کنترل عصبانیت در زندگی زناشویی چگونه ممکن می شود؟

روابط زناشویی نیز مانند هر ارتباط دیگری ممکن است، لحظات تنش داشته باشد و طرفین یا یکی از آن ها عصبانی شود. اما باید برای حفظ سلامت روان خانواده راه ابراز صحیح خشم را آموخت. زیرا پرخاشگری می تواند، به رابطه آسیب بزند و حرمت ها را از بین ببرد و عشق را کم رنگ کند. موضوع مقاله امروز کنترل خشم و عصبانیت در زندگی زناشویی است که با تعریف خشم آغاز شده و با ارائه راهکارهای کنترل خشم خاتمه می یابد.  

اهمیت کنترل عصبانیت در زندگی زناشویی

خشم یا عصبانیت درواقع احساس شدید ناراحتی و نارضایتی از یک فرد یا یک موقعیت است. عصبانیت حسی است که انسان هنگام درک احساسات منفی تجربه می کند. عصانیت به خودی خود بد نیست؛ بلکه یک واکنش طبیعی به یک موضوع مشکل ساز است. اما شیوه ابراز آن به شکلی نادرست بد است و می تواند به روابط انسان صدمه بزند. شما به کنترل خشم خود احتیاج دارید؛ زیرا در سایه یک احساس زودگذر که باعث رنجش طرف مقابل می شوید و ممکن است کاری کنید، که امکان اصلاح آن وجود نداشته باشد. برخی آفات بروز خشم عبارتند از:

1-از دست رفتن صمیمیت

ابراز خشم به شیوه های نامناسب و پرخاشگری شاید برای چندین بار، از طرف مقابل شما قابل درک یا تحمل باشد، اما مطمئنا این موضوع نمی تواند یک عمر دوام بیاورد و ابراز عصبانیت شما در نهایت صمیمت بین زوجین را از بین می برد و بین شما فاصله می اندازد. وقتی شریک شما متوجه شود نمی تواند، در آرامش با شما صحبت کند کم کم از شما دور می شود.

2-از بین رفتن حقوق تان در رابطه

وقتی شما با پرخاشگری با همسرتان صحبت می کنید، حتی ا گر به حق باشید و در جهت به دست آوردن حقی از خود که ضایع شده اقدام کنید، موفقیتی حاصل نمی شود. چه بسیار حقوقی که به واسطه شیوه های بد واکنشی از بین می روند. گاهی برخورد نادرست شما می تواند، موضعتان در اختلاف را تغییر دهد و از یک فرد محقق به یک شخص محکوم تبدیل شوید. زیرا رفتار نادرستتان باعث می شود، طرف مقابل حاضر به مذاکره با شما نباشد. سعی کنید با استفاده از فنون مذاکره در خانواده به خواسته های خود برسید.

3-بزرگتر شدن مشکلات در رابطه

خشم و پرخاشگری هیجان یک رابطه سالم را از بین می برد و بعد از مدتی ممکن است شریک زندگیتان از این نوع رابطه پرتنش خسته شود و تصمیم بگیرد، برای حفظ آرامش خود به رابطه با شما خاتمه دهد. عصبانیت و هتاکی از آفات یک رابطه سالم است و در مدت کوتاهی ارزش و حرمت شما و رابطه شما از بین می رود. دیگر نمی توانید به یکدیگر احترام بگذارید. با از بین رفتن احترام نیز بنیان یک رابطه سست می شود.

در زندگی که طرفین با فریاد مذاکره می کنند و نمی توانند بر خشم خود مسلط باشند، امیدی به برطرف شدن مشکلات رابطه نیست. کما این که ادامه این پرخاشگری و فحاشی اوضاع را بدتر کرده و مشکلات را بزرگتر کند.

