بسیاری از مردم اعتماد به نفس را به معنای باور به قدرت و توانمندی خود تعریف میکنند. اما از منظر علم روانشناسی، اعتماد به نفس چیست؟ اعتماد به نفس بیش از یک باور به توانمندی فردی است؛ این به معنای باور قوی به قابلیتهای انسانی خود است. چنین باوری باعث ایجاد رفتار مؤثر و متناسب میشود. پس توانمندی را نباید فقط به احساس توانایی وابست کرد، بلکه وقتی به ثمر میرسد که فرد میتواند به طور مؤثر و مناسب عمل کند.
اعتماد به نفس توانایی و باورهای ذهنی درست در انجام یک کار و همچنین خودباوری در یک زمینه خاص را نشان میدهد. برای مثال، فردی ممکن است در نواختن گیتار بسیار ماهر باشد و در آن زمینه اعتماد به نفس بالایی داشته باشد، در حالی که در زمینه فروشندگی با کمبود اعتماد به نفس روبرو میشود.
اعتماد به نفس نقش مهمی در موفقیت فردی دارد. آیا فردی را میشناسید که بدون داشتن اعتماد به نفس در زمینهای خاص به موفقیت رسیده باشد؟ میتوانید از یک قهرمان بوکس توقع داشته باشید که اعتماد به نفس کمی در ورزش بوکس داشته باشد؟ در راه موفقیت، افراد با چالشهای مختلفی مواجه میشوند، اما با داشتن اعتماد به نفس، میتوانند این چالشها را پشت سر بگذارند و طعم شیرین موفقیت را تجربه کنند.
برای افزایش اعتماد به نفس، شما باید ارزیابی دقیق و صادقانهای از تواناییهای خود داشته باشید. اگر ضعفی را میبینید، برای تقویت آن و کاهش تاثیرات منفی آن تلاش کنید. همچنین با شناخت تواناییها و نقاط قوتتان، میتوانید انتقادات بیپایه را رد کنید و این خود باعث افزایش اعتماد به نفس میشود.
یکی از نکات مهم برای افزایش اعتماد به نفس چیست، همانا جلوگیری از مقایسه ناسالم است. برخی افراد در دنیای مجازی و شبکههای اجتماعی، خود را با دیگران مقایسه میکنند و یا حتی درآمد خود را با دیگران مقایسه میکنند. اما اینها به هیچ عنوان مقایسههای سالمی نیستند. زیرا این رفتار حسادت را در افراد بیشتر میکند و باعث میشود تا احساس نسبت به خودشان نیز بدتر شود. پس همواره به خود یادآوری کنید که مقایسه خود با دیگران به هیچ وجه مفید نیست و این یک چرخه معیوب است.
بدن سالم و سلامت روح و روان به مراتب از اعتماد به نفس بالاتری برخوردار است. اگر از بدن خود مراقبت نکنید، نمیتوانید احساس خوبی نسبت به خود داشته باشید. ورزش کردن، داشتن رژیم غذایی سالم و کافی خوابیدن، سه رکن اصلی سلامت بدن هستند که میتوانند به شکل چشمگیری اعتماد به نفس شما را افزایش دهند. ورزش، چه بسا جادویی است که با ایجاد تغییرات در مغز، شما را شاد، پرانرژی و فعال میکند و به نحوی میتوان آن را قرص جادویی ۳۰ دقیقهای خواند.
افرادی که دارای اعتماد به نفس هستند، چالش و رقابت را میپذیرند و از آن استقبال میکنند. این موفقیتها، چه بزرگ و چه کوچک، گیرندههای اندروژن در مغز را تقویت میکنند که این گیرندهها خود تولیدکننده احساس قدردانی و انگیزه هستند. بنابراین، هر موفقیت کوچک و پیوستهای که داشته باشید، میتواند به عنوان یک محرک برای افزایش اعتماد به نفس عمل کند.
گاهی اوقات، برخی افراد به دلیل عدم اعتماد به نفس، فعالیتهای خود را متوقف میکنند یا به تاخیر میاندازند. اما برای افزایش اعتماد به نفس، انجام دادن آن فعالیت ممکن است بهترین راه باشد. در این راه، تمرین کردن نیز میتواند کمک کننده باشد، اما نباید انتظار داشت که به ۱۰۰ درصد آمادگی برسید، زیرا این امکان ندارد و ممکن است هرگز به این درصد از اطمینان نرسید.
آیا میتوان اعتماد به نفس را افزایش داد؟ اولین قدم برای افزایش اعتماد به نفس، انتخاب افراد مناسب در دور و بر خود است. زمان باید با افرادی گذرانده شود که حس خود بودن را تقویت میکنند. این افراد حامی و مشوق شما هستند و باعث تقویت اعتماد به نفس شما میشوند. پس بهتر است زمان خود را با کسانی که از تواناییهایتان حمایت میکنند سپری کنید و دوری کنید از کسانی که نگاه نیکوکارانه به تواناییهای شما ندارند.
اعتماد به نفس میتواند در برابر افکار منفی قرار بگیرد. گاهی اوقات ممکن است خودتان را کم توان و ناشایسته دانسته و به فکر این افتاده باشید که نمیتوانید به اهداف خود دست یابید. در چنین لحظاتی، از مغز خود بخواهید که با این افکار منفی مقاومت کند و به خود یادآوری کنید که هر چیزی در دسترس شماست.
شما در حال حاضر برای بسیاری از کارهایی که انجام میدهید، اعتماد به نفس دارید، فقط باید به آنها اهمیت بدهید و آنها را متوجه شوید. با توجه به آنچه در حال انجام آن هستید، خودتان را باور داشته باشید و این باور به تدریج اعتماد به نفس شما را افزایش خواهد داد.
گاهی اوقات مغز ما میتواند مانعی برای اعتماد به نفس باشد، به طوری که شما را از انجام برخی کارها منصرف میکند. در چنین مواقعی، بهترین راه برای افزایش اعتماد به نفس، مقابله با این ترسها و به چالش کشیدن خود است. بنابراین، از خود بخواهید که بیشتر از آنچه که فکر میکنید توانایی دارید، کار کنید. ببینید که چه اتفاقی میافتد و با هر بار موفقیت، اعتماد به نفس شما بیشتر خواهد شد.