چرا بچه‌ها هر چیزی را سمت دهانشان می‌برند؟

بچه‌ها معمولاً از چهارماهگی کم‌کم همه چیز را به دهان می‌برند، یعنی زمانی که می‌توانند دست‌های خود را به دهانشان برسانند و انگشتان خود را بمکند. در شش‌ماهگی این عادت شدت می‌گیرد و کوچولوی شما تقریباً هر چیزی را که به دستش برسد در دهانش می‌گذارد.

درست است که وقتی می‌بینید کودکتان یک گله خاک و مویی که روی زمین پیدا کرده است را در دهانش می‌گذارد، عصبانی می‌شوید و حرص می‌خورید؛ اما این کار فرزند شما کاملاً طبیعی بوده و مرحله‌ای از رشد و تکامل اوست. اگر دیدید کودک شما به سن ۶ ماهگی رسید؛ اما دست‌هایش را به سمت دهانش نمی‌برد و اشیا را در دهانش نمی‌گذارد، شاید خیلی نگران‌کننده نباشد؛ اما حتماً باید این مسئله را با پزشکش مطرح کنید.

همیشه این باور وجود داشته که کودک به‌عنوان راهی برای شناخت و کشف دنیایش همه چیز را به دهانش می‌برد و این رفتار، مولفه‌ای مهم در رشد و تکامل اوست. هر چند این باور کاملاً درست است؛ اما امروزه کارشناسان می‌گویند اینکه کودک همه چیز را به دهانش می‌برد فقط به دلیل کشف دنیای اطرافش نیست و موضوع فراتر از اینهاست.

کودک خودش را آرام می‌کند

کودک از همان لحظه‌ای که متولد می‌شود، وقتی خسته است، ناراحت یا گرسنه است به دنبال راهی برای تسکین خودش است، و وقتی کشف می‌کند دست‌ها و انگشت‌هایی دارد که همیشه در دسترسش هستند، کشف می‌کند که راهی ساده و سریع برای آرام‌کردن خودش دارد.

کودک دنیای اطرافش را کشف می‌کند

نوزاد به‌مرور که بزرگ‌تر می‌شود، متوجه می‌شود دست‌هایش ابزار خوبی برای کشف محیط جدیدش است و شما می‌بینید کوچولوی شما شروع می‌کند به گرفتن و چنگ‌زدن هر چیزی که دم دستش قرار می‌گیرد و وقتی بتواند چیزی را در دستش نگه دارد، حتماً آن را به دهانش می‌برد.

کودک در حال دندان‌درآوردن است

بچه‌ها معمولاً حدود ۶ ماهگی اولین دندان خود را درمی‌آورند، البته بعضی از کوچولوها ممکن است یکی دو ماه زودتر یا دیرتر اولین دندانشان را درآورند (گاهی حتی بعد از ۱۲ ماهگی). قبل از اینکه دندان بیرون بزند، ممکن است متوجه شوید تمایل کودکتان به گاززدن اشیا زیاد شده است و گویی با این کار دردش را تسکین می‌دهد.

کودک سیستم ایمنی‌اش را تقویت می‌کند

وقتی کودک چیزی را از روی زمین برمی‌دارد (مثلاً پستانکش را که زیر مبل افتاده) و در دهانش می‌گذارد، باکتری‌ها و ویروس‌هایی که کودک در معرضشان قرار می‌گیرد، به سیستم ایمنی‌اش فرصتی برای مبارزه با آنها می‌دهد و باعث می‌شود کودکتان قوی‌تر شود و در واقع در برابر این باکتری‌ها و ویروس‌ها مقاومت پیدا کند.

در واقع یک نظریه این است که بچه‌هایی که به‌اندازه کافی در معرض باکتری‌ها و ویروس‌ها قرار نمی‌گیرند، بیشتر احتمال دارد به آسم و آلرژی دچار شوند. هرچند این نظریه به این معنی نیست که بهداشت را نادیده بگیرید و کودک را کاملاً رها کنید، بلکه درستش این است که زیاد از حد نگران تمیزی کودک نباشید.

