مدفوع سفید گچی نوزاد می تواند یک علامت هشدار دهنده باشد که کودک شما به درستی غذا را هضم نمی کند. رنگ سفید ممکن است نشان دهنده کمبود صفرا از کبد برای هضم غذا باشد.

در چند سال اول، طیف کاملی از انواع مدفوع "عادی" نوزاد را تجربه خواهید کرد که به سادگی نشان می دهد کودک شما به طور سالم در حال رشد و تغییر است.

به عنوان یک والدین جدید هنگام تعویض پوشک کودکتان با طیف گسترده ای از رنگ ها و بافت هایی مواجه خواهید شد که گاهی نگران کننده یا کاملا تکان دهنده هستند. جیسون شرمن، متخصص اطفال میگوید که چه رنگ‌هایی سالم هستند و کدام رنگ‌ها نیاز به تماس با پزشک اطفال را دارند.

رنگ و بافت مدفوع به طور چشمگیر و گاهی اوقات به طرز نگران کننده ای در طول روزها و ماه های اول نوزاد تغییر می کند. ولی برای دفع بد بو جای نگرانی نیست.

سیاه متمایل به سبز (قیرمانند):

اولین مدفوع نوزاد، در چند روز اول زندگی، به نام مکونیوم، نوزاد تازه متولد شده را از شر تمام مواد بلعیده شده در رحم خلاص می کند: مایع آمنیوتیک، سلول های اپیتلیال روده، لانوگو، مخاط، صفرا و آب. (اگر ظرف ۴۸ ساعت نوزادتان دفع نداشت آن را به پزشک اطفال خود معرفی کنید.) بسیار چسبناک است .

مامیزه، در واقع ماده چسبنده‌ای از صفرا و ترشحات و سلول‌های مخاطی روده کودکان در حالت جنینی آنها است و رنگ آن ترکیبی از سبز و سیاه است.

جنین زمانی که در رحم بوده، این مواد را که شامل سلول‌های اپی‌تلیال روده، موکوس، مایع آمنیوتیک، صفرا، لانوگو و آب می‌باشد، بلعیده است. با استفاده از پارچه نخی مرطوب، بدن کودک را پاک کنید.

دکتر شرمن می گوید: «پس از چند روز اول، مدفوع مکونیومی هرگز نباید دوباره سیاه شود. اگر مدفوع سیاه، سفید، یا به رنگ خاک رس است یا می توانید خون یا مخاط را در مدفوع ببینید، باید با پزشک اطفال خود تماس بگیرید و به او اطلاع دهید.

زرد دانه دار (با بوی شیرین) :

پس از چند روز که کودک از شیر مادر خورد، مدفوع او روشن‌تر شده و رنگ زرد خردلی به خود می‌گیرد. این مدفوع نسبتا شل و خمیر مانند است.آن را نباید با اسهال اشتباه گرفت. تا زمانی که مدفوع کودک، همینطور نرم باشد، او یبوست ندارد.

در هفته اول زندگی، نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می‌شوند، هر ۲۴ ساعت، ۳ تا ۴ مدفوع زرد خردلی، دانه‌دار و شل دارند. بسیاری از نوزادان بعد از هر بار شیر خوردن مدفوع می کنند، بنابراین نگران تعداد دفعات زیاد با توجه به جثه کوچک نوزادنباشید . بعداً، ممکن است به عادت مدفوع کردن بعد از هربار شیردهی ادامه دهند یا فقط یک بار در هفته مدفوع کنند. هر دو به نوعی طبیعی است!

قهوه ای خمیر مانند

مدفوع کودکانی که با شیرخشک تغذیه می‌شوند، قهوه ای رنگ و خمیر مانند است و با مدفوع کودکانی که شیر مادر می‌خورند، بسیار فرق دارد.در ضمن اگر حتی چند روز یک بار شکم کودک کار کرد ولی مدفوع او نرم و یکدست بود، نباید نگران شد. زیرا او یبوست و مشکل خاصی ندارد.

قهوه ای تیره ( با بوی شدید) :

نوزادانی که با شیر خشک تغذیه می‌شوند، از روز اول، یک بار در روز (یا بیشتر اوقات) مدفوع تیره‌تر و غلیظ‌تری دارند. آنها معمولاً خرمایی هستند، اما می توانند زرد یا سبز نیز باشند. قوام آن شبیه کره بادام زمینی است.

سفت و قهوه‌ای رنگ، تقریبا گلوله‌ای شکل

مدفوع سفت علامت یبوست در کودک است. مدفوع کودک به راحتی از بدن او خارج نمی‌شود و دیر به دیر شکم او کار می‌کند. در این گونه مواقع هرگز بدون نظارت پزشک نباید از ملین‌ها استفاده کرد.

یکی از روش‌های کمک به کودک، خواباندن او به پشت و حرکت دادن پاهای او به شکل دوچرخه است تا به حرکت دودی روده کمک شود.

