سنجد که معمولاً زیتون روسی، توت نقره ای یا زیتون وحشی نامیده می شود، درختچه ای یا درخت کوچکی است که متعلق به Elaeagnaceae (خانواده Oleaster) است. این گیاه، بومی آسیای غربی و مرکزی، ایران، از جنوب روسیه و قزاقستان تا ترکیه، بخش‌هایی از پاکستان و بخش‌هایی از هند است.
بخش‌های مختلف گیاه زیتون روسی در انواع فرم‌های دارویی، در صنایع عطرسازی و همچنین در چوب‌کاری و تولید آلات موسیقی استفاده شده است و ارزش غذایی بالایی دارد و از پروتئین، قند، ویتامین ها و مواد معدنی تشکیل شده است. گلهای این درختچه آن کوچک، معطر و به رنگ سفید متمایل به زرد است و به عنوان منبع شهد زنبورهای عسل و همچنین طعم دهنده در تولید لیکور استفاده می شود. از گل ها برای درمان کزاز در طب سنتی نیز استفاده می شده است.
فواید سلامتی سنجد
درخت زیتون روسی سرشار از فلاونوئیدها، آلکالوئیدها، آب و ویتامین های محلول در چربی و همچنین کربوهیدرات ها و لیپیدهای فعال بیولوژیکی است. به همین دلیل است که از عصاره زیتون روسی در طب سنتی گیاهی استفاده می شود. بیایید به برخی از مزایای سلامتی این درخت مقاوم و برگریز نگاه کنیم.
خواص درمانی سنجد
بهترین اثر سنجد، رفع کمبود ویتامین C بدن است و خوردن آن، از ورود عفونت به بدن پیشگیری می کند.
میوه سنجد قابض و بر طرف کننده اسهال است.
به خاطر وجود ویتامین K در سنجد ضد خونریزی است.
سنجد رفع کننده سموم معده و روده است.
التهاب را کاهش می دهد
تحقیقات اخیر نشان داد که عصاره میوه زیتون روسی به کاهش قابل توجه درد و التهاب در زنان مبتلا به آرتروز زانو کمک می کند.
زخم ها را درمان می کند
همچنین ثابت شده است که عصاره میوه زیتون روسی باعث تسریع بهبود و بسته شدن زخم می شود. ویتامین A موجود در عصاره میوه، بازسازی اپیدرم را تقویت کرده و التهاب و درد را کاهش می دهد.
شل کننده عضلات
تحقیقات متعددی در مورد خواص شل کننده عضلانی عصاره برگ و میوه زیتون روسی گزارش شده است. این مطالعات نشان داد که این میوه اثرات آرامش بخش عضلانیبا اثر مشابه دیازپام در دوزهای کنترل شده دارد.
آنتی اکسیدان قوی
برگ ها و گل های درخت زیتون روسی از ترکیبات فلاونوئیدی تشکیل شده است، یک عنصر آنتی اکسیدانی قوی که نشان داده شده است که استرس اکسیداتیو و همچنین خطر ابتلا به بیماری های دژنراتیو را کاهش می دهد.
بادشکن و مقوی قلب است
سنجد برای کسانی که نرمی استخوان و پوکی استخوان دارند مفید است. روش استفاده: پودر سنجد 2 قسمت و پودر سویای بوداده 1 قسمت را با عسل مخلوط کرده روزی یک قاشق یا 2 قاشق غذاخوری با یک لیوان شیر میل شود. این صبحانه برای آقایان و خانمها بسیار مفید می‌باشد.
سنجد استخوان را محکم و دستگاه گوارش را تقویت می‌کند
همچنین سرشار از فیبر است و گرسنگی را کاهش می‌دهد و خاصیت سیرکنندگی بالایی دارد.
سنجد یکی از بهترین منابع غذایی گیاهی محسوب می‌شود.
سنجد برای سلامتی دستگاه گوارش افراد بسیار مناسب است و افرادی که رژیم‌های لاغری دارند، می‌توانند سنجد را در برنامه غذایی خود قرار دهند.
سنجد منبع غنی از کلسیم است و برای افرادی که دچار پوکی استخوان هستند، بسیار مفید است و استخوان‌های افراد را محکم می‌کند.
سنجد دارای ترکیباتی مانند فیتکمیکال‌ها است که آنتی‌اکسیدان خوبی است.
