ستی مولایی؛ استرس، ناراحتی و احساس غم میتواند بر روی نوزاد تاثیر زیادی بگذارد. فقط کافی است نوزاد را در آغوش بکشید تا او هم به حال شما مبتلا شود. حالت چهره یا لحن صدای مادر میتواند به کودک تصور خوبی از غمگین بودن، عصبانیت یا شاد بودن را بدهد. در واقع نوزادان حتی میتوانند از سه تا پنج ماهگی این احساسات قوی (غم، عصبانیت، استرس و اضطراب) را در خود داشته باشند. اما خبر خوبی برای والدینی که این فشار را تحملس میکنند وجود دارد؛ محققین به تحققیات زیادی برای محافظت از نوزادان در برابر اثرات استرس سمی دست یافتهاند، که در ادامه به آن میپردازیم.
تحت تأثیر خلق و خوی والدین
حتی در اولین ماههای زندگی، نوزادان سعی میکنند آنچه را که در اطراف خود میبینند و میشنوند را درک کنند. این بدان معنی است که وقتی والدین استرس مداوم و قابل توجهی را تجربه میکنند، نوزادان آن را جذب میکنند. آنها از همان ابتدا حالات صورت و لحن صدای والدین خود را خواه غمگین، عصبانی یا خوشحال را متوجه میشوند و مطابق با آن واکنش نشان میدهند. به همین دلیل است که برای والدین بسیار مهم است که مراقب وضعیت عاطفی خود باشند. داشتن راههای سالم برای مقابله با استرس به والدین کمک میکند تا با روشهایی کنار بیایند که میتواند تأثیر آن را بر کودکشان به حداقل برساند.
طبق یک مطالعه در سانفرانسیسکو، نوزادان نه تنها استرس مادر خود را حس میکنند، بلکه تغییرات فیزیولوژیکی مربوطه به آن را هم نشان میدهند. سارا واترز، محقق ارشد، در بخش روانپزشکی UCSF میگوید: «تحقیقات ما نشان میدهد که نوزادان به صورت فیزیولوژیکی تجربیات استرسزا مادرشان را تجسم میکنند.» این یافته ها در مجله Psychological Science، مجله انجمن علوم روانشناسی منتشر شده است.
آیا استرس مسری است؟
وندی بری مندز، نویسنده میگوید: «سالهای زیادی است که دانشمندان علوم اجتماعی به چگونگی انتقال احساسات از فردی به فرد دیگر مطالعه میکنند.» در واقع، تحقیقات در علوم اجتماعی نشان داده است که احساسات میتوانند "مسری" باشند و همگامی عاطفی بین مادر و کودک را در بر داشته باشند. متاسفانه؛ اگر نوزادان در معرض سطوح بالایی از هورمون استرس، کورتیزول قرار گیرند، احتمال بیشتری برای ابتلا به مشکلات رفتاری و بیماریهای مرتبط با استرس در مراحل بعدی زندگی دارند. در بدترین حالت، استرس سمی ممکن است رشد مغز را تغییر داده و طول عمر را کوتاه کند.
نوزادان با احساسات قوی
نوزادان میتوانند از 3 تا 5 ماهگی احساس غم و ترس کنند. تحقیقات نشان میدهد که؛ 42 درصد از والدین بر این باورند که نوزادان از یک سالگی یا بالاتر این احساسات را تجربه میکنند. اما واقعیت این است که نوزادان قبل از اینکه بتوانند اولین کلمات خود را بیان کنند، در اوایل 3 تا 5 ماهگی، طیف وسیعی از احساسات از جمله غم، خشم و ترس را تجربه میکنند.