قهوه ای مایل به سبز:

نترسید: هنگامی که تغذیه با مواد غذایی جامد را معرفی کردید، بدانید که در زمان تعویض پوشک، رنگ جدیدی به نام "گوآکامولی" در انتظار شماست. با افزودن مواد غذایی بیشتر، ممکن است متوجه رنگ های دیگری مانند نارنجی و زرد و گاهی اوقات لوبیا کامل یا کشمش شوید.

حتی ممکن است مدفوع کودک قبل از اینکه غذای جامد بخورد، قهوه‌ای شود که معمولا طبیعی است، اما اگر علایم دیگری مشاهده شد، بهتر است نزد پزشک برده شود.

قرمز متمایل به صورتی

وقتی کودک شروع به خوردن غذاهای جامد می‌کند، انواع رنگ‌های مختلف، از جمله، قرمز متمایل به صورتی، سبز یا نارنجی در مدفوع او دیده می‌شود.این مساله می‌تواند به دلیل هضم نشدن ذرات غذا باشد که در مدفوع مشاهده می‌شود.

اما اگر کودک هنوز غذای جامد مصرف نکرده است و مدفوع او به چند رنگ متفاوت دیده می‌شود، حتما باید به پزشک اطفال مراجعه کرد.

قهوه ای نرمال ( نزدیک تر به جامد)

مدفوع کودکان نوپا به تدریج حجیم می شود .اینکه چند بار مدفوع می کنند مهم نیست. آنچه اهمیت دارد ثبات دفعات دفع است. در این حالت بویی شبیه به بوی مدفوع بزرگسالا ن دارد.

سبز تیره

مدفوع غلیظ و سبز تیره مانند رنگ یک درخت کاج در شب ، ممکن است ناراحت کننده به نظر برسد، اما معمولاً دلیلی برای نگرانی نیست. متداول ترین دلایل: مکمل آهن یا شیرخشک غنی شده با آهن. این تغییر رنگ هیچ تأثیری بر سلامت کودک شما ندارد .

این اتفاق همچنین می‌تواند در کودک‌هایی که از شیرمادر- زمانی که مادر مکمل‌های آهن مصرف می‌کند- تغذیه می‌کنند، رخ دهد.

این موضوع نگران کننده نیست و اتفاقی برای کودک نمی‌افتد. اما اگر شکم کودک به رنگ سبز و مایع کار کرد و او میلی به غذا نداشت، حتما باید با پزشک مشورت کرد.

سبز روشن و کف آلود

این رنگ ممکن است در نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می‌شوند و اغلب سینه‌هایشان را عوض می‌کنند و شیرکم‌چرب را بیشتر از شیر پرچرب مصرف می‌کنند، دیده شود. حتما مطمئن شوید تا زمانی که نوزاد قبل از تعویض سینه، سینه را تخلیه کند. ویروس‌ها همچنین می‌توانند باعث مدفوع سبز روشن شوند، بنابراین اگر مدفوع کودک شما به طور طبیعی نیست با پزشک اطفال خود تماس بگیرید.

مدفوع کف مانند و سبز روشن ناشی از عدم تعادل در شیردهی کودکانی است که با شیر مادر تغذیه می‌کنند.این وضعیت در دوره‌هایی از شیردهی رخ می‌دهد و چندان طولانی نیست.

زمانی که شیر مادر بسیار رقیق و شیرین‌تر است و کودک از این نوع شیر بسیار بیشتر از شیر غلیظ‌تر و چرب‌تر دریافت می‌کند، مدفوع او به رنگ سبز روشن در می‌آید.

برای بهبود این وضعیت، بهتر است مادر به مدت طولانی‌تر با هر دو سینه، کودک خود را شیر دهد.

قهوه‌ای، شل و آبکی

مدفوع شل و اسهالی، که البته تکه‌های سفت کوچکی از مدفوع نیز در آن دیده می‌شود و دارای رنگ‌های زرد، سفید یا متمایل به سبز تا قهوه‌ای است، چندان نگران کننده نیست.

اما اگر این وضعیت طولانی، تا ۲۴ ساعت، و مدفوع اسهالی‌تر شود، بدن کودک دچار کم آبی شده و او به خطر می‌افتد. بنابراین در این حالت باید او را به سرعت به پزشک رساند.

برخی از نوزادان با هر تغذیه مدفوع می کنند و برخی دیگر هر پنج تا هفت روز مدفوع می کنند. اگر کودک شما کمتر مدفوع می‌کند، تا زمانی که شکمش منبسط نمی‌شود و بیش از حد تحریک‌پذیر نیست، نیازی به درمان طبی نیست. نمونه های مدفوع معمولاً حدود دو تا سه ماه تغییر می کند. "اغلب، نوزادان چندین بار در روز مدفوع می کنند و سپس در حدود دو تا سه ماهگی دفعات مدفوع به روزانه یا یک روز در میان تغییر می کند. تا زمانی که مدفوع نرم باشد، جای نگرانی نیست.

