اغلب در سیر کاهش وزن به دنبال جراحی‌های لاغری یا رژیم و ورزش فقط به عددی توجه می‌کنیم که ترازو نشان می‌دهد. ممکن است برای شما نیز پیش آمده باشد که پس از مدتی بدون آن که وزنی کم کنید سایزتان کم شده باشد.
بنابراین نباید فقط به عددی که ترازو نشان می‌دهد اکتفا کنیم و باید با اندازه‌گیری دور کمر، باسن، شکم و بازو، تغییرات سایز را نیز بررسی کنیم. پس فقط خودتان را با ترازو محک نزنید. ممکن است کاهش سایزتان را در عکس‌هایی که از خودتان می‌گیرید و در لباس‌هایتان که گشاد شده‌اند، مشاهده کنید؛ حتی اگر کاهش وزنی در ترازو نداشته باشید.
در کنار جراحی‌های لاغری با رعایت رژیم و مصرف پروتئین و ورزش می‌توان باعث چربی‌سوزی و حفظ عضله و عضله‌سازی شد. می‌دانیم که عضلات چگالی بیشتری نسبت به چربی‌ها دارند و حجم چربی در بدن سه برابر عضلات است. در واقع عضله جای کمتری می‌گیرد و وزن بیشتری دارد؛ بنابراین با کاهش سلول‌های چربی و چربی‌سوزی و جایگزینی عضله، کاهش سایز رخ می‌دهد، حتی اگر وزنتان کم نشود. باید توجه داشته باشید کاهش سایز مهمتر از کاهش وزن است و ورزش، نقش اساسی را در کاهش سایز دارد.
همراه با کاهش وزن باید تمرین‌های وزنه و مقاومتی و هوازی را نیز انجام دهید. این کار باعث تجزیه و کوچک‌شدن سلول‌های چربی و پراکنده‌شدن آن در بدن، عضله‌سازی، کلاژن‌سازی و جلوگیری از شل‌شدگی پوست می‌شود. از طرفی افزایش توده عضلانی بعد از مدتی متوقف می‌شود و کاهش توده چربی ادامه می‌یابد و کاهش وزن ترازویی ادامه خواهد داشت.»
چرا سایزم کم شده ولی وزنم نه؟ ” اگر سوال خودتون هم این نباشه حتما این سوال را از اطرافیان شنیده اید و با این مساله روبرو شده اید که با گرفتن رژیم و ورزش کردن لباس گشاد شده اما عدد روی ترازو تغییری نکرده است. دلیل این مساله رو می دونید؟ به نظر شما کدام یک اهمیت بیشتری دارد کاهش وزن یا کاهش سایز ؟ اساسا تفاوت کاهش وزن و کاهش سایز چیست ؟
معمولا برای اینکه ببینیم از رژیم یا ورزش کردن نتیجه گرفتیم یا نه روی ترازو می ایستیم و عدد آن را ملاک قرار می دهیم اما مهم است بدانیم که ترازو اصلا معیار خوبی برای نتیجه گیری نیست. انگار جلوی یک آینه کثیف دنبال لک صورتت باشی. چرا که ترازو هر چی که مربوط به بدن باشد را وزن می کند: سیستم های بدن ، عضلات ، چربی ها ، اب ، استخوان ها و… اما کاهش سایز بر اساس آب شدن چربی های زائد و زودتر از کاهش وزن اتفاق می افتد. میشه گفت کاهش سایز همان لاغر شدن و باریک شدن است که کاری به عدد وزن ندارد و منجر به تناسب اندام می شود.
کاهش سایز مهم تر است یا کاهش وزن ؟
هر کاهش وزنی باعث چربی سوزی نمیشه اما در کم کردن سایز حتما چربی سوزی اتفاق می افتد پس کاهش سایز می تواند مهمتر و بهتر از کاهش وزن باشد. یک کیلو عضله سنگین تر از یک کیلو چربی ست. با کاهش وزن احتمال از دست عضله نیز زیاد است بنابراین در تناسب اندام کاهش سایز از کاهش وزن بهتر است.
چرا تغییر سایز مهمتر از تغییر وزن است ؟
به این علت که ممکن است شما لاغر شوید بدون اینکه وزنتان تغییری کرده باشد. این اتفاق زمانی می‌افتد که شما چربی از دست می‌دهید و در عین حال عضله می‌سازید. همچنین عدد وزنتان که از روی ترازو می خوانید نشان دهنده وزن همه اجزای بدن از جمله عضله است. عضله ای که علاوه بر زیبایی ظاهری بر توان جسمی نیز تاثیر دارد.
اصلی ترین دلیل این اتفاق این است که چربی از دست داده اید و عضله بدست آورده اید. چراکه همانگونه که گفته شد یک کیلوگرم چربی فضای بیشتری نسبت به یک کیلوگرم عضله می گیرد. انجام تمرینات قدرتی و رژیم های پروتئینی عامل اصلی عضله سازی در حین چربی سوزی است. البته عامل دیگر احتباس آب است که عواملی مانند سدیم ، قاعدگی ، مکمل هایی مانند کراتین و داروها باعث احتباس آب شود.
برای کاهش یک سایز چند کیلو کم کنم؟
برای کاهش یک سایز به طور میانگین لازم است تا سه کیلو از وزن بدن کم شود. البته این اعداد و نسبت ها به صورت نسبی است و نمی توان در این مورد مطلق صحبت کرد. هدف شما چه کاهش وزن باشد چه کاهش سایز باید اصولی اتفاق بیافتد. اگر شما اصلا غذا نخورید به سرعت وزن زیادی از دست می دهید اما علاوه بر چربی عضله هم از دست می دهید علاوه بر اینکه بدنتان و سیستم ایمنی آن ضعیف خواهد شد.
نتیجه گیری برای تفاوت کاهش وزن و کاهش سایز
به جای اهمیت دادن و تمرکز بر عدد روی ترازو تصمیم بگیرید که سبک زندگی سالم و سلامت بدنت و ذهنت براتون مهم باشه. اگر به دنبال به چالش کشیدن خود هستید سعی کنید به جای کم کردن عدد ترازو نسبت به نوع تمرینتان چالش ایجاد کنید. برای مثال اگر امروز ۱۰۰ عدد طناب می زنید می توانید چالش اضافه کردن به این تعداد را داشته باشید. همچنین به جای اینکه هرروز روی ترازو بروید ، هرچند وقت یکبار جلوی آینه بروید و یا از چربی سنج استفاده کنید و از تغییر سایزتان لذت ببرید.
مهسا بابایی-کارشناس ارشد فیزیولوژی ورزشی و تغذیه