در استخوان‌بندی جمجمه تمام افراد حفره‌هایی آکنده از هوا وجود دارند که به آن سینوس می‌گویند. سینوس‌ها در استخوان گونه، پیشانی و کف جمجمه جا گرفته‌اند. غیر از هوا، ماده‌ای به نام موکوس (ترشحات مخاطی) نیز به میزان مشخصی درون سینوس‌ها قرار دارد.
زمانی که مجراهای سینوس‌ها بسته شوند یا موکوس بیش از حد تولید شود، شرایط ابتلا به سینوزیت فراهم می‌شود. در این وضعیت ویروس‌ها، باکتری‌ها یا قارچ‌ها می‌توانند سینوس‌ها را هدف قرار دهند و باعث عفونت و التهاب آن‌ها شوند. به حالت عفونت و التهاب سینوس‌ها، سینوزیت گفته می‌شود.
انواع سینوزیت کدامند؟
اگر بخواهیم از انواع سینوزیت صحبت کنیم، باید بگوییم که سینوزیت دو نوع دارد: حاد و مزمن.
سینوزیت حاد: در این نوع سینوزیت که معمولاً بر اثر عوامل ویروسی یا باکتریایی رخ می‌دهد، علائم به مدت ۴ هفته یا کمتر دیده می‌شوند.
سینوزیت مزمن: زمانی که التهاب سینوس‌ها بر اثر عفونت باکتریایی یا قارچی باشد و برای مدتی بیش از ۳ ماه ادامه پیدا کند، بیمار به سینوزیت مزمن دچار می‌شود.
نشانه‌های سینوزیت را بشناسیم
سینوزیت حاد و مزمن علائمی شبیه به هم دارند با این تفاوت که شدت علائم در سینوزیت مزمن کمتر است. در افراد بالغ نشانه‌های سینوزیت بعد از سرماخوردگی بروز می‌کنند. بعد از گذشت ۵ تا ۷ روز ممکن است این نشانه‌ها وخیم‌تر شوند. موارد زیر بعضی از علائم سینوزیت هستند:
کاهش یا از دست دادن بویایی
سرفه‌هایی که در طول شب شدیدتر می‌شوند.
خستگی و احساس کسالت
تب
سردرد و درد زیر چشم
درد دندان
آب‌ریزش بینی و گلو درد
احساس پُری در ناحیه پیشانی
راه‌های درمان سینوزیت
در درمان سینوزیت‌های حاد چون در اکثر موارد عامل ویروسی دخیل هستند معمولاً از آنتی‌بیوتیک استفاده نمی‌شود زیرا عفونت‌ها به خودی خود از بین خواهند رفت؛ اما در موارد زیر پزشکان با در نظر گرفتن شدت علائم و طول دوره بیماری آنتی‌بیوتیک تجویز می‌کنند:
۱- زمانی که در سینوزیت حاد، با گذشت زمان نشانه‌های بیماری وخیم‌تر شوند.
۲- وقتی درد در ناحیه سر و صورت شدید باشد و ناحیه دور چشم دچار تورم شود و بیمار تب بالا داشته باشد.
۳- وقتی که علائم بیماری دوباره عود کند.
۴- آنتی‌بیوتیک‌ها را باید به‌طور منظم و کامل مصرف کنیم تا دوره درمان سینوزیت کامل شود. اگر نشانه‌های بیماری مجدداً بروز کرد، نباید از همان آنتی‌بیوتیک‌ها خودسرانه استفاده کنیم و برای ادامه درمان سینوزیت باید از پزشک مشاوره بخواهیم.
مراقبت‌های فردی برای درمان سینوزیت
علاوه بر مصرف دارو، مراقبت‌های فردی در درمان سینوزیت بسیار اهمیت دارد. به‌عنوان مثال:
۱- حوله‌ای را گرم و مرطوب کرده و روی صورت خود قرار دهیم و این کار را چند بار در روز تکرار کنیم.
۲- روزانه مقدار زیادی نوشیدنی مصرف کنیم.
۳- بخور دادن و یا قرار گرفتن در معرض بخار آب (مثلاً در حمام آب گرم) ۲ تا ۴ بار در روز به درمان سینوزیت کمک می‌کند.
۴- استفاده از اسپری نمکی بینی چند بار در روز در درمان سینوزیت موثر است.