در صورت مشاهده هر یک از موارد زیر فوراً با پزشک اطفال خود تماس بگیرید:

قرمز :

مدفوع نوزاد نباید قرمز باشد. در صورتی که این قرمزی به دلیل خوردن چغندر، برخی داروها یا رنگ های خوراکی باشد خطری وجود ندارد. با این حال، رگه های قرمز در پوشک ممکن است نشان دهنده وجود خون در مدفوع باشد. مقادیر کم ممکن است ناشی از یبوست باشد در حالی که مقادیر بیشتر باعث نگرانی بیشتر می شود.

رگه‌های قرمز:

وجود خون در مدفوع می‌تواند در نتیجه یبوست باشد. وقتی مدفوع کودک، با فشار از بدن او خارج می‌شود، مقعد او دچار ترک و شکاف‌هایی شده که مدفوع را خونی می‌کند. دلیل دیگر وجود رگه‌های قرمز در خون می‌تواند وجود مخاط باشد.

اگر بیش از چند قطره خون در مدفوع کودک باشد و مدفوع او نرم نشود و همچنان کودک خونریزی داشته باشد، باید حتما او را نزد پزشک برد.

سفید گچی:

مدفوع شبح‌آلود موضوع شوخی نیست. اگر کودک شما صفرا تولید نمی کند (که به مدفوع رنگ مشخص می دهد)، بی رنگ، سفید یا گچی به نظر می رسد. این می تواند نشانه ای از یک مشکل جدی کبد یا کیسه صفرا باشد.رنگ قهوه‌ای مدفوع در نتیجه وجود صفرا است. صفرا به وسیله کبد تولید شده و در کیسه صفرا ذخیره می‌شود و هنگام هضم غذا دفع می‌شود. مدفوع رنگ پریده یا سفید بسیار نادر است و می‌تواند علامت مشکل در کبد یا کیسه صفرا باشد. بنابراین به محض مشاهده چنین رنگی باید کودک را نزد متخصص اطفال برد.

سیاه :

در حالی که مدفوع قیر مانند در نوزادان طبیعی است، اما اگر کودک شما بیش از سه روز سن داشته باشد باعث نگرانی است. این نوع مدفوع غلیظ و سیاه رنگ که ملنا نام دارد ممکن است نشانه ای از ورود خون به دستگاه گوارش کودک شما باشد.

چند نکته در مورد اسهال و یبوست:

در صورتی که مدفوع خیلی مایع باشد (مدفوع نوزاد به اندازه مدفوع بزرگسالان جامد نیست) اگر به شدت شل و آبکی باشد، این همان اسهال است. این پوشک ها را نادیده نگیرید زیرا می توانند نشانه عفونت باشند و کودک شما را در معرض خطر کم آبی قرار دهند.

علل دیگر:

حساسیت غذایی، آبمیوه دادن بیش از حد به کودک نوپا، عوارض جانبی آنتی بیوتیک ها یا علائم التهاب روده یا بیماری سلیاک( اختلال خودایمنی روده باریک با زمینه ژنتیکی ) اگر بیش از ۲۴ ساعت طول کشید با پزشک اطفال خود تماس بگیرید. اکثر موارد در عرض دو تا سه روز برطرف می شوند.

اگر کودک شما قبل از اجابت مزاج زور می زند و مدفوع تیره و سفت تولید می کند، کودکتان یبوست دارد. گاهی اوقات فقط دستگاه گوارش نوزاد آب زیادی جذب می کند (از پزشک اطفال خود بپرسید زیرا ممکن است راه حل های ساده ای وجود داشته باشد.)

 

سایر علل احتمالی:

حساسیت غذایی، کم آبی بدن، یا در موارد نادر، شرایط جدی تری مانند مشکلات آناتومیکی، اختلال عملکرد تیروئید، اختلالات متابولیک یا بیماری هیرشپرونگ (یک اختلال عصبی - عملکردی در ناحیه شکمی بوده که طی آن تمام یا بخشی از روده بزرگ یا قسمت‌های ابتدایی دستگاه گوارش فاقد اعصاب و در نتیجه دچار اختلال عملکردی می‌شوند.)

برای نوزادان، مدفوع باید بیشتر مانند سس باشد. همانطور که بچه ها کمی بزرگتر می شوند، تا حدود ۱ یا ۲ سالگی، قوام بیشتری پیدا میکنند مانند خمیر دندان میشود. اگر مدفوع سفت است و از گلوله های کوچک تشکیل شده است، اغلب نشانه یبوست است و باید با پزشک اطفال خود مشورت کنید.

شانس این است که در طول تعویض صدها پوشک، مطمئناً با تعدادی از آنها برخورد خواهید کرد که شما را شگفت زده می کند. از آنجایی که تشخیص اینکه چه چیزی طبیعی است و چه چیزی غیرعادی است همیشه آسان نیست، اگر شک دارید با پزشک اطفال خود تماس بگیرید.