پزشکان معتقدند ورزش با تقویت عضلات و ریتم بدن نقش مهمی در کاهش یا رفع یبوست مزمن دارد . نقش ورزش زمانی آشکارتر می شود که بدانیم کم تحرکی و یا بی حرکتی به چه دلیلی است ، به طور مثال اختلال در راه رفتن از علل مهم یبوست به شمار می رود.
بی تحرکی و نداشتن فعالیت بدنی کافی باعث تنبلی روده ها و در نهایت یبوست می شود. فعالیت بدنی سبب کاهش مدت زمانی می شود که طی آن مواد غذایی طول روده بزرگ را طی می کند و این امر سبب می شود که زمان کمتری برای جذب آب از مواد داخل روده وجود داشته باشد و در نتیجه در انتهای روده مدفوع نرمتر باشد.
تمرینات بدنی باعث افزایش حرکات عضله های دیافراگم و شکم می شود؛ به گوارش غذا کمک کرده و از تنبلی روده ها و یبوست جلوگیری می کند. با فشاری که در هنگام تمرینات ورزشی بر شکم وارد می شود، صفرا بهتر ترشح شده و هضم غذا بهتر صورت می گیرد. البته پیاده روی و دارز و نشست نیز تخلیه روده را آسان میکند و دفع مواد غذایی را سرعت می بخشد.
همچنین ورزش های هوازی سبب تقویت ضربان قلب و سرعت و عمق تنفس می شوند و سبب تقویت قدرت انقباض عضلات روده می گردد که این امر به دفع مدفوع کمک شایانی می کند. علاوه بر تنبلی روده ها و یبوست که از آثار کم تحرکی و نداشتن فعالیت بدنی و ورزش است زخم معده و زخم دوازدهه نیز از دیگر عوارض کم تحرکی است.
اهمیت زمان مناسب ورزش برای درمان یبوست
لازم است حداقل یک ساعت بعد از صرف غذا به ورزش بپردازید. پس از صرف غذا جریان خونی که به معده و روده می رود افزایش می یابد تا هضم و جذب غذا بهتر انجام شود. به همین دلیل چنانچه پس از مصرف غذا بلافاصله به انجام ورزش بپردازید خون به جای معده و روده به سمت عضلات و قلب منحرف خواهد شد و جریان خون رسیده به معده و روده کاهش خواهد یافت و قدرت انقباض عضلات روده و قدرت ترشح آنزیم های روده کاهش پیدا می کند و غذا مدت بیشتری را در روده باقی می ماند و نه تنها در این شرایط ورزش سبب بهبود یبوست در شما نمی شود بلکه آنرا تشدید هم خواهد کرد و منجر به عوارضی چون نفخ شکم و احساس ناراحتی و ترش کردن خواهد شد.
بهترین ورزش برای درمان یبوست
به طور کلی فعالیت بدنی و ورزش عوارض بسیاری از بیماری ها را کاهش و یا درمان می کند .برای درمان یبوست نیز کافی است یک برنامه پیاده روی منظم به مدت 15-10 دقیقه را چند بار در روز انجام دهید تا به سیستم گوارشی تان برای رسیدن به حداکثر فعالیتش کمک بسیاری کنید. چنانچه از نظر بدنی آمادگی نسبی دارید انجام ورزش های هوازی را به شما توصیه می کنیم.
به طور کلی ورزش هایی همانند دویدن، پیاده روی سریع، شنا و ورزش های کششی مثل یوگا همچنین حرکات و تمرینات مخصصوص عضلات شکم و پهلو در درمان یبوست بسیار موثر هستند.
نکات کلی و مهم در درمان و کاهش یبوست
به طور مرتب و مکرر آب بنوشید و از مصرف چای پررنگ جدا خودداری کنید .
به صورت دائم و سرخود از قرص های ملین و مسهل استفاده نکنید ، زیرا این کار موجب تنبلی روده ها می شود .
سعی کنید کمتر در معرض فشارهای روحی قرار بگیرید و بی دلیل عصبانی نشوید .
وزن اضافی تان را کاهش دهید .
ورزش های مربوط به شکم را به طور مرتب انجام دهید تا علاوه بر کوچک شدن شکم به حرکات روده ها نیز کمک کند .
هر روز ورزش و پیاده روی کنید تا علاوه برکاهش وزن از نظر روحی نیز حالت بهتری داشته باشید .
هر روز از میوه ها و سبزی ها استفاده کنیدو تا حد امکان میوه ها را با پوست میل کنید .
مصرف مرتب میوه ها و سبزی ها به دلیل تامین الیاف گیاهی ، موجب حالت سیری و افزایش حرکات سیستم گوارشی می شود؛ همچنین مصرف میوه باعث باعث جلوگیری از سرطان روده می شود و به دلیل داشتن ویتامین ها و مواد معدنی فراوان به سلامت روحی و جسمی شما کمک می نماید .
از میوه های ملین مثل انجیر و آلو بیشتر استفاده کنید .
حبوبات و غلات را با پوست مصرف کنید .
بهتر است به جای نان های سفید از نان های سبوس دار مانند سنگک ، بربری و جو استفاده کنید.
در اجابت مزاج تنبلی نکنید .
تاثیر استرس در بروز یبوست
استرس تأثیر مهمی در گوارش دارد. به عقیدهی برخی از متخصصان، رودهها مغز کوچک بدن انسان هستند. مغز و رودهها به طور تنگاتنگی با هم در ارتباط هستند. حرکات رودهها پاسخی به تبادل علائم و سیگنالهای پیچیدهی بین این دو عضو است. زمانی که مغز دچار استرس میشود رودهها نیز مضطرب میشوند. علاوه بر این افراد مضطرب به طورمعمول به اندازهی کافی فعالیت بدنی ندارند و چندان به تغذیهشان اهمیت نمیدهند. برای همین هم مشکلشان چند برابر میشود.
ورزش منظم را فراموش نکنید
در پایان نیاز به تاکید این نکته است که زمانی که رودهها ساز مخالف میزنند و به طور مرتب شکمتان کار نمیکند هم، اندازهی دور کمرتان چند سانتیمتری بیشتر میشود و هم اینکه احساس ناخوشایندی را تجربه میکنید. در این زمان مصرف مواد غذایی مناسب به تنهایی برای مقابله با یبوست کافی نیست باید تحرک بدنی داشته باشید. لازم است که هر هفته حداقل 3 مرتبه به مدت 30 دقیقه یا بیشتر ورزش کنید. داشتن فعالیت جسمانی منظم عضلات رودهها را تحریک کرده و آنها را فعال تر میکند. با ورزش کردن مدت زمان دفع مدفوع از رودهها کاهش یافته و مدفوع مرطوبتر و لیزتر میشود.