4-مواجه شدن با آسیب های روحی و جسمی

اگر یک خانواده نتواند به روش های مسالمت آمیز گفت و گو کند و صحبت و محاوره به شیوه های فحاشی و پرخاشگری ادامه پیدا کند، امکان برخوردهای فیزیکی و بالا رفتن تنش های خانوادگی زیاد شده و آسیب های روحی و جسمی نیز به دنبال خواهد داشت. عدم کنترل خشم یا ابراز آن به شیوه های نامعقول باعث مشکلات و بیماری جسمی می شود؛ از قبیل فشار خون، اضطراب، ناامیدی، سردرد، افسردگی، بی خوابی و ...

واکنش های عصبی میان زوجین مخصوصا در روابطی که توازن قدرت وجود ندارد، می تواند عامل ایجاد ترس و ناامنی باشد. در چنین فضایی اعتماد از بین می رود و یکی از طرفین به دلیل از بین رفتن بی اعتمادی در اثر ترس، از بازگو کردن مشکلات خودداری می کند. برای آگاهی بیشتر در این رابطه از مشاوره خانواده تلفنی کلیک کنید.  

کنترل عصبانیت در زندگی زناشویی | انواع خشم

انسان ها هنگام ناراحتی و عصبانیت به شیوه های متفاوتی با یک موضوع ناراحت کننده واکنش نشان می دهند، که نمونه هایی از آن عبارتند از:

1-پرخاشگری: بعضی افراد هنگام عصبانیت واکنش اولیه آن ها قبل از هر چیز پرخاشگری است. البته این شیوه ابراز می تواند، یک خشم آموخته شده از شیوه تربیتی خانواده باشد. اما در هر صورت شیوه نادرست برخورد با یک موضوع است، که در دراز مدت به کانون گرم خانواده آسیب جدی می زند.

2-خشم منفعل: خشم منفعل شاید تبعات پرخاشگری را نداشته باشد. اما اخم کردن و قهر کردن نیز انواعی از شیوه های نادرست و ناکارآمد ارتباط است، که کمکی به رفع مشکل شما نخواهد کرد و باز در اثر تکرار آسیب های خود را دارد.

3-عصبانیت با فحاشی: بدترین نوع واکنش پرخاشگری همراه فحاشی، بدهنی، عدم کنترل کلامی است که آسیب های جبران ناپذیری به پایه های ارتباط وارد می کند. زیرا می تواند مهر و صمیمیت زناشویی را از بین ببرد و حرمت و احترام طرفین را نابود کند.

4-رفتار جرات مندانه: برخورد کردن به شیوه جرات مندانه، برخورد قاطع و محکم با مشکل به شکل صحیح بیان خواسته بدون ابراز خشم و ناراحتی است. یعنی شما حرف خود را می زنید، ناراحتی خود را بیان می کنید، اما بدون سرزنش کردن طرف مقابل یا به جای گذاشتن دلخوری های عمیق و ساختن تصویری ناشایست از رفتار خود. داشتن جرأت مندی با بی ادبی و پرخاشگری متفاوت است.  

راه های کنترل خشم در زندگی زناشویی

بنابرآن چه گفته شد، برای این که بتوانید ناراحتی خود را ابراز کنید اما این کار را بدون رنجش دیگری انجام دهید، باید از شیوه ابراز عاقلانه و جرات مندانه استفاده کنید. اما گفتن این موضوع به اندازه انجام آن آسان نیست. لازم است تکنیک هایی را امتحان کرده بارها تکرار کنید، تا بتوانید از خشم خود عبور کنید. برای این منظور تکنیک های زیر ممکن است برای شما مفید باشد.

3-قبل از صحبت کردن فکر کنید

اولین قدم و شاید مهم ترین قدم برای کنترل خشم تغییر فکر پشت احساس باشد. همیشه وقتی یک انسان عصبی می شود یک زمینه فکری پشت حس خشم خود دارد. یک محرک که او را وارد بازی خشم می کند. پس تغییر فکر پشت حس خشم مانند آب روی آتش است. حتی اگر ماهیت تغییر نکند، فکر کردن راه حل مفید دیگری سر راه شما می گذارد. به این فکر کنید شاید خشم شما نتیجه یک سوء تفاهم باشد. شاید خشمتان راه های ابراز بهتری برای گرفتن نتیجه بهتر داشته باشد.