نوزادان با مشاهده واکنش والدین متوجه می شوند که در دنیا چه میگذرد
آنها حالات چهره و اعمال والدین مورد اعتماد خود را میخوانند تا معنای یک موقعیت را دریابند؛ مانند اینکه آیا آنها ایمن هستند یا باید محتاط باشند یا بترسند. بنابراین مهم است که والدین از سیگنالهایی که ارسال میکنند مطلع باشند. اگر پدر یا مادری عصبانی است، مهم است که از تأثیر آن بر کودک آگاه باشند و مراقب باشند که این احساسات را جلوی کودک منتقل نکنند.
نوزادان می توانند از 6 ماهگی تحت تأثیر استرس مداوم در محیط خود قرار گیرند
استرس میتواند در کودکان خردسال به اشکال مختلف ظاهر شود، از چهرهها و واکنشهای عصبانی، رفتار خشن، تغییرات بزرگ در برنامههای روزمره آنها گرفته تا تحت فشار قرار گرفتن بیش از حد ظاهر شود. حتی تحقیقاتی وجود دارد که نشان میدهد سطح استرس نوزادان در خواب با فریاد زدن در خانه افزایش مییابد.
بنابراین در حالی که همه والدین به درجات مختلفی استرس را تجربه میکنند، به یاد داشته باشید که زندگی با استرس و ترس مداوم میتواند بر رشد کودکان تأثیر منفی بگذارد. هماهنگی و مراقبت از خود در مواقع استرسزا برای شما به همان اندازه برای فرزندتان مهم است.
استرس چگونه بر رشد کودک تأثیر می گذارد
در واقع؛ استرس روزانه ما را احاطه کرده است. از تأخیر در ترافیک گرفته تا پروژههای کاری، نگرانی در مورد امور مالی یا سلامتی و گزارشهای خبری از رویدادهای جهان و خواستههای زندگی روزمره ما استرس مثبت و منفی ایجاد میکند. عوامل استرس زا (که چیزهایی هستند که باعث استرس شما می شوند) می توانند فیزیکی، عاطفی، نظری یا محیطی باشند.
پس استرسها چه منفی باشد چه مثبت، سطح اضطراب بدن را افزایش میدهند. وقتی تحت استرس هستیم، «جنگ یا دعوا» شروع میشود.
استرس؛ فشار خون و ضربان قلب را افزایش میدهد و گاهی باعث میشود خوابتان را از دست بدهید یا احساس کنید نمیتوانید نفس بکشید. در حالی که این پاسخ معمولاً پس از حذف عامل استرس زا فروکش میکند، یک پاسخ استرس طولانی مدت یا دائمی میتواند در فردی که تحت استرس دائمی است ایجاد شود. این استرس سمی نامیده می شود و کودکان نیز مانند بزرگسالان میتوانند تحت تاثیر آن قرار گیرند.
راهکار چیست؟!
کودک را در آغوش بکشید
تحقیقها نشان میدهد که نوزادانی که در معرض تماسهای محبتآمیز زیادی توسط والدین خود قرار میگیرند، احتمالاً در بزرگسالانی در برابر استرس مقاومتر میشوند. هنگامی که هلن شارپ و همکارانش رشد نوزادانی را که در معرض خطر بالای ابتلا به مشکلات مرتبط با استرس بودند، پیگیری کردند، محققان شواهدی مبنی بر قدرت محافظتی محبت فیزیکی پیدا کردند: نوزادان پرخطر هم ممکن است که به طور طبیعی رشد کنند اما تنها زمانی این اتفاق میافتد که والدین آنها در دوران نوزادی آنها را در آغوش کشیده باشند.
مانند یک کودک فکر کنید
آخرین باری که خود را آسیب پذیر، وابسته، بی حرکت و ناتوان از برقراری ارتباط با زبان دیدید، چه زمانی بوده است؟ ورود به سر کودک و دیدن اتفاقات از منظر یک نوزاد آسان نیست. اما هرچه بهتر احساسات کودک خود را درک کنید، شانس شما برای به حداقل رساندن استرس بیشتر است.
منابع:
https://www.zerotothree.org/resource/babies-and-stress-the-facts/
https://parentingscience.com/stress-in-babies/