گونه‌های ماهی صورت انسانی که به نام ماهی پاریدولیا نیز شناخته می‌شود، گروهی از موجودات دریایی هستند که دارای الگوهای صورت شبیه به صورت انسان هستند. این نشانه‌های منحصربه‌فرد، که اغلب از چشم‌ها، دهان و سایر ویژگی‌های متمایز تشکیل شده‌اند، به این ماهی‌ها شباهت عجیبی به حالات انسانی می‌دهند. این شباهت چشمگیر دانشمندان را مجذوب خود کرده و باعث ایجاد فتنه در بین عموم مردم شده است.

یکی از نمونه‌های معروف گونه‌های ماهی صورت انسانی، ماهی ماشه‌ای است. الگوی مشخص صورت آن، با چشمانی که در نزدیکی بالای سر قرار گرفته اند، ظاهر یک چهره انسان را در نیم رخ می دهد. گونه‌های دیگر، مانند «زاویه‌ماهی» و «طوطی‌ماهی»، الگوهای صورت مشابهی را نشان می‌دهند که تداعی‌های انسان‌سازی را برمی‌انگیزد.

شباهت این ماهی به صورت انسان صرفاً تصادفی نیست، بلکه هدفی حیاتی دارد. علائم پیچیده صورت در استتار، بازدارندگی شکارچیان و ارتباطات در محیط مربوطه خود نقش دارند. درک اهمیت تکاملی این الگوهای صورت، کلید کشف داستان قابل توجه گونه های ماهی صورت انسانی است.

منشا تکاملی گونه های ماهی صورت انسانی مدت ها موضوع تحقیقات علمی بوده است. در حالی که دلایل خاص پشت الگوهای صورت آنها هنوز به طور کامل شناخته نشده است، چندین فرضیه ارائه شده است. یک نظریه نشان می دهد که شباهت به صورت انسان ممکن است به عنوان نوعی تقلید عمل کند و به این ماهی ها اجازه دهد تا با محیط اطراف خود ترکیب شوند و شکارچیان بالقوه را گیج کنند.

فرضیه دیگری نشان می‌دهد که نشانه‌های صورت گونه‌های ماهی صورت انسانی ممکن است در ارتباطات و شناخت بین گونه‌ای نقش داشته باشد. همانطور که انسان ها از حالات چهره برای انتقال احساسات و ایجاد پیوندهای اجتماعی استفاده می کنند، این ماهی ها نیز ممکن است از الگوهای صورت خود برای انتقال پیام ها و تعامل با دیگران در نوع خود استفاده کنند.

مطالعات بیشتر در مورد ژنتیک و بیولوژی رشد این ماهی ها برای کشف اساس ژنتیکی الگوهای صورت آنها ضروری است. دانشمندان امیدوارند با بررسی مکانیسم‌های زیربنایی که به شکل‌گیری نشانه‌های صورت منحصر به فرد آن‌ها کمک می‌کند، بینش عمیق‌تری در مورد تاریخچه تکاملی و اهمیت اکولوژیکی گونه‌های ماهی صورت انسانی به دست آورند.