به این فکر کنید کسی که مقابل شما است دشمن شما نیست همسر شماست. هر کدام از این افکار می تواند خشم شما را کنترل کند و میزان آن را کاهش دهد. دست کم شیوه ابراز شما را تغییر دهد. بنابراین قبل از صحبت کردن فکر کنید. قطعا بهتر از پشمانی بعد از صحبت کردن است. خوب صحبت کردن هیچگاه به خشم و عصبانیت نمی انجامد.

2-نفس عمیق بکشید

تا به حال فکر کردید چرا می گویند زمان ناراحتی و تجربه حس منفی نفس عمیق بکشید؟ زمانی که احساسات منفی را تجربه می کنید. اکسیژن دریافتی مغز کاهش پیدا می کند و این کمبود اکسیژن میزان خشم را بالا می برد. وقتی شما نفس عمیق می کشید میزان اکسیژن مغز افزایش می یابد و برعکس خشم شما کم می شود .

خشم نتیجه کمبود اکسیژن در مغز است. بنابراین زمان عصبانیت نفس عمیق بکشید. این کار به آرامش شما کمک می کند و اجازه می دهد بهتر فکر کنید. زمانی که آرام هستید و فکر می کنید مجالی برای تصمیم درست پیدا می کنید. 

3-مثبت اندیشی

هم زمان که نفس عمیق می کشید سعی کنید روی یک جمله مثبت تمرکز کنید و آن را تکرار کنید. هر چه را به مغز بگویید باور می کند. به خود بگویید موضوع مهمی نیست. بگویید من آرام هستم و این جملات را تکرار کنید. معمولا چند لحظه اول عصبانیت مهمترین زمان آن است که اگر کنترل کنید در اغلب موارد میزان خشم شما کاهش پیدا می کند. 

4-از بانک محبت همسرتان استفاده کنید

عزیران شما هر کدام یک بانک محبت دارند که در آن محبت پس انداز کرده اند. این پس انداز برای روز مبادا است. روزی که شما از دست آن ها ناراحت می شوید و با سر زدن به این بانک به خاطر می آورید که همسرتان، عزیزتان خوبی هایی داشته که باعث می شود مستحق رفتار پرخاشگری شما نباشد. آن قدر حق دارد که در آرامش به صحبت های شما گوش دهد. خوبی های همسرتان را پس انداز کنید و در زمان ناراحتی از این اعتبار برای فرو نشاندن خشم خود استفاده کنید. 

5-برای خود فرصت بخرید

اگر نمی توانید در زمان عصبانیت صحبت کردن را ادامه دهید و مدیریت ناراحتی برای شما سخت است بهتر است زمان بخرید و بحث با همسرتان را به وقت دیگر موکول کنید. به او بگویید برای گفت وگو آمادگی ندارید. این فرصت می تواند خشم شما را از بین ببرد و وقتی عصبانیت شما ته نشین شد به صحبت ادامه دهید

6-حواستان به علائم خشم باشد

زمان هایی که احساس می کنید علائم خشم به سراغتان می آید کنترل اوضاع را دست بگیرید. معمولا زمان عصبانیت ضربان قلب افزایش می یابد. تنفس سطحی می شود، عضلات سفت می شود، ممکن است در ناحیه شکم حس درد و انقباض کنید، این علائم می گوید شما از نظر روحی تحت فشار هستید و ممکن است رفتار پرخاشگرانه بروز دهید پس در این مواقع حواستان به رفتارتان باشد.