پودر هسته ی سنجد در درمان التهاب های حاد و مزمن کاربرد دارد و آرتروز را درمان می کند.
در بسیاری از متون ادبی از سنجد به عنوان نماد فرهیختگی و فرزانگی یاد شده است زیرا به باور درمانگران طب سنتی و شیوه‌های طبیعی درمانی سنجد بیشترین تاثیرگذاری را بر سلول‌های مغزی دارد و موجب تقویت آنها می‌شود.
به گفته درمانگران طب سنتی استفاده از ترکیب برابر پودر سنجد با سویای بوداده و مخلوط کردن یک قاشق از آن با یک لیوان شیر و یک قاشق عسل بهترین دارو برای درمان نرمی و پوکی استخوان است.
سردرد و مصرف سنجد
برای درمان سردردهایی که علامت مشخصی ندارند از سنجد استفاده شود.
فواید سنجد برای پوست و مو
در صورتی که برگ‌های سنجد را در روغن زیتون بجوشانید تا برگها نرم و له شوند و از این روغن برای ماساژ سر استفاده کنید، موجب تقویت موها و افزایش رشد تارهای مو می‌شوید.
سنجد پخته شده در روغن زیتون، درد مفاصل و خارش پوست را درمان می کند و برای رشد مو مفید است.
فواید دیگر سنجد
میوه سنجد ضدیرقان می‌باشد.
کسانی که تکرر ادرار دارند سنجد بخورند.
کسانی که سکسکه می‌کنند برای درمان آن 50 دانه سنجد و یک لیوان شیر بخورند.
مصرف سنجد درمان‌گر ورم کیسة صفراست.
سنجد باعث قوی شدن ساق‌ها می‌گردد به کودکان خود روزی 20 تا 50 دانه بدهید.
مصرف سنجد 10 دانه در روز موجب پاکسازی دستگاه گوارش به‌ویژه معده و روده‌ها می‌شود.
سنجد عامل بیماری جذام را از بین می‌برد.
سنجد تب بر است.
سنجد کلیه‌ها را گرم می‌کند و معده را تمیز می‌کند.
سنجد برای سلامتی دستگاه گوارش افراد بسیار مناسب است و افرادی که رژیم‌های لاغری دارند، می‌توانند سنجد را در برنامه غذایی خود قرار دهند.
سنجد ضد بلغم است.
پودر هسته ی سنجد در درمان التهاب های حاد و مزمن کاربرد دارد
برگ درخت سنجد را در روغن زیتون بجوشانید (ابتدا به مدت 24 ساعت برگ را در روغن زیتون نگاه دارید سپس با حرارت ملایم بجوشانید تا له شود اگر محتوی را در یک شیشه سر بسته بگذارید و در آب جوش بیندازید تا بجوشد و له شود خاصیت آن بیشتر است) این روغن برای ورم مفاصل و اعضای بی‌حس مفید است. همچنین اگر این روغن را بر سر بمالند باعث بلندی مو می‌شود.
جوشاندة پوست سنجد اگر مزمزه شود ریشه دندان را محکم می‌کند و از خونریزی جلوگیری می‌کند بدین صورت که پوست سنجد را بجوشانید و صاف کنید سپس آن را مزمزه کنید.
بوئیدن گل سنجد برای اشخاص فلج و کسانی که لقوه دارند مفید است. البته دختران جوان از بوئیدن آن خودداری کنند چون باعث ازدیاد شهوت در خانمها می‌گردد.
خواص گل، برگ و پوست درخت سنجد
برگ درخت سنجد به صورت ضماد باعث می‌شود که دمل زود سر باز کند.
عصاره سنجد به درمان آرتروز و التهاب مفاصل کمک می کند. نتایج یک مطالعه نشان داد که برای کاهش و بهبود درد ناشی از آرتروز، عصاره گیاه سنجد موثرتر از داروی مسکن استامینوفن عمل می کند.
از ریشه آن در صنعت عطرسازی استفاده می شود.
از گل آن برای التیام زخم استفاده می شود.
جوشانده برگ سنجد، بهترین دارو برای اسهال کودکان است.
کاربردهای سنتی زیتون روسی
برگ ها منبع خوبی از ویتامین هستند و به عنوان برگ چای استفاده می شوند.
