اخیرا یک جانور عجیب و غریب در پارک لسآنجلس یافته شده که ۴۸۶ پا و سر دندانهداری به سبک شکارچیان دارد. رنگ شفاف سبز این جانور باعث میشود تا شبیه یک اسباب بازی درخشنده در تاریکی دیده شود و خیلی بامزه در میان خاک حرکت میکند.
وقتی از میکروسکوپ فاصله بگیرید و این هزارپای لسآنجلسی با نام علمی (Illacme socal) را از دورتر نگاه کنید، دیگر موجود ترسناکی به چشم نمیآید. قطر این جانور به اندازه سرب نازک یک مداد است و طول آن به اندازه یک سوزن خیاطی. پس به راحتی میتوان دریافت که چطور این جانور بیمهره ریز و شبیه نخ، تاکنون مورد توجه قرار نگرفته بوده.
ماه گذشته مقالهای منتشر شد که در آن، این جانور به صورت رسمی معرفی شده است. بدینترتیب نام هزار پای نخی لسآنجلسی به ۱۲ هزار گونه هزارپای دیگر که در سراسر دنیا زندگی میکنند، اضافه شده است.
این کشف، یادآور کوچکی از گستره وسیع حیوانات کوچک در پایه اکوسیستمهای جهان است؛ جهانی از موجودات کوچکی که قبل از آنکه بتوانیم نقش اساسی آنها را درک کنیم در معرض خطر گم شدن هستند. درک هنن، حشرهشناس موزه تاریخ طبیعی ویرجینیا که در این مطالعه شرکت نداشت در این باره گفته:« به معنای واقعی کلمه، گونههای جدیدی از موجودات درست زیر پای ما زندگی میکنند. این واقعا این را به ما میآموزد که باید تا جایی که میتوانیم در حفظ فضاهای سبز باز و زیستگاههای طبیعی بکوشیم؛ چون حتی در یک محیط شهری مثل لسآنجلس، هنوز هم میتوان گونههای جدیدی را شناسایی کنید؛ آن هم در مکانهایی که مردم تا قبل از این به آنها نگاهی نمیانداختند.»
این هزارپا برای اولین بار در آوریل سال ۲۰۱۸ توسط دو طبیعتشناس به نامهای سدریک لی و جیمز بیلی، در پارک Whiting Ranch Wilderness نزدیک دریاچه Forest رویت شد. این دو نفر بلافاصله فهمیدند که به گونهای منحصر به فرد برخوردهاند و یافتهشان را در iNaturalist که یک اپلیکیشن علمی است پست کردند.
در گوشهای دیگر از آمریکا، پل ایی.مارک، حشرهشناس فناوری ساکن ویرجینیا، در این اپلیکیشن سرگرم بود که متوجه این تصویر شد. کریسمس همان سال، زمانی که مارک برای بازدید از اقوام به لسآنجلس رفته بود، همراه با همسرش به Whiting Ranch رفت تا ببیند آیا میتواند چنین جانوری را از نزدیک ببیند؟
هزارپاها حشره نیستند بلکه نوعی بندپای بیمهره هستند که بیشتر با خرچنگها مرتبط میشوند. این جنس خاص هزارپا، بسیار کوچک و کند است و شباهت حیرتآوری به موهای روی ریشه گیاهان دارد. مارک و همسرش بعد از برداشتن دقیق سنگها، برگهای مرده و خاک را برای یافتن موجودات کوچک رنگ پریده، باریک و بلندتر از ۲۰ میلیمتر بررسی کردند و بعد منتظر ماندند تا ببینند که آیا چیزی تکان میخورد؟
آنها نمونههایی که پیدا کردند را همراه با مقداری خاک در داخل ظروف پلاستیکی ریختند و مارک همراه با خود به آزمایشگاهش در ویرجینیا برد.
بررسی توالی DNA و آنالیز دقیق ساختارهای هزارپا تائید کرد که این موجود، یک گونه جدید است. لی در کالیفورنیا، مشاهدات بیشتری را از رویت موجودی در منطقه طبیعی ایتون کنیون در پاسادنا ضبط کرد. مقاله مرتبط با نامگذاری این گونه جدید اخیرا منتشر شده و لی و بیلی نویسندگان این مقاله هستند.
هزارپاها وظیفه و مسئولیت مهمی را برعهده دارند و آن هم تمیز کردن جنگل از برگهای خشک و مرده است. هزارپاها پودهخوار هستند و از بقایای گیاهان مرده تغذیه کرده و آنها را تجزیه میکنند و مواد مغذیای دفع میکنند که خاک را برای رشد گیاهان آتی غنی میکند.
مارک در این رابطه گفت:« من آنها را نوعی زبالهگردهای کوچک جنگل میدانم. آنها میچرخند، مواد مرده و خردهریزها را میخورند، دفع میکنند و همان تبدیل به خاک میشود.»
هزارپاهاتقریبا از همان زمانی که حیات در کره خاکی وجود داشته، روی زمین زندگی میکردند و طبق سوابق فسیلی، آنها اولین جانوران زمینی در سیاره بودند که اکسیژن اتسمفر را تنفس کردند.
آنها موجودات کوچک، مهم و در عین حال بسیار آسیبپذیری هستند که نیش نمیزنند یا گاز نمیگیرند و بیشترشان از جمله گونه هزارپای نخ لس آنجلسی، کور هستند ( و البته نوعی مواد شیمیایی ترشح میکنند که طعم بدی برای پرندگان، حشرات بزرگتر و سایر شکارچیان دارد)
طبق گفته حشرهشناسان، کشف یک گونه جدید در خاک، آن هم در یک منطقه شهری که دائما در حال گسترش است، حکایت از آن دارد که ما در مورد کوچکترین بخشهای اکوسیستم خودمان که ساکنان آنها از مدتها قبل از آنکه ما متوجهشان شویم در آنجا زندگی میکردند اطلاعات زیادی نداریم.
برایان براون، متصدی حشرهشناسی موزه تاریخ طبیعی کانتی لسآنجلس در این باره گفته:« این جشنی است از آنچه در بیرون وجود دارد و یادآور چیزهایی است که ما ممکن است از دست بدهیم. ما به این چیزهای کوچک نیاز داریم؛ چون واقعا مهم هستند.»