اثر فوق‌العاده ورزش طی شیمی‌درمانی

دکتر آنمیک والنکمپ (Annemiek Walenkamp)، نویسنده ارشد این مطالعه و متخصص سرطان در مرکز پزشکی دانشگاه گرونینگن در هلند می‌گوید: «یافته‌هایی وجود دارند که اثبات می‌کنند بهینه‌ترین زمان ورزش برای بیماران سرطانی، در طول شیمی درمانی است».

او گفت: اگر شروع یک برنامه ورزشی در طول شیمی درمانی برای فرد ممکن نیست، می‌توان آن را کمی به تعویق انداخت و مدتی پس از شیمی درمانی، ورزش را شروع کرد. بد نیست که پزشکان دلسوز، بیماران را در طول مراحل درمان سرطان به انجام تمرینات ورزشی ترغیب کنند.

محققان خاطرنشان کردند که در طول شیمی درمانی، جذب اکسیژن (که تضمین‌کننده‌ی سلامت قلب است)، معمولاً تا ۲۵ درصد کاهش می‌یابد. درمان سرطان همچنین می‌تواند بر کیفیت زندگی و سلامت قلبی و تنفسی تأثیر بگذارد. علاوه بر اینها شیمی درمانی می‌تواند منجر به خستگی شدید و افت عملکرد قلبی عروقی شود.

طی این مطالعه، دکتر والنکمپ و همکارانش در یک نشست آموزشی، به برشماردن مزایای ورزش در میان بیماران پرداختند. این بیماران مبتلا به سرطان سینه، سرطان روده بزرگ، سرطان بیضه یا لنفوم غیر هاجکین بودند و همگی باید تحت شیمی درمانی قرار می‌گرفتند.

شرکت‌کنندگان در این مطالعه به طور تصادفی برای شرکت در یک برنامه ورزشی ۲۴ هفته‌ای در حین یا بعد از درمان انتخاب شدند. ورزش مدنظر در این برنامه شامل دوچرخه ثابت، وزنه برداری آزاد و بدمینتون بود.

در پایان، مشخص شد کسانی که در طول شیمی درمانی ورزش می‌کردند، کمتر دچار احساس خستگی می‌شدند و طی مدت زمان طولانی‌تری می‌توانستند به ورزش ادامه دهند. علاوه بر این، عملکرد قلبی و تنفسی در آنها بهتر بود و قدرت عضلانی بیشتری داشتند.

گروهی که پس از سه ماه شیمی درمانی شروع به ورزش کردند نیز تا حدودی بهبود یافتند. محققان دریافتند که هر دو گروه یک سال پس از اتمام برنامه ورزشی، به آمادگی قلبی تنفسی عادی خود بازگشتند.

دکتر اریک یانگ، مدیر برنامه قلب و عروق دانشگاه کالیفرنیا-لس‎‌آنجلس (UCLA)، گفت: «این مطالعه، افزوده مهمی به رشته انکولوژی ورزشی است». او از اعضای این تیم مطالعاتی نبود، اما با بررسی نتایج این تحقیق گفت: ورزش فواید زیادی در سلامت قلب و عروق بیماران داشته و با توجه به پیشرفت‌های صورت‌گرفته در درمان سرطان، ارزیابی استراتژی‌ها برای بهینه‌سازی سلامت قلب و کیفیت زندگی افراد مهم است.

او توضیح داد که اگرچه درمان‌های سرطان امروزه عوارض کمتری بر جای می‌گذارند، اما اینگونه درمان‌ها همچنان پتانسیل آن را دارند که به قلب آسیب برسانند.

بیشتر بخوانید:

سرطانی که از هر هشت زن، یک نفر به آن مبتلا می‌شود

یانگ گفت: «بسیاری از عوارض جانبی رایج در شیمی درمانی، از جمله خستگی، کاهش تعداد سلول‌های خونی، حالت تهوع و افت انرژی، به طور مستقیم و غیرمستقیم بر توانایی فرد برای انجام کارهای عادی و روزمره تأثیر می‌گذارند؛ اما ورزش به تدریج می‌تواند از این اثرات منفی بکاهد و در مقابل، بر سلامت قلبی عروقی و قوای جسمانی بیفزاید».

او تأکید کرد: طبق شواهد، ورزش برای کمک به مقابله و کاهش اثرات منفیِ درمان‌های سرطانی بر قلب، امری مفید و ضروری است؛ چرا که درمان سرطان می‌تواند افراد را طی درازمدت در معرض خطرات قلبی عروقی قرار دهد. مهم است که سلامت قلب را در اولویت قرار دهیم؛ روش‌های درمان سرطان در حال تغییر هستند و به بیماران توصیه می‌شود که در طول درمان، نگران سلامت کلی خود باشند نه اینکه صرفاً به بهبود سرطانشان فکر کنند. دورانی که به شما گفته می‌شد فقط روی درمان سرطان تمرکز کنید، گذشته است. در این میان، مطالعات بسیاری نشان داده‌اند که ورزش کردن، بی‌خطرترین راه برای ارتقای سلامت و عملکرد جسمی است.

یانگ امیدوار است که بیماران در طول شیمی درمانی، با داشتن یک رژیم غذایی مناسب و گنجاندن ورزش در برنامه روزانه خود، سبک زندگی سالمی را در پیش گیرند، با قدرت بر سرطان غلبه کنند و آن را شکست دهند.