برای دیگران خرج کنید تا خوشحال تر باشید!

 مطالعه ای که جدیدا در مجله روانشناسی مثبت منتشر شده، به بررسی دلایل قانع کننده درباره مسئله ای جالب پرداخته است. به نظر شما چرا خرج کردن پول برای دیگران بیشتر از خرج کردن پول برای خودمان، احساس خوشحالی و خوشبختی برایمان به ارمغان می آورد؟

نویسندگان این پژوهش به سرپرستی Hajdi Moche از دانشگاه لینشوپینگ سوئد می‌ گویند: مطالعات قبلی نشان می‌ دهند که خرج کردن پول برای دیگران، مردم را بیشتر از خرج کردن آن برای خودشان خوشحال می‌ کند.

سرپرست مطالعه توضیح می دهد: ما این ایده را وارد یک آزمایش میدانی ساده کردیم. به همین منظور 788 شرکت کننده در یک بازی مشارکت کردند و به عنوان جایزه مقداری پول برنده شدند. شرکت کنندگان می توانستند بخشی از درآمد حاصل از بازی را به امور خیریه اهدا کنند. نتایج نشان داد افرادی که پول اهدا کردند نسبت به افرادی که تمام پول را برای خود نگه داشتند خوشحال‌ تر بودند و انتخاب‌ های فعال آنها به‌ طور قابل‌ توجهی احساسات مثبت بیشتری را در مقایسه با گروه مقابل برانگیخته بود.

در مقاله ای که توسط مجله  آمریکایی فوربز به چاپ رسیده است، اطلاعات کامل تری از مطالعه مذکور به دست می آوریم: به عبارت دیگر زمانی که مردم همبستگی اجتماعی را به جای نیازهای شخصی انتخاب می کنند یا به عبارت دیگر از حق خود گذشت می کنند، احساس رضایت و خوشحالی بیشتری دارند.

اما به چه دلیل چنین اتفاقی رخ می دهد؟ احتمالا به این علت که آنها را از تجربه هرگونه عدم اطمینان یا پشیمانی در مورد تصمیمی که گرفته اند، رهایی می بخشد. به بیان دیگر ممکن است هر یک از ما با خرید برای خودمان دچار تردید و پشیمانی شویم، اما با خرج کردن برای کسانی که دوستشان داریم از این احساس ناخوشایند کاملا فاصله می گیریم.

این مطالعه همچنین مزایای اهدای ناشناس پول را تایید می کند. در پژوهش مشابهی دیده شد که خرج کردن برای دیگری، حتی افرادی که آنها را به هیچ عنوان نمیشناسیم هم می تواند احساس شادمانی فراوانی را به همراه داشته باشد. شاید متعجب شوید اما مشخص شده که خرج کردن ناشناس نیز بیشتر از هزینه های شخصی به ما احساس رضایت می دهد.

نویسندگان مطالعه اضافه می کنند: این موضوع با مفهوم «نوع دوستی غیرآشکار» سازگار است. به این معنی که مردم برای کمک به افراد دیگر - حتی افراد ناشناس - مایل هستند که از امتیازهای اقتصادی شخصی چشم پوشی کنند. این مسئله همچنین با یافته‌ های مطالعات علوم اعصاب نیز همخوانی دارد که نشان می‌ دهند کمک به دیگران هم مرکز پاداش در مغز را فعال می کند. دیده شده که این مرکز در پاسخ به خرج کردن برای دیگری، قویتر از صرف هزینه شخصی دستخوش فعال سازی می شود.

در مجموع با توجه به رابطه جدایی ناپذیری که میان پول، خرج کردن و شادی برقرار است، دانشمندان همچنان در حال بررسی همه مسیرهایی هستند که پول بر رفاه روانی ما تاثیر می گذارد. به عنوان مثال تحقیقات نشان داده اند:

- این توانایی خرج کردن پول بیشتر است که رفاه بالاتری را برای فرد ایجاد می کند و نسبت به کسب درآمد بیشتر، ارزشمندتر است.

- درآمد بالاتر به رضایت کلی افراد از زندگی مرتبط است نه میزان شادی و خوشحالی لحظه به لحظه.

- گزارش شده افرادی که درآمد بالاتری دارند، شادی را بیشتر از افرادی که درآمد پایین تری دارند تجربه می کنند. اما شدت این احساس به خصوص در یک لحظه مشخص (مانند حضور در مراسم عروسی، تولد نوزاد یا موفقیت تحصیلی) بین افراد پر درآمد و کم درآمد تفاوتی ندارد.

- یک بررسی معروف که در سال های آخر دهه 1970 میلادی توسط فیلیپ بریکمن روانشناس سرشناس انجام شد، نشان داد که برندگان لاتاری یا بلیت های بخت آزمایی عموما در زندگی روزمره خود خوشحال تر از افراد دیگر نبودند.

برعکس حتی برندگان بخت آزمایی نسبت به افراد دیگر، کمتر از اتفاق های معمولی روزانه شاد می شدند و لذت می بردند. به نظر می رسد که خرج کردن پول برای دیگران می تواند سبب شود که فرد احساس خوبی نسبت به خود داشته باشد. این همان موضوعی است که در مورد برندگان بخت آزمایی نیز اثبات شد.

دانشمندان نتیجه گرفته اند: این دسته از مطالعات به شکل گیری مجموعه تحقیقاتی رو به رشدی کمک کرده است که نشان می‌ دهد هزینه‌ کردن برای دیگران، در یک فرد با شرایط روانی و رفتاری نرمال احساس رضایت بیشتری ایجاد می کند در مقایسه با اینکه صرفا برای خودش  هزینه کند.