در تلگرام کانالهایی دیده میشود که هر کدام از اسم تبیان، همدم، همسان گزینی و سایر موسسات قانونی سو استفاده کرده و با لوگوی همان موسسهها شروع به فعالیت میکنند با این تفاوت که در این کانالها خبری از ازدواج دائم نیست و موردهایی که پیشنهاد میشود همگی ازدواج و صیغه موقت هستند، این کانالها برای جلب اعتماد مخاطب، تمام تلاششان را میکنند تا یک نسخه خوب کپی شده تحویل مخاطب و کاربر بدهند. برای مثال از مجوزهایی که فتوشاپ شده و واقعی نیست گرفته تا درج شماره تلفن و آدرس موسسه قانونی و کپی کردن مطالب آموزشی از کانال و سایت رسمی آن.
به این صورت بعد از تور انداختن، مخاطب در دام آدمهای سودجو میافتد، کلاهبردارهایی که به واسطهگری معروف هستند و با استفاده از ترفندهایی، مبالغ کلانی از طریق معرفی افراد به یکدیگر به جیب میزنند که چگونگی فعالیت آنها، مجوز و احکام شرعی آنها جای بحث دارد.
در این زمینه به سراغ خانم حسینی، مدیر پلتفرم همدم رفتیم تا از چون و چرای این ماجرا باخبر شویم.
حسینی درباره فعالیت پلتفرم قانونی همدم اینطور توضیح میدهد: «سامانه همدم طبق قانون جوانی جمعیت و حمایت از خانواده از سازمان تبلیغ اسلامی و وزارت ورزش و جوانان، دارای مجوز امر همسریابی است و یکی از مهمترین اصولی که این مراکز به آن پایبند هستند این است که فقط باید در زمینه ازدواج دائم و به شکل تک همسری کار کنند و به هیچ وجه در زمینه ازدواج موقت و صیغه فعالیتی ندارند.
هدف از به وجود آمدن این پلتفرم و برنامه، به وجود آمدن محفلی امن برای خانواده است که تا اجازه بدهند فرزندانشان در این برنامه ثبت نام کرده و همسر مناسبشان را از طریق پلتفرم پیدا کنند تا از این طریق ازدواج پایداری را رقم بزنند.»
مدیر همدم در صحبتهایش به حاشیههایی که برای همدم به واسطه مجموعههای کلاهبرداری پیش آمده، اشاره میکند و میگوید: «در ازدواج موفق، آمار خوبی هم داشتیم، اما مشکلی که اخیرا برای همدم به وجود آمده این است که عدهای از کلاهبرداران با سواستفاده از اسم همدم یا همسان گزینی تبیان برای جلب اعتماد مخاطبان، در تلگرام فعالیت میکنند و تعداشان کم هم نیست.
اولین چیزی که مخاطب میبیند، لوگو همدم یا همسان گزینی تبیان است حتی در برخی از این کانالها از آدرس و شماره واقعی موسسه سواستفاده میکنند تا به طور کامل اعتماد کاربرها را جلب کنند
کاربر وقتی با آن شماره تماس میگیرد، کارکنان تبیان هستند که جواب میدهند و وقتی فرد میپرسد: «همدم متعلق به شماست؟» جواب مثبت میگیرد چرا که با جای واقعی تماس گرفته.»
مدیر پلتفرم همدم از مردم میخواهد بیشتر حواسشان را جمع کنند و مراقب باشند، هر اسمی که میبینند واقعی نیست، تحقیق کنند و بدون قطعیت پولی واریز نکنند! و وقتی مبالغ کلانی از کاربر خواسته میشود، شک کنند و پولی واریز نکنند، او ادامه میدهد: «جدا از هزینه و مبالغ کلانی که از کاربر گرفته میشود سواستفاده از عکس و اطلاعات کاملا شخصی فرد هم برای او دردسر ایجاد میکند
خانم حسینی درباره ترفند و شگردهای این کانالها هم توضیح میدهد: «کانالهای کلاهبرداری محفلی هستند که کاربران را فریب بدهند و روشهای مختلفی هم دارند اول اینکه این کانالها در زمینه ازدواج موقت کار میکنند نه ازدواج دائم! چیزی که برای همدم و همسانگزینی تبیان اصلا وجود ندارد.