به عنوان یک مسکن عمل می کند.
از ریشه این گیاه برای درمان مشکلات کلیوی استفاده می شود.
برگ ها، شاخساره ها، گل ها، میوه ها و پوست به طور سنتی در طب چینی استفاده می شده است.
تمام قسمت های درخت در طب قومی برای درمان طیف وسیعی از بیماری ها استفاده می شود.
دارای طیف وسیعی از فعالیت ها از جمله قابض، ضد سرفه، ضد التهاب و ضد نفخ و همچنین اثرات مفیدی بر درد مفاصل و آرتروز و التیام زخم است.
همچنین به عنوان یک ماده تقویت کننده جنسی زنان، مقوی کبد و طحال، درمان اسهال، پوکی استخوان و مشکلات معده استفاده می شده است.
پودر خشک میوه را مخلوط با شیر برای آرتریت روماتوئید و درد مفاصل در ایران استفاده می کنند.
روغن دانه ها همراه با شربت به عنوان دمنوش در درمان آب مروارید و ناراحتی های برونش استفاده می شود.
از آب گل ها در درمان تب های بدخیم استفاده می شود.
این ماده غذایی به‌عنوان غذایی که می‌تواند بروز سرطان را کاهش دهد و همچنین به‌عنوان وسیله‌ای برای توقف یا معکوس کردن رشد سرطان‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرد.
میوه خام یا آب پز برای درمان گلودرد، سرفه، آنفولانزا، سرماخوردگی، تب، تهوع، استفراغ، یرقان، آسم، اسهال و برخی علائم و بیماری‌های دیگر مصرف می‌شود.
در طب عامیانه ایرانی از میوه ها برای تسکین درد و التهاب بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید و تسریع روند بهبود زخم در ناحیه آسیب دیده استفاده می شده است.
میوه ها همچنین در فرهنگ عامه ترکی به عنوان تب بر، التیام دهنده اختلالات کلیه و ضد اسهال معروف بودند.
برگ ها و میوه های این گیاه نیز به عنوان مدر و تب بر شهرت داشتند.
در ترکیه، خوردن میوه ها یک ساعت قبل از غذا به عنوان پیش غذا مرسوم بوده است.
در فرهنگ عامه ترکی، از این میوه ها برای درمان ناراحتی های کلیوی و به عنوان یک عامل ضد اسهال نیز استفاده می شده است.
پودر و عصاره میوه در کاهش درد بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید و همچنین در کاهش زمان بهبود زخم در افراد آسیب دیده موثر بوده است.
از جوشانده پوست مخلوط با روغن برای سرمازدگی استفاده می شده است.
هزاران سال است که پودر این میوه در ایران برای درمان درد مفاصل و آرتریت روماتوئید استفاده می شود.
میوه به صورت تازه یا خشک برای سوء هاضمه، اسهال در کودکان، درد شکم، قاعدگی بیش از حد، سردی اندام ها، بی خوابی، ضعف بینایی، یائسگی، سرفه، سوزش در ریه ها، سردرد، از دست دادن حافظه، درد معده، آنتریت مزمن، زخم، زخم های چرکین، کورک و غیره استفاده می شود.
از برگ های خشک و پودر شده برای کنترل خونریزی و کمک به سرعت بخشیدن به روند بهبودی استفاده شده است.
برگها به دلیل افزایش زیاد فیبروبلاست ها و جوانه های مویرگی در بافت همبند پوست، سطح زخم را کاهش می دهند.
بهترین زمان مصرف سنجد
بهتر است سنجد را به عنوان میان وعده استفاده کرد.
بهترین حالت مصرف پودر سنجد: شیر و سنجد
تعدادی سنجد تازه را بهمراه پوست و گوشت وهسته آن را بوسیله آسیاب برقی بصورت پودر در بیاورید.یک تا سه قاشق غذا خوری از پودر را داخل یک لیوان شیر تازه بریزید و بوسله یک قاشق غذا خوری عسل آنرا شیرین کنید و به عنوان یک وعده غذایی یا یک میان وعده میل کنید. این ترکیب در درمان پوکی استخوان و درد مفاصل مخصوصا زانو درد موثر است.
مضرات سنجد
سنجد برای اشخاصی که یبوست دارند مضر است.