گاهی احساس خشم شما از همسرتان، به خاطر عواملی غیر از رفتار او است. چیزی که شما را ناراحت می کند یک عامل دیگر خارج از موضوع بحث شما است. مثلا شما روز خسته کننده ای داشته اید؛ استراس دارید، استراحت کافی نداشتید و از این قبیل مسائل که آستانه تحمل شما را پایین آورده و این مربوط به همسرتان نمی شود. بهتر است این عوامل را رفع  کنید تا بتوانید بر اعصاب خود مسلط شوید.

7-مسئولیت پذیری

ممکن است طرف مقابل شما، همسر شما کاری کرده باشد که فکر کنید عامل عصبانیت شما است، اما این که شما عصبی شوید انتخاب شما است. انعکاس طرز فکر شما است. این شما هستید که تصمیم می گیرید در مقابل رفتار همسرتان ناراحت و عصبی بشوید یا نه. پس همسرتان را سرزنش نکنید و مسئولیت خشم خود را به عهده بگیرید. انسان می تواند در مقابل یک رفتار واکنش های متفاوتی داشته باشد. مسئولیت پذیری در برابر خشم، می تواند به کنترل آن در آینده کمک کند.

8- به احساس های اصلی توجه کنید

با خودتان روراست باشید و ببینید علت خشم شما چیست. آیا حس خشم شما حس اصلی شما است یا پوشش دهنده یکی از احساس غم و ناراحتی، ترس، طرد شدن، یا یک آسیب روحی است که شما با ابراز خشم سعی در پنهان کردن آن می کنید. اگر خشم شما نتیجه یک آسیب روحی است و دلیل دیگری دارد بهتر است به آن بپردازید و با خود و همسرتان صادق باشید و درباره آن احساس آسیب دیدگی روحی صحبت کنید و زمینه ایجاد آن را برطرف کنید.

9- عدم برداشت شخصی

هر زمان اتفاقی می افتد که در شما حس ناراحتی ایجاد می کند، دقت کنید که حاصل برداشت شخصی شما نباشد. معمولا انسان رفتار دیگران را برداشت شخصی می کند و به خود می گیرد. این طرز فکر باعث به وجود آمدن خشم می شود. موضوع را از روایای دیگر نگاه کنید. نیازی نیست همه چیز را به خود بگیرید. ممکن است اتفاقات دلایل دیگری داشته باشد و به شخص شما مربوط نباشد، شاید هدف یک موضوع شما نباشید. افکار منفی ناسازگار خود را بشناسید و آن ها را کنترل کنید تا شما را آزار ندهند.

10-ناراحتی های خود را انباشه نکنید

یکی از دلایل خشم و پرخاشگری های ناگهانی تجمع ناراحتی و خشم های قبلی است که باعث جمع شدن انرژی منفی در بدن و واکنش های نامناسب است. بعضی از زوج ها ناراحتی های خود فرومی خورند و سکوت می دهند و در زمانی که لبریز شدند همه را با پرخاشگری بروز می دهند. بهتر این است که در وقت مناسب مشکلات خود را با همسرتان بازگو کنید تا برطرف شود. در این رابطه مطالعه مقاله چرا مردان ناراحتی خود را نمی گویند پیشنهاد می شود.

گفتن به موقع دلخوری ها این فرصت را به طرف مقابل می دهد تا از خود دفاع کند و سوء تفاهم را برطرف کند اما تصور کنید مدام ناراحتی ها را روی شانه خود حمل می کنید و با این کار خود را هر روز خسته تر و عصبی تر می کنید و زمانی در اثر انفجار به شکلی کاملا واکنشی تمام خشم خود را به طرف مقابل انتقال می دهید.  

پیشنهاد

برای کنترل خشم خود راه کارهای فراوانی وجود دارد که شاید لازم باشد مدتی آن ها را تمرین کنید تا به عادتی روزانه تبدیل شوند اما نتایجی که این خودتنظیمی دارد به مراتب ارزش این مدیریت خشم را دارد. احساس سبکی بعد از ابراز خشم شاید آرامش موقتی داشته باشد اما گاهی باعث از دست رفتن یک شخص باارزش یک فرصت عالی یک نعمت بزرگ می شود.