احمدرضا سروش، در برنامه ضربان شبکه سلامت سیما، گفت: کیسه صفرا در زیر بستر کبد قرار دارد و اگر شکم را به چند قسمت تقسیم کنیم، کیسه صفرا در قسمت راست فوقانی آن قرار دارد. بیماریهای کیسه صفرا، به خصوص سنگ کیسه صفرا، یکی از شایعترین علتهای بستری بیماران به دلیل مشکلات گوارشی است. این عضو بدن بسیار کوچک است و حجمی بین ۵۰ تا ۷۰ سی سی دارد.
وی تاکید کرد: کیسه صفرا تولید کننده صفرا نیست و تنها ذخیره کننده آن است، زمانی که غذا خورده میشود، این کیسه منقبض شده و صفرا وارد دستگاه گوارش میشود. صفرا در هضم و جذب ویتامینها و مواد معدنی محلول در چربی نقشی کلیدی دارد. بنابراین در صورت برداشت کیسه صفرا هنگام جراحی، فقط مکان ذخیره صفرا از بین میرود و گردش صفرا قطع نمیشود.
سروش در پاسخ به این سوال که سنگ کیسه صفرا چگونه به وجود میآید، گفت: مهمترین عوامل تأثیر گذار بر ایجاد سنگ کیسه صفرا ژنتیک، محیط و تغذیه هستند. در کشور ما حدود ۶ تا ۹ درصد افراد در طول عمر خود مبتلا به سنگ کیسه صفرا میشوند.
وی با عنوان این مطلب که سبک زندگی از جمله عوامل مهم ایجاد کننده سنگ کیسه صفرا محسوب میشود، افزود: افراد کم تحرک ریسک بالاتری برای تشکیل سنگ صفرا دارند.
سروش ادامه داد: بین چاقی و ایجاد سنگ کیسه صفرا نیز رابطهای مستقیم وجود دارد. بارداری نیز از عوامل افزایش دهنده ابتلاء به سنگ صفرا است، زیرا در هنگام بارداری، تغییرات هورمونی گستردهای در بدن ایجاد میشود. بعضی داروها نیز میتوانند این ریسک را افزایش دهند.
این استاد دانشگاه در پاسخ به این سوال که علائم سنگ کیسه صفرا چیست، گفت: نوع بدون عارضه این بیماری، خود را به صورت کولیک صفراوی نشان میدهد، به این صورت که پس از خوردن یک وعده غذای چرب و سنگین، بیمار درد شدیدی را در قسمت فوقانی و راست شکم، و گاهی در قسمت شانه راست احساس میکند، البته این درد با تهوع و استفراغ نیز میتواند همراه باشد.
سروش ادامه داد: بارداری شانس ایجاد سنگ کیسه صفرای علامت دار را افزایش میدهد. امروزه در کل مدت بارداری میتوان سنگ کیسه صفرا را به روش بسته (لاپاراسکوپی) عمل کرد، زیرا جراحیهای مدرن، ایمن هستند. در ضمن سنگ صفرای بدون علامت نیازی به عمل جراحی ندارد و بیماری محسوب نمیشود.