ضرر هزار میلیارد تومانی با هر یک روز تعطیلی مدارس

«بهار تعلیم و تربیت مهرماه در راه است» عنوان یادداشت علی اصغر فانی برای روزنامه اعتماد است. فانی در این یادداشت نوشت: دانش‌آموزان قبل از دهه شصت یادشان است که در روز اول مهر که آغاز سال تحصیلی است، مدارس بازگشایی می‌شد اما تمامی کتاب‌های درسی آماده نبود و معلمین هر درس یا پایه تثبیت نشده بود به قسمی که روزانه برنامه فردا را اعلام می‌کردند؛ بعضی از ساعات هم بدون معلم. این وضعیت تا بیستم مهرماه و حتی بیشتر ادامه می‌یافت البته کمبود کسری کتاب درسی حتی تا آذرماه نیز ادامه می‌یافت.

بر‌اساس مصوبات شورای عالی آموزش و پرورش طول سال تحصیلی 200 روز آموزشی است. اگر بودجه سالانه دولت را برای آموزش و پرورش 208000 میلیارد تومان فرض کنیم، از تقسیم 208 هزار بر 200 روز آموزشی حدود 1000 میلیارد تومان به دست می‌آید. یعنی دولت برای هر روز آموزشی 1000 میلیارد تومان هزینه می‌کند و اگر به این مورد هزینه‌های اولیا برای تحصیل فرزندشان را اضافه کنیم، معلوم می‌شود که تعطیلی هر روز مدرسه تا چه حد سرمایه ملی را هدر می‌دهد.

ضروری است به اقتصاد آموزش و پرورش و افزایش بهره‌وری در آن بپردازیم. از دهه شصت موضوع «تقویم اجرایی» در سطح مدرسه، منطقه، استان و کشور مطرح شد و هدف آن این بود که هر وظیفه و فعالیت را از کی شروع کنیم تا به موقع کارها انجام شود. در تنظیم تقویم اجرایی در هر سطحی (مدرسه، منطقه،‌ استان و کشور) ماه به 4 هفته و در طول سال به 48 قسمت تقسیم می‌شد و کلیه فعالیت‌ها در این 48 قسمت تقسیم می‌شد به قسمی که کار ‌از زمانی آغاز می‌شد که با توجه به ماهیت کار، زمان به نتیجه رسیدن کار وقتی باشد که مورد انتظار ماست. مساله در مناطق کوهستانی و صعب‌العبور، سوخت‌رسانی به مدرسه در فصل سرما تقریبا غیرممکن بود و لذا در تقویم اجرایی اداره منطقه حمل و ذخیره‌سازی سوخت زمستانی در مهرماه یا حتی زودتر پیش‌بینی شده است. در کشور ما بر اساس مصوبات مجلس اول مهرماه آغاز سال تحصیلی است. اول مهر یک روز ملی است. 

بازگشایی منظم، با برنامه و بدون هدر دادن حتی یک روز از سال تحصیلی موضوعی مهم و حیثیتی است. به همین دلیل از سال‌ها قبل تحت عنوان «پروژه مهر» برنامه‌هایی در آموزش و پرورش دنبال می‌شود. بر اساس پروژه مهر که حداقل 6 ماه زمان نیاز دارد که بازگشایی خوبی داشته باشیم مراحل چند‌گانه‌ای را باید طی کرد. زمانی که در تابستان مدارس تعطیل هستند، کارکنان اجرایی مدارس و مسوولین ادارات در تدارک بازگشایی مدارس هستند. مهم‌ترین اقدامات به قرار زیر است:

1. تامین فضا و تجهیزات: تعمیرات مدارس، تکمیل و تحویل ساختمان نوساز، تعامل با قوه قضاییه و مسوولین محلی برای به تعویق انداختن زمان اجرای حکم تخلیه مدارس استیجاری، ایمنی مدارس و...

2. جذب دانش‌آموز لازم‌التعلیم: یکی از مسایل جدی امروز آموزش و پرورش جذب بازماندگان از تحصیل است. کودکان و نوجوانانی وجود دارند که به سن تحصیل رسیده‌اند اما به مدرسه نمی‌روند. اینها بیسوادان آینده هستند. تشویق خانواده‌ها به ثبت‌نام فرزندانشان در مدرسه از طریق تبلیغ و اطلاع‌رسانی با مراجعه به خانه‌ها و... گامی به سوی عدالت آموزشی است.

3. ساماندهی نیروی انسانی: کمبود نیروی انسانی و عدم تناسب نیروی انسانی موجود با نیازها از لحاظ رشته، دوره تحصیلی و جنسیت، موقعیت جغرافیایی از یک‌سو و جابه‌جایی نیروی انسانی در شهریورماه شامل نقل و انتقال به تبع همسر، جذب فارغ‌التحصیلان دانشگاه فرهنگیان و قبول شدن معلمین در دانشگاه غیرمحل سکونت، بازنشستگی کارکنان و... از سوی دیگر کار ساماندهی نیروی انسانی و تخصیص معلم به کلاس، کار بسیار سختی را می‌طلبد.

امید است وزارت آموزش و پرورش و واحدهای استانی، شهرستانی و منطقه‌ای و مدرسه‌ها در فرصت باقیمانده (9 هفته) طوری عمل کنند که روز اول مهر با قوت، مدارس پذیرای سرمایه‌های اصلی کشور - دانش‌آموزان - باشند.