در ثانی برخی اسم و مشخصات دروغ در کانال وجود دارد که اصلا معلوم نیست که این اطلاعات برای فردی حقیقی و واقعی هست یا خیر!»
حسینی تاکید میکند که: «کسانی که در جستجوی ازدواج موقت هستند وارد کانال میشوند، با دیدن اسم و لوگوی تبیان و همدم تصور میکنند این کانال رسمیست و اعتماد و تعامل میکنند حالا این تعامل از طریق چت و گروهی که تشکیل داده شده به وجود میآید.
در همین راستا شماره کارت به فرد فرستاده میشود، شماره کارتهایی با اسم شخصی و اجارهای که قابل شناسایی نباشد! و این خیلی منافات دارد با موسسه تبیان یا مرکز رسمی چرا که مرکزی هم اگر وجود داشته باشد باید به اسم موسسه باشد نه اسم فردی خاص و شخصی!»
راههای کلاهبرداری این مجموعهها مثل یک الگوی تکراری است که مخاطب با حواسجمعی میةواند از آنها فرار کند، حسیمی ادامه میدهد: «پس تا اینجا استفاده از لوگوی تبیان و همدم، ازدواج موقت و دادن شماره کارتهای شخصی و حقیقی نه حقوقی از جمله شگردهایی هست که کلاهبرداران به کار میگیرند.
بعد از فرستادن شماره کارت حقیقی، دریافت پول و هزینه شروع میشود آن هم به صورت مرحلهای!
بنا به دلایل متعدد حق عضویت و تضمین یه سری از فعالیتها، مخاطب را به سمت خود جذب میکنند و
دست آخر که مقدار هنگفتی پول دریافت کردند، کارشان تمام شده و اکانت فرد را مسدود میکنند.
از طرفی بیشتر فعالیتها در تلگرام صورت میگیرد که قابل پیگیری و شناسایی نباشد و کاربرانی که فریب خوردند با تبیان تماس میگیرند و آنجا متوجه میشوند سرشان کلاه رفته! شکایتهایی هم از طریق فتا صورت گرفته که فعلا در مراحل اولیه آن هستیم.
مدیر پلتفرم همدم از مردم میخواهد بیشتر حواسشان را جمع کنند و مراقب باشند، هر اسمی که میبینند واقعی نیست، تحقیق کنند و بدون قطعیت پولی واریز نکنند! و وقتی مبالغ کلانی از کاربر خواسته میشود، شک کنند و پولی واریز نکنند، او ادامه میدهد: «جدا از هزینه و مبالغ کلانی که از کاربر گرفته میشود سواستفاده از عکس و اطلاعات کاملا شخصی فرد هم برای او دردسر ایجاد میکند. برای مثال یکی از این شکایتها مربوط به خانمی بود که مورد تهدید یکی از همین کانالها قرار گرفته بود که در صورت عدم پرداخت فلان مبلغ، عکس و تصاویر شخصی او در مجازی منتشر میشود! و به این ترتیب با تهدید کار خودشان را جلو میبرند.
اینجاست که باید کاربر هوشیار باشد و از خودش سوال بپرسد که چرا و به چه دلیلی باید اطلاعات شخصی خودش را به فردی که هیچ شناختی از او ندارد ارسال کند!؟»
در نهایت اینکه تنها تعداد کمی از موسسهها در کشور فعالیت میکنند که همه آنها زیر نظر سازمان تبلیغات اسلامی و وزارت ورزش جوانان است، پس کاربرها فقط به تعداد اعضای گروه و کانال توجه نداشته باشند و حواسشان باشد که کلاهبردارها همیشه در کمین هستند.