع می‌شود و می‌توانید با آرامش بیشتری کودکتان را درمان کنید.
روزئولا چیست؟
این بیماری در دسته بیماری‌های دوران نوزادی قرار دارد و همانطور که گفتیم روزئولا اینفانتوم یا بیماری سنجاقک یک بیماری ویروسی حاد و خاص دوره شیرخواری است که بیشتر از سنین6 تا 15 ماهگی برای نوزادان اتفاق می‌افتد و جالب است که بدانید این ویروس در سنین بالاتر از ۲ سال بندرت دیده می‌شود و ۹۵ درصد کودکان تا سن دوسالگی دچار این عفونت می‌شوند. بعضی از کودکان علائم بسیار خفیفی را تجربه می‌کنند، درحالی‌که برخی دیگر طیف وسیعی از علائم را شامل می‌شوند نظیر تب بالا، جوش و دانه، کاهش اشتها، تورم پلک‌ها و اسهال خفیف که درمان آنها به‌شدت بیماری بستگی دارد.
نشانه‌ها و علائم بیماری رزوئلا
تب بالا قطعا باعث دل نگرانی شما می‌شود. مرتب با دمای 39 درجه روبرو خواهید شدکه با هیچ دارو و پاشویه ای پایین نمی‌آید. اما در این شرایط نباید دست پاچه شوید با پزشک نوزادتان تماس بگیرید و علائم را برایش مطرح کنید. لازم به ذکر است که بگوییم این تب بالا بدون هیچ نشانه مشخص دیگری به مدت 3 الی 4 روز متوالی بدن کودک را درگیر خود می‌کند و اگر این تب کنترل نشود باعث تشنج در آنها می‌شود. البته این بیماری علائم خفیف تنفسی و گوارشی، پف کردن چشم‌ها، اسهال خفیف، بی‌اشتهایی، بی‌قراری و در بعضی مواقع آبریزش بینی را به همراه دارد. بعد از گذر از روز دوم و سوم هنگامی که تب در بدن کودک پایین می‌آید دانه های قرمز تازه نمایان می‌شوند. این بثورات جلدی قرمز کمرنگ در تنه و پیشرفت آن به سمت گردن و شکم و اندام‌ها می‌رود. رنگ این دانه‌ها صورتی مایل به قرمز هستند و تصور بیماری جدید و یا واکنش حساسیتی به داروها را برای والدین تداعی می‌کند اما باید بدانیم که این علائم ادامه بیماری روزئولا است و پزشکان در معاینه اولیه خود به علائم پیش رو اشاره می‌کنند تا از نگرانی ابتلا کودک به بیماری جدید بکاهند.
به همین راحتی می توانید تشخیص دهید که کودکتان به روزئولا مبتلا شده است یا خیر:
- دمای بالا ناگهانی بدن مانند تب 39 درجه
- علائم سرماخوردگی مانند گلودرد، آبریزش بینی و سرفه
- از دست دادن اشتها
- پلک‌های متورم و غدد متورم در گردن آنها
علائم بثورات:
- دانه‌های قرمز بر روی گردن و قفسه سینه، شکم و پشت شروع می‌شوند / این راش‌های جلدی قرمزرنگ بدون هیچ خارش و تاولی هستند و نیاز به درمان ندارد و ظرف 1 تا 3 روز برطرف خواهد شد.
- رنگ لکه ها صورتی کم رنگ است و گاهی به قرمزی می خورد.
- این دانه ها معمولا ناراحت کننده نیست و خارش ایجاد نمی‌کنند.
- به طور معمول در عرض 2 روز محو شده و ناپدید می‌شود.
رزوئلا یک بیماری ویروسی است
در سال‌های اخیر این بیماری در بین کودکان و نوزادان شایع شده است و بنا بر ویروسی بودن آن امکان انتقال هم بالا می‌رود. نوع سرایت این بیماری مانند سرماخوردگی است و از طریق سرفه، عطسه و سطوح آلوده صورت می‌گیرد. عامل بیماری روزئولا، ویروس هم‌خانواده تبخال، هرپس ویروس تایپ ۶ و ۷ هستند. این بیماری در نوزادانی که سابقه بیماری نداشته باشند یک بیماری خوش‌خیم است و خودبه‌خود بهبود پیدا می‌کند اما در کسانی که دچار اختلال سیستم ایمنی بوده یا بیماری زمینه‌ای داشته باشند ممکن است مشکلات جدی ایجاد کند.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم
این بیماری با تب ناگهانی و نسبتاً شدیدی همراه است و ممکن است باعث تشنج در کودکان شود. این علائم در ابتدای هر بیماری عفونی حاد در کودکان انتظار می‌رود و باید پس از مشاهده تب بالا سریعاً به پزشک مراجعه کرد. در صورت تداوم تب به مدت بیش از هفت روز و عدم برطرف شدن راش‌ها بعد از گذشت سه روز مجدداً باید به پزشک خود مراجعه کنید تا از روند بهبودی کودک خود باخبر شوید.
درمان خانگی
درمان بیماری روزئولا عمدتا مبتنی بر استراحت کافی در منزل است؛ به کودک خود فرصت دهید تا زمان رفع تب در بستر بماند. علاوه بر آن؛ کودک خود را برای نوشیدن مقدار کافی آب و مایعات تشویق کنید، تا از بروز کم آبی جلوگیری شود. هم چنین اگر نوزادتان هنوز شیرخوار است؛ دفعات شیر دهی خود را افزایش دهید تا هر چه زودتر تب فروکش کند و خطر تشنج و کم آبی بدن به صفر برسد. پارچه‌ای مرطوب را روی سر کودک خود قرار دهید تا به این ترتیب تب فروکش کند. درمانی برای راش‌های مربوط به روزئولا وجود ندارد؛ این راش‌ها در طول زمان و به طور خود به خود محو می‌شود.
نکات ضروری
- درست است که بیماری رزوئلا سبب می‌شود کودک شما چند روز در خانه بماند. اما این بهترین راه برای درمان تدریجی او است.
- نگه داشتن او در خانه نه تنها باعث بهبود او بلکه باعث می‌شود تا این بیماری به کودکان دیگر هم سرایت نکند.
- اگر فرزندتان احساس ناراحتی کرد، اجازه دهید تا او استراحت کند و سعی کنید با اسباب بازی های جدید او را سرگرم کنید.
- در مدت بیماری نوزاد یا کودک شما باید مایعات زیاد مصرف کند.
- اگر دمای بالا باعث ناراحتی کودکان می‌شود، با نسخه پزشک تب بر به کودکان بدهید.
منبع:
https://www.nhs.uk/conditions/roseola/
https://kidshealth.org/en/parents/roseola.html