ستی مولایی؛ بهتر است کمی به عقب برگردیم، زمانی که آدامس‌های بی‌طعم و بی‌رنگ که جز درد فک چیز دیگری به همراه نداشت از صمغ درختان درست می‌شدند. اما امروزه با پیشرفت علم و آمدن طعم‌های جدید، انتخاب‌ بسیار سخت شده است.

آدامس‌ها در شکل‌ها و رنگ‌های مختلف به‌عنوان پرفروش‌ترین محصولات تجاری در میان مردم جهان در حال خریدوفروش هستند و هر روز به دوستداران این محصول اضافه می‌شود.

اما بهتر است بدانید آدامس‌ها بیشتر از چیزی که فکر کنید روی سلامت تاثیر می‌گذارند. پس بیاید در دنیای آدامس‌های رنگی کمی قدم بزنیم؛ آدامس‌هایی که سال‌های سال در سبد خرید ما قرار گرفته‌اند و اطلاعات زیادی درباره آن‌ها نداریم. اطلاعاتی مانند این‌که این آدامس‌ها از چه مواد و چه رنگ‌هایی تشکیل شده است یا این‌که کدام آدامس بهتر هستند و کدام یک برای بدن مضر دارند؟

پس در این مطلب به راز سلامتی آدامس ها پی ببرید؛

مواد تشکیل‌دهنده آدامس

پایه و اساس آدامس ۳۰ درصد صمغ‌های طبیعی، لاتکس‌ها، پارامین جامد یا موم زنبورعسل است که هنگام جویدن حل نمی‌شوند. پایه دوم آن ۵۹ درصد شکر و رکستروز است که هم شیرین‌کننده و هم حجم‌دهنده آدامس محسوب می‌شود.

۲ درصد هم گلیسیرین، لسیتین، سوریتول مایع و شیره مالیتول است که باعث نرمی و بافت آدامس می‌شود. ۱۰ درصد بعدی شیره ذرت است که به‌عنوان نگه‌دارنده و جاذب رطوبت، باعث حفظ تازگی آن می‌شود.

۴ درصد آدامس را هم طعم‌دهنده‌ها که نعناع، دارچین، اکالیپتوس، شیرین‌بیان و انواع میوه‌ها هستند، تشکیل می‌دهد و ۵ درصد دیگر از سفیدکننده و تمیزکننده دندان‌، خوشبوکننده دهان و بهبوددهنده سلامت دندان‌ها در ساخت آدامس‌های استاندارد مورد استفاده قرار می‌گیرد.

البته رنگ‌های غذایی و خوراکی هم در این میان سهم دارند.

آدامس‌ها چقدر سلامت هستند؟

جویدن آدامس باعث افزایش تولید بزاق تا ١٠ برابر می‌شود؛ بزاق هم به عامل دفع باکتری‌های درون دهان کمک می‌کند و افزایش ترشح آن علاوه بر جلوگیری از خشکی دهان سبب محافظت دندان‌ها در برابر پوسیدگی می‌شود.

همچنین بزاق دهان کربنات هیدروژن دارد که باعث خنثی کردن باکتری‌های دندانی یا همان پلاک‌ها می‌شود.

برای همین است که برخی از خمیردندان‌ها کربنات هیدروژن دارند. جویدن آدامس به مدت ۳۰ دقیقه بعد از صرف غذا سبب بهبود سوزش و ترش‌کردگی در معده می‌شود.

همچنین سبب کاهش اشتها در طول روز می‌شود و به همین دلیل در برنامه رژیمی خیلی از افراد قرار گرفته است.

جویدن آدامس به از بین رفتن بوی دهان کمک می‌کند و سبب تمیزی لثه و دندان‌ها می‌شود. پس به یاد داشته باشید برای هضم سریع غذا بعد از هر وعده غذایی به مدت ۱۰ دقیقه آدامس بجوید.

تاثیر آدامس بر مغز انسان

یکی دیگر از خواص آدامس جویدن، این است که باعث افزایش تمرکز و هوشیاری می‌شود. جویدن آدامس خستگی ناشی از کار را رفع کرده و به تمرکز بیشتر فکر و کم شدن استرس کمک می‌کند.

ثابت ‌شده است جویدن آدامس، قسمتی از مغز به نام «هیپوتالاموس»‌ را تحریک کرده و سبب آزادسازی هورمونی می‌شود که بر بیداری و هوشیاری موثر است. همچنین جویدن آدامس به تقویت حافظه و افزایش توان یادگیری و ضریب هوشی کمک می‌کند.

افرادی که آدامس می‌جوند، بهتر اسامی را به خاطر می‌آورند و حافظه قوی‌تری دارند. آدامس جویدن بر افزایش ضربان قلب تاثیر داشته و جریان خون را افزایش‌ می‌دهد، ازاین‌رو مغز اکسیژن بیشتری دریافت می‌کند و این سبب افزایش ادراک و شناخت در انسان می‌شود.

آدامس‌های انرژی‌زا (حاوی کافئین) در هوشیار نگه‌داشتن ذهن و بیدار ماندن موثر هستند.