توصیه‌های ایمنی درمورد کودکی که همه چیز را به دهان می‌برد

درست است که طبیعی است کودکتان هر چیزی را به دهانش ببرد؛ اما باید بدانید چیزهایی وجود دارند که برای کودک ممنوع‌اند و نباید کودک به آنها دسترسی داشته باشد. از همه مهم‌تر چیزهای ریز و کوچکی هستند که احتمال دارد موجب خفگی کودک شوند، مثل دکمه، تیله، سکه و...، و هر چیزی که بسیار آلوده و میکروبی است، مثل اسفنج آشپزخانه، گوشی تلفن همراه و... که می‌توانند کودک را مریض کنند.

هرچند بچه‌ها دارای رفلکس عُق زنی خوبی هستند، اما صددرصدی نیست. از توصیه‌هایی زیر برای ایمن نگه‌داشتن کودک استفاده کنید:

. اشیا ریز را جمع کنید: اتاق‌ها خصوصاً اتاق و زمین بازی کودک را روزی چند بار چک کنید تا شیء ریز و خطرناکی که می‌تواند کودک را خفه کند در دسترس کودک نباشد. چیزهایی هستند که شاید فکرش را نکنید؛ اما کودک می‌تواند آنها را در دهانش بگذارد و راه تنفسش بسته شود، مثل بادکنک و کیسه‌های پلاستیکی.

. هر چیزی را که می‌تواند کودک را مسموم کند از دسترسش دور کنید: بچه‌ها نمی‌دانند چه چیزی خطرناک و چه چیزی بی‌خطر است و هر چیزی می‌تواند جذبشان کند؛ بنابراین هر چیزی که می‌تواند کودک را مسموم کند، از دسترس کودک دور نگه دارید: مثل داروها، لاک ناخن، محصولات شوینده و پاک‌کننده، گیاهان خانگی، اسپری ضدحشرات، ماژیک، سیگار الکترونیکی، صابون و پودر رخت‌شویی.

. چیزهایی را که ممکن است دور گردن کودک بپیچند از دسترس کودک دور کنید: خیلی از وسایل خانگی مثل سیم برق، نخ و بند پرده این خطر را دارند که دور گردن کودک بپیچند و او را خفه کنند؛ بنابراین حتماً این وسایل نوار مانند را کاملاً جمع کنید یا از دسترس کودک خارج نمایید.

. غذاهای مانده را در دسترس کودک نگذارید: تکه بیسکویتی که چند ثانیه پیش روی زمین افتاده و الان در دهان کودکتان است مشکلی ایجاد نمی‌کند؛ اما مثلاً تکه نانی که از یکی دو روز پیش گوشه آشپزخانه افتاده و فراموش کرده‌اید آن را بردارید دیگر بی‌ضرر نیست؛ چون باکتری‌ها یا شاید کپکی که روی آن ایجاد شده می‌تواند کودک را مریض کند.

. چیزهایی را که کودک مجاز به دهان گرفتن آنهاست در دسترسش بگذارید: به کودک اجازه دسترسی به چیزهای بی‌خطری مثل دندان‌گیر را بدهید. خوب است چند مدل دندان‌گیر دوروبر کودک بگذارید تا خودش هر کدام را که دوست دارد بردارد.

. خرد و ریزهای روی زمین را جمع کنید: خرده‌های غذای ریخته شده روی زمین را جمع کنید و جاهایی را که کودک معمولاً در آنجاست به طور مرتب جارو بکشید.

هرچند شما باید هر چیزی را که برای کودک خطر دارد از او دور کنید، اما این را هم بپذیرید که طبیعی است کودکتان چیزهایی را که اصلاً خوردنی نیستند به دهانش ببرد. حداقل به این فکر کنید که خودتان هم زمانی این کار را می‌کردید! محیط خانه به‌طورکلی باید تمیز باشد، اما نه اینکه وسواس به خرج دهید و مرتباً در حال تمیزکاری باشید.