محققان دریافتند که آب -چه ساده و چه گازدار- در آب رسانی سریع به بدن بسیار خوب عمل میکند اما نوشیدنیهای حاوی کمی قند، چربی و پروتئین در حفظ آب بدن برای مدت طولانیتر عملکرد بهتری دارند. بهگفته «رونالد موگان»، استاد دانشکده پزشکی «سنت اندروز» و نویسنده این مطالعه، دلیل این موضوع به نحوه واکنش بدن ما به نوشیدنیها و ترکیب آنها مربوط میشود. آب، به رغم توانایی قابل قبولش در آب رسانی به بدن، سریع دفع میشود در حالی که شیر، بهدلیل آنکه حاوی لاکتوز، پروتئین و چربی است –موادی که به کند شدن تخلیه مایع از معده کمک میکنند- آب را برای مدت بیشتری در بدن حفظ میکند. شیر همچنین دارای سدیم است که مانند یک اسفنج عمل میکند؛ یعنی آب را در بدن نگه میدارد و باعث تولید ادرار کمتر میشود. به همین دلیل است که پزشکان در درمان اسهال برای جبران آب از دست رفته بدن، بهجای توصیه به نوشیدن آب ، پودرهای نوشیدنی حاوی قند، سدیم و پتاسیم را برای بیماران تجویز میکنند.
هر نوشیدنی حاوی قند به حفظ آب بدن کمک نمیکند
از آنچه تاکنون گفتیم، شاید به این نتیجه برسید که نوشیدنیهای دارای قند مثل انواع آبمیوه بازاری و نوشابه گزینه خوبی برای حفظ آب بدن هستند اما این طور نیست. نوشیدنیهای دارای قند بالا، آب رسان نیستند. ممکن است زمان بیشتری را در معده بگذرانند و در مقایسه با آب معمولی کندتر تخلیه شوند اما هنگامی که وارد روده کوچک میشوند، غلظت بالای قند آنها طی یک فرایند فیزیولوژیکی به نام «اسمز» رقیق میشود. این فرایند درواقع آب را از بدن به روده کوچک میکشد تا قندهای موجود در این نوشیدنیها رقیق شود و هر چیزی در داخل روده باشد، خارج از بدن محسوب میشود. بنابراین اگر برای رفع تشنگی بین نوشابه و آب مردد هستید، انتخاب درست، آب است که قند و کالریِ ضرر رسان به بدن ندارد؛ کلیهها و کبد برای از بین بردن سموم بدن به آب نیاز دارند و نقش مهمی در خاصیت ارتجاعی و لطافت پوست دارد؛ ارزانترین کرم مرطوبکننده!
کمآبی بدن موجب صدمه زدن به عملکردهای شناختی می شود
خب ممکن است بپرسید اصلا هیدراته ماندن چرا برایمان مهم است. هیدراتاسیون، مفاصل بدن را نرم و روان نگه میدارد، از ما در برابر عفونتها مراقبت میکند و مواد مغذی را به سلولها میرساند. خوشبختانه بدنمان با ایجاد احساس تشنگی به ما اخطار کمآب شدن را مخابره میکند و معمولا مسئله را با نوشیدن یک لیوان آب حل میکنیم اما همیشه موضوع به این سادگی نیست؛ برای کسانی که نمیتوانند بهاندازه کافی آب بنوشند، ورزشکارانی که تعریق زیادی دارند و کسانی که بهدلیل شرایط کاری در گرما آّب زیادی از دست میدهند، هیدراتاسیون یک موضوع حیاتی است؛ نرسیدن آب کافی به بدن، روی عملکردهای شناختی تأثیر منفی میگذارد. حالا اگر بخواهید علاوه بر شیر –که تواناییاش را پیشتر اثبات کرده است- گزینه مناسب دیگری برای آب رسانی پیدا کنید، انتخابتان چه خواهد بود؟
قهوه، یکی از گزینههای رایج است. 300 میلیلیتر قهوه –حدودا معادل یک فنجان- تقریبا به اندازه آب، قابلیت آب رسانی دارد اما مصرف بیشتر از این میزان قهوه، باعث از دست دادن مایعات اضافی بدن میشود. اضافه کردن یک یا دو قاشق غذاخوری شیر به قهوه، باعث تعدیل این موضوع میشود.