تاثیر آدامس بر هضم غذا

جویدن آدامس ترشح بزاق دهان را افزایش می‌دهد. افزایش بزاق با خنثی‌سازی اسید معده، باعث کاهش رفلاکس شده و سوزش سر دل را نیز کاهش می‌دهد. علاوه بر این، هضم غذا به‌واسطه تحریک معده تسهیل شده و از بازگشت اسید معده یا بازگشت غذا به دهان جلوگیری می‌کند. در صورتی‌که در تولید آدامس‌های نعناعی از نعناع طبیعی استفاده ‌شده باشد، خاصیت ضد نفخ بودن نعناع هم به فواید آدامس افزوده می‌شود.

ترک سیگار به‌وسیله آدامس

جویدن آدامس سبب دریافت کم‌تر نیکوتین می‌شود. بنابراین اگر می‌خواهید سیگار را کنار بگذارید، آدامسی که نیکوتین دارد را بجوید، زیرا به این وسیله شما می‌توانید از نشانه‌های ترک سیگار نظیر خستگی، بی‌قراری و گرسنگی در امان باشید.

علاوه بر آن، کم‌کم سیگار کشیدن را فراموش می‌کنید و چه‌بسا ممکن است به‌جای آدامس‌های نیکوتین‌دار، آدامس‌های بدون قند را بجوید که در این صورت سلامت خود را تضمین خواهید کرد.

تاثیر آدامس بر دندان‌ها

عموم مردم بر این باورند که جویدن آدامس برای سلامت دندان‌ها مضر است. اما با این وجود برخی از دندان‌پزشکان به مردم توصیه می‌کنند بعد از غذا، آدامس‌های بدون قند بجوند. زیرا جویدن آدامس سبب تولید بزاق شده و باکتری‌های درون دهان را از بین می‌برد. همچنین بزاق دهان کربنات هیدروژن دارند که به خنثی کردن باکتری‌های دندانی یا همان پلاک‌ها کمک می‌کند. به همین دلیل است که در بیشتر خمیردندان‌ها از کربنات هیدروژن استفاده می‌کنند.

نکاتی جویدنی

اگر آدامس‌تان را قورت دادید نگران نباشید، زیرا تمام ترکیبات آدامس طی مراحلی در دهان، معده، روده کوچک و روده بزرگ هضم شده و در آخر از بدن دفع می‌شوند، یعنی آدامس در معده‌تان باقی نمی‌ماند.

افرادی که رژیم لاغری دارند، همچنین کسانی که دچار مشکل فک دهان، دندان‌قروچه، سایش دندان‌ها و درد فک هستند، باید از خوردن آدامس خودداری کنند.

جنس، اندازه و نوع قند آدامس سه فاکتور مهم در انتخاب آدامس هستند، پس حتما به آن‌ها دقت کنید. به‌علاوه آدامسی که می‌جوید باید نرم، کم‌حجم و بدون قند باشد تا ضرر کم‌تری برای فک، دهان و دندان‌های شما داشته باشد. از آنجا که مواد قندی سبب پوسیدگی دندان‌ها می‌شوند، دندان‌پزشکان مصرف آدامس‌های بدون قند را توصیه می‌کنند.

آدامس با طعم رزماری

رزماری بوی مطبوع و خواص پیشگیری‌کننده و درمانی متعددی دارد. اسیدهای طبیعی و ویتامینE موجود در این گیاه، سلول‌های بدن را از آسیب‌ رادیکال‌های آزاد محافظت کرده و هورمون‌های استروژن را که باعث بروز سرطان سینه می‌شود غیرفعال می‌کند.

همچنین آدامس درست شده از این گیاه، باعث کاهش آسیب‌های پوستی شده و مصرف منظم آن، عملکرد کلیه را بهبود می‌بخشد، جریان ادرار را افزایش می‌دهد و ماده معدنی لازم مانند سدیم و پتاسیم را حفظ می‌کند.

آدامس رزماری، برای سرماخوردگی، سردرد، اختلال‌های عصبی، تسکین درد عضلات و آرامش عصب بسیار موثر است.

آدامس با طعم لوندر یا اسطوخودوس

آدامس لوندر برای افرادی که آسم دارند بسیار مناسب است؛ همچنین در آرام کردن اختلالات عصبی و سرگیجه تاثیر بسیاری دارد.

آدامس با طعم نعناع

با کمک آدامس نعناع به‌واسطه تحریک هضم غذا معده تسهیل شده و از بازگشت اسید یا غذا به دهان جلوگیری می‌شود. در صورتی‌که در تولید آدامس‌های نعناعی از نعناع طبیعی استفاده ‌شده باشد، خاصیت ضد نفخ بودن نعناع هم به فواید این آدامس افزوده می‌شود.

آدامس با طعم دارچین

آدامس دارچین حاوی ترکیباتی است که عمل انسولین در انتقال گلوکز به سلول‌ها را بهبود می‌بخشد و با کاهش تدریجی قند خون، از خستگی و تاری دید دیابتی‌ها می‌کاهد.

آدامس با طعم اکالیپتوس

آدامس اکالیپتوس در دوران سرماخوردگی باعث باز شدن مجاری تنفسی شده و مخاط را از بین می‌برد؛ همچنین این آدامس معجزه‌آسا سرفه‌ها را التیام بخشیده و مانع از رشد باکتری‌ها و قارچ‌ها در دهان می‌شود.

آدامس با طعم زنجبیل

آدامس‌های زنجبیلی برای هضم غذا بسیار مفید هستند و حرکات مواد غذایی را در معده و روده کوچک کنترل می‌کنند. این نوع آدامس به دلیل داشتن زنجبیل به‌مرور زمان باعث لاغری می‌شود.

Women's Health India - July-August